Η ιστορία του Ίκαρου, του γιού του εξόριστου στην Κρήτη Δαίδαλου και της Ναυκράτης, είναι γνωστή. Πατέρας και γιός ήταν φυλακισμένοι στον Λαβύρινθο και δραπέτευσαν όταν ο Δαίδαλος έφτιαξε φτερά με κλωστές, καλάμια και κερί. Όμως ο Ίκαρος παράκουσε τις συμβουλές του πατέρα του, πλησίασε πολύ κοντά στον ήλιο, τα φτερά του έλιωσαν, έπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε.
Όπως και ο Ίκαρος έτσι και ο συνεταιρισμός ΘΕΣ Γάλα, που επιχείρησε να αλλάξει την περασμένη δεκαετία εκ βάθρων το μοντέλο παραγωγής και διάθεσης του αγελαδινού γάλακτος στην Ελλάδα, βρέθηκε τα τελευταία χρόνια πολύ κοντά στον …ήλιο. Εν αντιθέσει όμως με το τι συνέβη στον Ίκαρο ο ΘΕΣ Γάλα φαίνεται να σώζεται στο παρά ένα από το λουκέτο.
Βέβαια τον τελευταίο λόγο επ’ αυτού έχει το Πρωτοδικείο Λάρισας στο οποίο μέσα στις επόμενες ημέρες -το αργότερο μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου- πρόκειται να κατατεθεί το σχέδιο εξυγίανσης – διάσωσης του συνεταιρισμού με στρατηγικό επενδυτή τη γνωστή επιχειρηματική οικογένεια Καντώνια η οποία νωρίτερα σήμερα Τετάρτη ίδρυσε την εταιρεία COSMOS ΘΕΣ Γάλα Μονοπρόσωπη Ι.Κ.Ε. με μετοχικό κεφάλαιο 3,5 εκατ. ευρώ.
Η νέα εταιρεία, στην οποία βασική και μοναδική μέτοχος είναι η Cosmos Investments-σ.σ. ιδρύθηκε το 2022 και σε αυτή έχουν εισφερθεί τα ακίνητα και οι συμμετοχές της Cosmos Aluminium-, θα αναλάβει ρόλο «λευκού ιππότη» και όχι μετόχου στον ΘΕΣ Γάλα. Σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία περί συνεταιρισμών η είσοδος επενδυτή στο μετοχικό κεφάλαιο επί της ουσίας απαγορεύεται αφού με βάση το άρθρο 6 του νόμου προβλέπει πως μέλη − επενδυτές μπορεί να κατέχουν προαιρετικές συνεταιρικές μερίδες χωρίς τα δικαιώματα ψήφου, εκλέγειν και εκλέγεσθαι.
Το σχέδιο εξυγίανσης, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση -, προβλέπει τη μεταβίβαση μέρος του ενεργητικού του Συνεταιρισμού, στην Cosmos Investments συμφερόντων της επιχειρηματικής οικογένειας Καντώνια. Δηλαδή η CosmosInvestments θα αποκτήσει το εργοστάσιο του ΘΕΣ Γάλα και τα σήματα του συνεταιρισμού ενώ ο τελευταίος θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται στην παραγωγή και εισκόμιση αγελαδινού γάλακτος με μοναδικό πελάτη την Cosmos ΘΕΣ Γάλα.
Κομβικό σημείο του deal – διάσωσης είναι φυσικά τα κεφάλαια που προτίθεται να βάλει ο στρατηγικός επενδυτής αλλά και το «κούρεμα» στα χρέση ύψους 25 εκατ. ευρώ που έχει σήμερα ο Συνεταιρισμός σε Τράπεζες, πιστωτές, εργαζόμενους, Δημόσιο και ΕΦΚΑ.
Με βάση το σχέδιο εξυγίανσης ο επενδυτής προτίθεται να βάλει 2,68 εκατ. ευρώ, ενώ το ύψος του κουρέματος των οφειλών του Συνεταιρισμού φθάνει στο 90% προς τις Τράπεζες, στους παραγωγούς – μέλη του όπου το άνοιγμα είναι στα 6,5 εκατ. ευρώ -σ.σ. σε κάποια μέλη του Συνεταιρισμού το «κούρεμα» θα αγγίξει το 100%- και στους ανέγγυους πιστωτές στους οποίους χρωστά 8 εκατ. ευρώ.
Σε ότι αφορά τις οφειλές προς του εργαζόμενους ύψους 270.000 ευρώ η πλευρά του επενδυτή θα τις εξοφλήσει στο ακέραιο, ενώ για το χρέος ύψους 1,5 εκατ. ευρώ προς το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ η πλευρά Καντώνια θα καταβάλει εφάπαξ το 3,3% της οφειλής για τη μεταβίβαση του ακινήτου. Το εναπομείναν χρέος -σ.σ. το κεφάλαιο και όχι οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα- θα πληρωθούν σε 180 δόσεις.
Ο Συνεταιρισμός δημιουργήθηκε το 2011, όταν ομάδα 100 παραγωγών, η οποία ήλεγχε το 10% της εγχώριας παραγωγής αγελαδινού γάλακτος, αποφάσισε να συνασπιστεί για να πετύχει καλύτερες τιμές. Βασικοί πελάτες του οι μεγαλύτερες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας, όπως η Friesland.
Χρονιά-σταθμός όμως για να γίνει ευρέως γνωστός ήταν το 2013, όταν αποφάσισε, εκτός από τον πρωτογενή τομέα, να επεκταθεί και στην κατανάλωση και να συναγωνιστεί τους πελάτες του, δηλαδή τις γαλακτοβιομηχανίες που τους προμήθευε πρώτη ύλη. Η σύγκρουση δεν ήταν άμεση, διότι επέλεξε να προσεγγίσει διαφορετικά την κατανάλωση. Το 2013 δημιούργησε το δίκτυο καταστημάτων με Αυτόματους Πωλητές Γάλακτος ΘΕΣγάλα στη Λάρισα, το 2015 ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη και το 2016 κατέβηκε η Αθήνα. Εμπορικό άνοιγμα που κόστισε αρκετά όπως και το εργοστάσιο που έφτιαξε το οποίο είχε ενταχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο.
Η πρώτη αίτηση εξυγίανσης είχε κατατεθεί το 2019, εκείνη την περίοδο τζίραρε περί τα 20 εκατ. ευρώ ενώ στα 20 εκατ. ευρώ υπολογίζονταν οι συνολικές υποχρεώσεις του.