Την επιτακτική ανάγκη για ενισχυμένη και συντονισμένη στρατιωτική και πολιτική ετοιμότητα καθώς και στρατηγική διαχείριση κρίσεων στο πλαίσιο του εξελισσόμενου τοπίου απειλών τονίζουν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος για τη σύνοδό τους.
Είναι η πρώτη από τις τέσσερις συνόδους κορυφής που θα κάνει η ΕΕ τις επόμενες 100 ημέρες και οι ηγέτες των 27 καλούνται να βάλουν τις οικονομίες τους σε «ώρα πολέμου». Στο ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο γεμάτη προετοιμασίες πολέμου συμφωνούν όλοι. Η διαφωνία, προς το παρόν, βρίσκεται στους τρόπους χρηματοδότησης αυτής της διαδικασίας.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ
Μπορεί, προσερχόμενος στη σύνοδο, ο αρμόδιος για την εξωτερική πολιτική της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ να τόνισε ότι «εμείς δεν παίρνουμε μέρος σε αυτόν τον πόλεμο, στηρίζουμε την Ουκρανία», οι ηγέτες των 27 κρατών – μελών όμως τόνισαν ο ένας μετά τον άλλον πως η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο και κυρίως για να αναλάβει μόνη της την άμυνά της. Γι’ αυτό και κάλεσαν «το Συμβούλιο να προχωρήσει τις εργασίες και την Επιτροπή μαζί με τον ύπατο εκπρόσωπο να προτείνουν δράσεις για την ενίσχυση της ετοιμότητας και της αντιμετώπισης κρίσεων σε επίπεδο ΕΕ, σε μια προσέγγιση για όλους τους κινδύνους και για ολόκληρη την κοινωνία, ενόψει μιας μελλοντικής στρατηγικής ετοιμότητας».
Εν ολίγοις, γράφει η «Repubblica», ο πόλεμος πλησιάζει και η ΕΕ αισθάνεται ότι κινδυνεύει. Ή, μάλλον, αρχίστε να αναλογίζεστε την πιθανότητα η σύγκρουση να περάσει τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ορισμένα κράτη μπορεί να υπενθυμίζουν την εθνική αρμοδιότητα της Αμυνας, αλλά και μόνο η παρουσία μιας τέτοιας προτροπής καθιστά σαφές πως η ένταση αυξάνεται και οι ρωσικές απειλές έχουν αποτέλεσμα. Αλλωστε, για πρώτη φορά – με όλες τις αμφιβολίες ορισμένων εταίρων, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας – γίνεται ρητά λόγος για νέο δημόσιο χρέος, μετά το Ταμείο Ανάκαμψης, ακριβώς για τη χρηματοδότηση του στρατιωτικού τομέα.
Εκτός από το ευρωομόλογο υπάρχει και μια άλλη διαφωνία. Οι ηγέτες συζητούν το σχέδιο του Ζοζέπ Μπορέλ να χρησιμοποιήσει η Κομισιόν το 90% των κερδών από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας προκειμένου να αγοράσει όπλα για την Ουκρανία – μια θέση την οποία στήριξε ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς λέγοντας πως είναι ένας τρόπος βοήθειας προς το Κίεβο, καθώς η Ευρώπη δεν θα μπορεί πάντα να το πετυχαίνει με δικά της μέσα. Το ποσό υπολογίζεται γύρω στα 3 δισεκατομμύρια, όμως ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν – ο οποίος χθες συνεχάρη τον Βλαντίμιρ Πούτιν για την επανεκλογή του στην προεδρία της Ρωσίας – έσπευσε να αντιταχθεί.
Ο ουκρανός πρόεδρος
Στους 27 μίλησε και ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προτρέποντάς τους να στείλουν άμεσα περισσότερη βοήθεια και να μην καθυστερήσουν την εξεύρεση κεφαλαίων για την ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων της ΕΕ. «Δυστυχώς, η χρήση πυροβολικού στην πρώτη γραμμή από τους στρατιώτες μας είναι ταπεινωτική για την Ευρώπη, με την έννοια ότι η Ευρώπη μπορεί να προσφέρει περισσότερα. Και είναι κρίσιμο να το αποδείξουμε τώρα», είπε. «Ολη η αεράμυνα που παρέχεται στην Ουκρανία, ιδιαίτερα από ευρωπαϊκές χώρες, κρατά ζωντανές τις πόλεις και τα χωριά μας», τόνισε. Αλλά «τα υπάρχοντα συστήματα αεράμυνας δεν είναι αρκετά για να προστατεύσουν ολόκληρη την επικράτειά μας από τον ρωσικό τρόμο».