Με τη Διακήρυξη των Αθηνών περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας να αποτελεί το σημαντικότερο κείμενο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας και 15 ακόμα συμφωνίες και μνημόνια κατανόησης στο πλαίσιο της «θετικής ατζέντας» ολοκληρώθηκε η επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα. Για τους διπλωμάτες τόσο οι συναντήσεις των υπουργών όσο και η εξέλιξη της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν δημιουργούν ένα παράθυρο ευκαιρίας στις σχέσεις Αθήνας – Αγκυρας ώστε να αναζητήσουν μία «κανονικότητα».
Η Διακήρυξη των Αθηνών που φέρει την υπογραφή των δύο ηγετών δεσμεύει τα μέρη «να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους». Ενώ υπογραμμίζει ότι οι δύο πλευρές «θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών». Μία δήλωση προθέσεων η οποία προετοιμάστηκε μεταξύ των δύο ΥΠΕΞ, με την επίβλεψη Γεραπετρίτη – Φιντάν και ήταν το αντικείμενο των συνεννοήσεων των ΥΦΥΠΕΞ, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Μπουράκ Ακτσαπάρ, που κλείδωσε στις τελευταίες του λεπτομέρειες την Τετάρτη. Με τις υπογραφές Μητσοτάκη και Ερντογάν να σφραγίζουν μία νέα περίοδο ηρεμίας που όλοι ελπίζουν να έχει διάρκεια.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές, το χθεσινό ραντεβού Παπαδοπούλου – Φραγκογιάννη – Ακτσαπάρ εξελίχθηκε σε περισσότερο «εθιμοτυπική» συνάντηση αφού οι τρεις είχαν κλείσει τα θέματά τους από πριν. Η βαριά ατζέντα μπήκε σε επίπεδο ηγετών και έδωσε χώρο στους ΥΦΥΠΕΞ να έχουν μία ευρύτερη συζήτηση και για τις περιφερειακές εξελίξεις και τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Τα θέματά του είχε κλείσει από νωρίς και ο Κώστας Φραγκογιάννης, αφού οι 15 υπογραφές που μπήκαν χθες στο πλαίσιο του ΑΣΣ είχαν προετοιμαστεί στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας. Οι επόμενες συναντήσεις για τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα ΜΟΕ, αναμένεται να γίνουν μέσα στον Φεβρουάριο, με τα δύο πρώτα ραντεβού να δίνονται στην Τουρκία, ενώ για τα ΜΟΕ στην Αθήνα.
Ασφάλεια και Προσφυγικό
Νίκος Δένδιας και Γιασάρ Γκιουλέρ άλλωστε χθες κατά τη συνάντησή τους επικύρωσαν τις δραστηριότητες των ΜΟΕ, οι οποίες συμφωνήθηκαν στην Αγκυρα, ενώ ο τούρκος υπουργός Αμυνας επανέλαβε την πρόσκλησή του στον Δένδια για επίσκεψη στην Τουρκία. Η κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή ήταν επίσης στην ατζέντα σε μία συνάντηση όπου επίσης τονίστηκε το καλό κλίμα και η ανάγκη διατήρησης της ηρεμίας στο πεδίο.
Ιδιαίτερης σημασίας ήταν η συνάντηση των υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Μετανάστευσης και Ασύλου και Ναυτιλίας (Οικονόμου, Καιρίδης, Στυλιανίδης) με τον τούρκο ΥΠΕΣ, Αλί Γερλίκαγια και πλήθος υπηρεσιακών παραγόντων που αποτελούν τα κλειδιά στην επίλυση των ζητημάτων. Με τη συζήτηση για το Μεταναστευτικό να κυριαρχεί για 30 λεπτά από τα 50 που κράτησε η συνάντηση με αναγνώριση της μείωσης των ροών στον Εβρο και στόχο η ίδια προσπάθεια να γίνει στα νησιά. Διαπιστώθηκε βούληση συνεργασίας και συμφωνήθηκε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των δύο αρχηγών των Λιμενικών. Στο τραπέζι και το ζήτημα της τρομοκρατίας, με την Αθήνα να μεταφέρει τη θέση της περί μηδενικής ανοχής.
Σε αυτά που ανακοινώθηκαν το γεγονός ότι η Ελλάδα εξασφάλισε την έγκριση της ΕΕ ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα για βίζα-εξπρές που θα επιτρέπει σε τούρκους πολίτες να επισκέπτονται όλο τον χρόνο, για επτά μέρες, δέκα ελληνικά νησιά.
Επενδύσεις και αύξηση εμπορίου
Στα 15 κείμενα που υπεγράφησαν και αποτελούν 15 μικρά βήματα ενίσχυσης των διμερών σχέσεων είναι η συμφωνία στον Τομέα της Παιδείας, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας στην επαγγελματική εκπαίδευση και την προσέγγιση των δύο λαών με οργάνωση κοινών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για διδάσκοντες και σπουδαστές και ανταλλαγές σπουδαστών.
Υπεγράφησαν επίσης Μνημόνια Κατανόησης στον Τομέα της ηλεκτρικής διασύνδεσης για τη δημιουργία νέας διασυνδετικής γραμμής μεταξύ Νέας Σάντας και Μπαμπαέσκι με στόχο την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Τουρκίας. Επίσης μνημόνια για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, για τις εξαγωγές, για τη συνεργασία των φορέων Enterprise Greece και Invest in Turkiye με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων, για τη στήριξη των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών, στον Τομέα των Κοινωνικών Υπηρεσιών με έμφαση στην Προστασία ΑμεΑ και στον Τομέα του Αθλητισμού.
Ελλάδα και Τουρκία δηλώνουν επίσης την πρόθεσή τους να αυξήσουν το διμερές εμπόριο σε βάθος πενταετίας από 5 δισ. ευρώ που είναι σήμερα σε 10 δισ. ευρώ.
Ιδιαίτερης σημασίας η κοινή Δήλωση για συνεργασία στον Τομέα του Τουρισμού που αναγνωρίζεται ως γέφυρα συνεργασίας μεταξύ των δύο λαών με στόχο την αύξηση των τουριστικών ροών, αλλά και αυτή για τη δεύτερη γέφυρα στον Εβρο στην περιοχή Υψαλα – Κήποι.
Κοινή δήλωση υπεγράφη και για συνεργασία στον Τομέα της Ερευνας και της Καινοτομίας, για σύγκληση Κοινής Επιτροπής Οικονομίας και Εμπορίου, για συνεργασία στον Τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης, για Τελωνειακή Συνεργασία (κοινά σεμινάρια και ανταλλαγή πληροφοριών) και για τη διοργάνωση Hackathon, διαδικτυακού διαγωνισμού μαθητών, φοιτητών, νεοφυών επιχειρήσεων, εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων με στόχο προτάσεις πάνω σε ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος και καθημερινότητας σε αστικό περιβάλλον.