Οι ΗΠΑ πρότειναν χθες Σάββατο σχέδιο απόφασης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο οποίο αναφέρεται ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα και ζητεί από το Ιράν να σταματήσει να εξάγει όπλα “σε πολιτοφυλακές και τρομοκρατικές οργανώσεις απειλώντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή”.
Το προσχέδιο, το οποίο έχει περιέλθει στην κατοχή του Reuters, ζητεί επίσης την προστασία των αμάχων –περιλαμβανομένων αυτών που αναζητούν ασφαλές καταφύγιο– , επισημαίνει ότι οι χώρες πρέπει να συμμορφώνονται με το διεθνές δίκαιο όταν απαντούν σε “τρομοκρατικές επιθέσεις” και καλεί σε “συνεχή, αποτελεσματική και χωρίς εμπόδια” παροχή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.
Δεν είναι προς το παρόν ξεκάθαρο αν και πότε οι ΗΠΑ σκοπεύουν να υποβάλλουν το προσχέδιο σε ψηφοφορία. Για να υιοθετηθεί μια απόφαση από το Συμβούλιο Ασφαλείας χρειάζεται τουλάχιστον εννέα ψήφους και κανένα βέτο από τα πέντε μόνιμα μέλη – τη Ρωσία, την Κίνα, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και τη Βρετανία.
Οι ΗΠΑ άσκησαν την Τετάρτη βέτο σε προσχέδιο απόφασης που είχε καταθέσει η Βραζιλία και το οποίο ζητούσε την κήρυξη ανθρωπιστικής εκεχειρίας στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, όπως και την είσοδο βοήθειας στη Γάζα.
Ωστόσο το προσχέδιο των ΗΠΑ δεν κάνει λόγο για παύση των εχθροπραξιών ή εκεχειρία. Καλεί όλες τις χώρες να προσπαθήσουν να αποτρέψουν “η βία από τη Γάζα να εξαπλωθεί ή να μεταφερθεί σε άλλα σημεία της περιοχής”, ενώ ζητεί “από τη Χεζμπολάχ και άλλες ένοπλες οργανώσεις να σταματήσουν αμέσως τις επιθέσεις”.
Παράλληλα οι ΗΠΑ καλούν το Ιράν να σταματήσει να εξοπλίζει οργανώσεις που απειλούν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή, περιλαμβανομένης της Χαμάς.
Η Αμερικανίδα πρεσβεύτρια στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας- Γκρίνφιλντ δικαιολόγησε το βέτο της χώρας της την Τετάρτη επισημαίνοντας ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για διπλωματικές προσπάθειες.
Η ίδια σχολίασε ότι οι ΗΠΑ απογοητεύθηκαν από το γεγονός ότι το προσχέδιο της Βραζιλίας δεν αναφερόταν στο δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Η Ουάσινγκτον τονίζει ότι το Ισραήλ έχει αυτό το δικαίωμα με βάση το Άρθρο 51 του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ.
Το Άρθρο 51 αναφέρεται στο δικαίωμα των κρατών στην αυτοάμυνα έναντι ένοπλης επίθεσης και σημειώνει ότι οι χώρες θα πρέπει να ενημερώνουν αμέσως το 15μελές Συμβούλιο Ασφαλείας για οποιαδήποτε ενέργεια αναλαμβάνουν για να αμυνθούν έναντι μιας ένοπλης επίθεσης.
Σε επιστολή που έστειλε το Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, την ημέρα που η Χαμάς εξαπέλυσε την επίθεσή της, ενημέρωσε το Συμβούλιο ότι θα “ενεργήσει με κάθε απαραίτητο τρόπο ώστε να προστατεύσει τους πολίτες και την κυριαρχία του από τις συνεχιζόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις που προέρχονται από τη Λωρίδα της Γάζας”. Σύμφωνα με διπλωμάτες, στην επιστολή το Ισραήλ δεν φαίνεται να επικαλείται επισήμως το Άρθρο 51.
Οι αραβικές χώρες εξάλλου εκτιμούν ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να δικαιολογήσει τις ενέργειές του στο πλαίσιο της αυτοάμυνας.
“Η Λωρίδα της Γάζας είναι μια κατεχόμενη περιοχή”, δήλωσε τη Δευτέρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο πρεσβευτής της Ιορδανίας στον ΟΗΕ Μάχμουντ Νταϊφάλα Χμουντ, επικαλούμενος γνωμοδότηση του 2004 του Διεθνούς Δικαστηρίου για τον φράκτη που κατασκεύασε το Ισραήλ γύρω από τη Δυτική Όχθη.