του Κώστα Ράπτη
Η ανάλυση του κειμένου του διαγγέλματος του Βλαντίμιρ Πούτιν μετά την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στο Κρασναγκόρσκ της Μόσχας αποκαλύπτει ότι ο Ρώσος ηγέτης είχε δύο κύρια μελήματα.
Το πρώτο ήταν να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στο ρωσικό κράτος ως φορέα ασφαλείας και πρόνοιας. Για αυτό και πρώτα πρώτα συνεχάρη τις ειδικές δυνάμεις, τους πυροσβέστες, τους εθελοντές και τους διασώστες που έσπευσαν στον τόπο του μακελειού, καθώς και το νοσοκομειακό προσωπικό που περιθάλπτει τους τραυματίες, ενώ ταυτόχρονα διαβεβαίωσε τις οικογένειες των θυμάτων ότι το κράτος θα συμπαρασταθεί σε όποια τους ανάγκη. Το ίδιο νόημα είχε και η ανακοίνωση της ταχείας σύλληψης των δραστών και ορισμένων συνεργών τους και της λήψης πρόσθετων μέτρων ασφαλείας στη Μόσχα και αλλού.
Το δεύτερο, και ίσως ακόμη πιο ισχυρό, μέλημα ήταν η διατήρηση της αρμονικής συμβίωσης διαφορετικών εθνοθρησκευτικών ομάδων στην ρωσική κοινωνία, αλλά και των καλών σχέσεων με τις κεντρασιατικές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Οι δράστες, τόνισε χαρακτηριστικά, “δεν έχουν και δεν μπορούν να έχουν εθνικότητα” (άρα, το Τατζικιστάν, εν προκειμένω, δεν ενοχοποιείται). Αντιθέτως, ο πληθυσμός της Ρωσίας καλείται να διατρανώσει την συνοχή του: “Καμία δύναμη δεν είναι ικανή να σπείρει τους δηλητηριώδεις σπόρους της διχόνοιας, του πανικού ή της διαίρεσης στην πολυ-εθνική μας κοινωνία”. Πρόκειται για μια πολύ συγκεκριμένη ανάγνωση των κινήτρων των σχεδιαστών της σφαγής στο Ζελενογκόρσκ.
Υπενθυμίζεται ότι τα (δίχως απώλεια ανθρώπινων ζωών) επεισόδια τον Οκτώβριο στο αεροδρόμιο της Μαχατσκαλά, στην μουσουλμανικής πλειοψηφίας καυκασιανή Αυτόνομη Δημοκρατία του Νταγκεστάν, όταν, στον απόηχο των γεγονότων στη Γάζα, όχλος παρακινημένος από ουκρανική ιστοσελίδα εισέβαλε για να εντοπίσει Ισραηλινούς επιβάτες, κρίθηκαν στη Μόσχα τόσο σημαντικά, ώστε να προκαλέσουν συνεδρίαση του ισχυρού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας με διευρυμένη σύνθεση.
Για δε την δημογραφικά καχεκτική Ρωσία που έχει μεγάλη ανάγκη εργατικών χεριών (και πλέον και στρατιωτών) η επιλογή του περιορισμού της μετανάστευσης, κυρίως από τις κεντρασιατικές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, δεν προσφέρεται.
Από εκεί και πέρα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, “έδειξε”, όπως αναμενόταν, εμμέσως πλην σαφώς το Κίεβο πίσω από την χθεσινή επίθεση, καθώς, όπως ανέφερε, οι δράστες συνελήφθησαν ενώ κατευθύνονταν προς τα ουκρανικά σύνορα, από την άλλη πλευρά των οποίων είχε μάλιστα ετοιμασθεί, κατά τις πληροφορίες της FSB, “παράθυρο” υποδοχής τους.
Ο δε εν ψυχρώ μαζικός φόνος πολιτών εκ του συστάδην, παρομοιάσθηκε από τον Ρώσο πρόεδρο με τις σφαγές που κάποτε διέπρατταν παραδειγματικά στις κατεχόμενες πλευρές για εκφοβισμό του πληθυσμού οι Ναζί (με τους οποίους είθισται να παραβάλλει η ρωσική ηγεσία την ουκρανική). Το μήνυμα προς την ουκρανική πλευρά δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο βαρύ.
Όμως η αναφορά στους “διοργανωτές και εγκεφάλους” της τρομοκρατικής επίθεσης, οι οποίοι, κατά τον Πούτιν, θα αντιμετωπίσουν την “αναπόφευκτη τιμωρία” τους, όποιοι και αν είναι, δεν οδηγεί κατανάγκην μόνο μέχρι το Κίεβο. Πόσω μάλλον όταν ο ένοικος του Κρεμλίνου τονίζει ότι η χώρα του στηρίζεται στην συνεργασία με όλα τα κράτη που “ειλικρινά” συμμερίζονται τον πόνο της και είναι έτοιμα να ενώσουν τις δυνάμεις τους στη μάχη απέναντι στον κοινό εχθρό της διεθνούς τρομοκρατίας.
Δύσκολα φαντάζεται κανείς ότι νοούνται ως τμήμα αυτής της συσπείρωσης οι αγγλοσαξωνικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους. Αλλά η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που έχει ζητήσει επί του θέματος η Ρωσία πρόκειται σύντομα να μας διαφωτίσει.
Σε κάθε περίπτωση, ο τόνος του διαγγέλματος είναι πολεμικός. Η αναφορά, ενώ γίνεται λόγος για μία πρόκληση ασφαλείας εντός συνόρων, στους στρατιώτες του ουκρανικού μετώπου δεν είναι τυχαία. Ούτε άλλωστε και η επίκληση της Ιστορίας: οι πολίτες καλούνται με την τελευταία πρόταση του διαγγέλματος να θυμηθούν ότι “η Ρωσία έχει περάσει, περισσότερες από μία φορές τις δεινότερες, ενίοτε ανυπόφορες δοκιμασία, αλλά έχει βγει από αυτές ισχυρότερη και έτσι θα συμβεί και τώρα. Οι δράστες της τρομοκρατικής επίθεσης αντιθέτως δεν συνομιλούν με την Ιστορία: για αυτούς είχε ήδη ειπωθεί ότι θα παραδοθούν στην τιμωρία και τη λήθη.