Η συζήτηση στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν είναι νέα. Εχει γίνει σε δόσεις ξανά ή έχει πυροδοτηθεί σε συλλογικά όργανα και παλιότερα. Το βασικό της θέμα είναι αν το κόμμα της Κουμουνδούρου πρέπει να παραμένει μέλος της ευρωοικογένειας της Αριστεράς ή να μετακινηθεί στους ευρωσοσιαλιστές. Με την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα αυτό είχε λυθεί ως έναν βαθμό. Ο πρώην πρωθυπουργός καλείτο στις προπαρασκευαστικές συνόδους του PES, ακριβώς με την ιδιότητα του ανθρώπου που έχει υπάρξει πρωθυπουργός, και ενώ την ίδια ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ παρέμενε στην Αριστερά. Η θέση Τσίπρα που είχε απήχηση στο κόμμα του ήταν προφανώς πως το ελληνικό κόμμα λόγω δυναμικής αλλά και λόγω κυβερνητικής πείρας, μπορούσε να παίξει έναν ρόλο γέφυρας μεταξύ της πληθυντικής Αριστεράς και της Σοσιαλδημοκρατίας. Για την ακρίβεια η εν λόγω στάση εξυπηρετούσε πολλούς. Και τον ΣΥΡΙΖΑ που εμφανιζόταν να έχει έναν ρόλο συνθέτη δυνάμεων. Και τον Αλέξη Τσίπρα ως πρόσωπο με αυξημένες μετοχές στην Ευρώπη και με διαύλους με ηγέτες όπως ο Κόστα της Πορτογαλίας. Και την ομάδα της Αριστεράς που έναν εξέχον μέλος της κρατούσε ανοιχτή την πόρτα με τους όμορους σοσιαλιστές και παρά τις κατά καιρούς άτυπες γκρίνιες από το ΠΑΣΟΚ.
Αλλο περιβάλλον
Σήμερα όλα είναι αλλιώς και η συζήτηση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ανοίγει σε ένα εντελώς άλλο περιβάλλον. Η παρέμβαση-επιστολή στα συλλογικά όργανα και στον Στέφανο Κασσελάκη των τριών μελών της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος (Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Γιάννης Ραγκούσης, Κώστας Ζαχαριάδης) με πρόταση για την ένταξη του ΣΥΡΙΖΑ στο PES γίνεται σε μια ρευστή και κρίσιμη υπαρξιακά στιγμή για τον χώρο. Συνδυαστικά η συνεδριακή τροχιά που βρίσκεται και επίσημα το κόμμα, προσθέτει ρευστότητα στην όλη κουβέντα που πάντως είναι πολιτική και σύμφωνα με τους υποστηρικτές των τριών – σήμερα γίνεται η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ στο Μεταξουργείο και όπως όλα δείχνουν θα τεθεί και αυτό το θέμα έστω επί τάπητος από πολλές μεριές και όχι απλώς από τους 3 υπογράφοντες – είναι και προωθητική. Από την άλλη το ρευστό περιβάλλον όπου στο έδαφός του διεξάγεται η κουβέντα, αρχίζει να στοιχίζει τα στελέχη. Μία σειρά εξ αυτών βλέπουν θετικά μια δυνητική μεταγραφή του ΣΥΡΙΖΑ στους ευρωσοσιαλιστές. Από την άλλη υπάρχουν στελέχη που διαφωνούν, όπως ο ευρωβουλευτής Κώστας Αρβανίτης ή ο Θόδωρος Δουλουμπέκης. Ο τελευταίος και ενώ προέρχεται από τους νέους ακτιβιστές του PES και από τις δυνάμεις τις διεύρυνσης. «Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, το μεγαλύτερο κόμμα της ευρωπαϊκής Αριστεράς, με τους ανοιχτούς διαύλους στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, αυτή τη στιγμή αρμόζει ο ρόλος του μεγάλου συνθέτη των προοδευτικών δυνάμεων της Ευρώπης», έγραψε ο Θ. Δουλουμπέκης.
Το συνέδριο βοηθά
Απηχώντας μια πάγια θέση Τσίπρα αλλά και της σημερινής ηγεσίας που επιμένει πως το κόμμα έχει τον ρόλο γέφυρας, ενώ η απόφαση για να είναι μέλος της ευρωομάδας της Αριστεράς ως ιδρυτικό της μέλος είναι ομόφωνα ψηφισμένη από το τελευταίο – το 3ο συνέδριο του 2022. Βέβαια το θέμα άνοιξε. Η βάση του κόμματος δεν το βλέπει αρνητικά σήμερα και μετά τις πολλές μετατοπίσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Οι δυνάμεις που μπορεί να όρθωναν σκληρές αντιρρήσεις έχουν μετακινηθεί στην περιπέτεια της Νέας Αριστεράς. Και το συνέδριο που έρχεται είναι πρόσφορο έδαφος για επανεκκινήσεις. Εδώ μένει να φανεί η πρόθεση της σημερινής ηγεσίας. Αλλά και πώς μια ενδεχόμενη μεταγραφή του ΣΥΡΙΖΑ επίσημα στις δυνάμεις της Σοσιαλδημοκρατίας θα πυροδοτούσε αντιδράσεις από μεριάς ΠΑΣΟΚ. Την εβδομάδα που διανύσαμε είδαμε κάποιες, όπως από τον Δημήτρη Μάντζο («οι ευρωομάδες συναπαρτίζονται από κόμματα με ίδιες αρχές και αξίες που ενώνονται γύρω από έναν κοινό σκοπό. Δεν είναι ξενοδοχεία για να βρεις δωμάτιο ή να στεγαστείς προσωρινά»). Υπάρχουν βέβαια δυνάμεις εντός ΕΕ που υπό τις ευλογίες της θα έβλεπε θετικά μια συμπόρευση και εντός Ελλάδας και υπό όρους. Κοινώς πως μέσω ΕΕ θα επιταχυνόταν μια συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ.
Η πολιτική ταυτότητα
Τέλεια Βέβαια και εδώ είναι το δύσκολο για την Κουμουνδούρου, πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να αποσαφηνίσει την δική του πολιτική ταυτότητα στο νέο τοπίο και υπό τον Κασσελάκη. Αυτό εν πολλοίς περνά και από τη στρατηγική του κόμματος σε σχέση με το πολιτικό του σχέδιο, το ύφος των εκφωνήσεων και μια νέα στρατηγική που θα εκπονηθεί από το προσεχές συνέδριο. Η πίεση από τους άλλους χώρους επίσης είναι καθοριστική. Μια απομάκρυνση για παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ από την αριστερή ταυτότητα θα έδιδε χώρο στη Νέα Αριστερά και προφανώς στο ΚΚΕ. Μια κεντρώα μετατόπιση θα αποδέσμευε μέρος του εκλογικού σώματος. Μια μη μετεξέλιξη θα έχει τον κίνδυνο της στασιμότητας του χώρου.