Απόφαση – ορόσημο για το κράτος δίκαιου εξέδωσε η Ολομέλεια του ΣτΕ, με την οποία ομόφωνα έκρινε ότι ο νόμος του 2021 που εφαρμόστηκε στην υπόθεση παρακολουθήσεων του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 2021, απαγορεύοντας την ενημέρωσή του, είναι αντισυνταγματικός. Η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου δημιουργεί νέα δεδομένα στη σοβαρή αυτή υπόθεση που επανέρχεται στο προσκήνιο της δικαστικής και πολιτικής επικαιρότητας.
Με πρόεδρο την Ευαγγελία Νίκα και εισηγήτρια τη σύμβουλο Επικρατείας Μαρλένα Τριπολιτσιώτη, η Ολομέλεια του ΣτΕ χάραξε με την απόφασή της σαφή όρια στο κρίσιμο ζήτημα της προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών, που προστατεύεται από το Σύνταγμα, αναγνωρίζοντας ότι η καθολική απαγόρευση για την ενημέρωση θιγόμενου προσώπου (εν προκειμένω του Ανδρουλάκη) συνιστά «υπέρμετρο περιορισμό» του έννομου αγαθού: «Η ρύθμιση του άρθρου 87 του Ν. 4790/2021, με το οποίο θεσπίστηκε στην περίπτωση επιβολής του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας η πλήρης απαγόρευση της δυνατότητας ενημέρωσης του θιγομένου, μετά τη λήξη του μέτρου, ακόμη και όταν δεν υφίσταται διακινδύνευση των σκοπών εθνικής ασφάλειας που οδήγησαν στην επιβολή του, αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του απαραβίαστου της επικοινωνίας, που δεν δικαιολογείται», αναφέρεται στο σκεπτικό.
«Είναι η πρώτη νίκη του κράτους δικαίου απέναντι στο παρακράτος των υποκλοπών που οργάνωσε το Μέγαρο Μαξίμου»: σ’ αυτήν τη φράση του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος ανακοίνωσε την απόφαση του ΣτΕ μέσα στο κοινοβούλιο, περικλείεται η αντίδραση της Χαριλάου Τρικούπη στο άκουσμα της είδησης. Στο ΠΑΣΟΚ βλέπουν την αρχή του νήματος ενός περίπλοκου κουβαριού, όπως ήταν το σκάνδαλο των υποκλοπών, που σιγά σιγά ξετυλίγεται, με τις συνέπειες να φτάνουν στην πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου. «Είναι μια μέρα γελοιοποίησης των συκοφαντών της ΝΔ που μου έλεγαν για μήνες «γιατί δεν πας να ενημερωθείς στο αφτί από τον κ. Γεραπετρίτη; Γιατί κάτι φοβάσαι»», ανέφερε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, μιλώντας και για συκοφάντες του ΣΥΡΙΖΑ που έκαναν αναφορές σε «εκβιαζόμενους». Παράλληλα, ο Ανδρουλάκης έκανε λόγο για «προσωπική ήττα» του Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς ο ίδιος έδωσε το «πράσινο φως να φτιαχτεί ένας αντισυνταγματικός νόμος που στόχο είχε να κρύψει και να συγκαλύψει τις πομπές του ίδιου και του κ. Δημητριάδη».
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΡΑΜΜΟ. Τι αναμένεται να γίνει από εδώ και πέρα; Ο Ανδρουλάκης ανακοίνωσε την απόφασή του να προσφύγει στην ΑΔΑΕ τη Δευτέρα για να μάθει τους λόγους που τέθηκε υπό παρακολούθηση. Από τη στιγμή που, με βάση την απόφαση του ΣτΕ, ο νόμος του 2022 δεν έχει αναδρομική ισχύ και ο νόμος του 2021 κρίθηκε ως αντισυνταγματικός και με δεδομένο τον ισχύοντα νόμο για την περίπτωση (του ’94), το αίτημα του Ανδρουλάκη οφείλει να απαντηθεί άμεσα, χωρίς εξέταση από τριμελή επιτροπή, μετά το πέρας των λόγων που έχουν επιβάλει την παρακολούθηση – υπενθυμίζεται, πάντως, πως ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχει δηλώσει δημόσια πως ο Νίκος Ανδρουλάκης «δεν είναι επικίνδυνος για την εθνική ασφάλεια». Για να πάρει την έγκριση για την ενημέρωση, ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος πρέπει να απευθυνθεί στην ολομέλεια της ανεξάρτητης Αρχής, η σύνθεση της οποίας άλλαξε πρόσφατα. Η απόφαση του ΣτΕ θεωρείται δεδομένο πως θα συμπαρασύρει και άλλα θύματα των υποκλοπών που θα θελήσουν να ενημερωθούν.
Κυβερνητικές πηγές, μετά και την αντίδραση Ανδρουλάκη, μιλούσαν για μια απόφαση ΣτΕ που θα κριθεί από την ολομέλεια της ΑΔΑΕ. «Η ακύρωση αφορά τον νόμο του 2021 που περιείχε καθολική και χωρίς προϋποθέσεις απαγόρευση της χορήγησης στοιχείων στον ενδιαφερόμενο», σημείωναν, τονίζοντας πως η απόφαση δεν καταλαμβάνει τη νεότερη διάταξη «την οποία φέραμε το 2022, όπως είχαμε δεσμευθεί μετά τα γεγονότα» – γι’ αυτήν, το ΣτΕ αναφέρει ότι συνιστά ένα «σύστημα με εσωτερική συνοχή», άρα ουσιαστικά αποδέχεται τη λογική του. Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει την απόφαση «κόλαφο για την κυβέρνηση και προσωπικά για τον Κυριάκο Μητσοτάκη». Για τη Νέα Αριστερά, «η απόφαση του ΣτΕ εκθέτει ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη που αναδεικνύεται σε αρχιερέα της συγκάλυψης».