Του Κώστα Ράπτη
Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, οδεύει προς τη μάχη της επανεκλογής του τον Νοέμβριο χάνοντας ψήφους τόσο από τα δεξιά του, λόγω της μεταναστευτικής κρίσης, όσο και από τα αριστερά, καθώς σημαντικό μέρος της εκλογικής του βάσης αδυνατεί να αποδεχθεί την πολιτική του στο Μεσανατολικό.
Οι προκριματικές της Τρίτης στην πολιτεία του Μίσιγκαν, όπου θεωρητικά ο Μπάιντεν έπαιζε χωρίς αντίπαλο για το χρίσμα των Δημοκρατικών και απέσπασε το 81%, έδωσαν ηχηρό μήνυμα. Περισσότεροι από 100.000 ψηφοφόροι τού γύρισαν την πλάτη, επιλέγοντας να ρίξουν “αδέσμευτο” (uncommited) ψηφοδέλτιο, ήτοι το αντίστοιχο του λευκού, σε μια οργανωμένη χειρονομία αποδοκιμασίας του προέδρου για ό,τι καταγγέλλεται ως απάθεια ή και συνέργειά του στη μαζική σφαγή των Παλαιστινίων της Γάζας.
Σημειώνεται ότι το Μίσιγκαν αποτελεί μία από τις λιγοστές πολιτείες που κρίνουν, ως ταλαντευόμενες (swing states), το αποτέλεσμα των εκάστοτε προεδρικών εκλογών. Στην “κατάκτηση” της πολιτείας αυτής οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η εκλογική έκπληξη της ανάδειξης του Ντόναλντ Τραμπ το 2016, ενώ το 2020 ο Τζο Μπάιντεν επικράτησε με διαφορά μόλις 11.000 ψήφων.
Πανεθνική η τάση
Το Μίσιγκαν αποτελεί, βέβαια, την κατεξοχήν εστία της διόλου αμελητέας αραβο-αμερικανικής κοινότητας, η οποία και αποξενώθηκε το τελευταίο διάστημα από τους Δημοκρατικούς και τον Μπάιντεν. Όμως το αποτέλεσμα της Τρίτης αποτυπώνει μια συνολική, πανεθνική τάση.
Το 56% των ψηφοφόρων των Δημοκρατικών δηλώνει ότι είναι λιγότερο πιθανό να ψηφίσει έναν προεδρικό υποψήφιο που υποστηρίζει τη στρατιωτική βοήθεια προς το Ισραήλ, έναντι του 40% που δηλώνει το αντίθετο, αποκαλύπτει πρόσφατη δημοσκόπηση της Ipsos για το Reuters. Πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας ευρύτερης μετατόπισης, που φέρει πλέον το 22% των ερωτηθέντων Δημοκρατικών να επιρρίπτει στην ισραηλινή κυβέρνηση την ευθύνη για τον πόλεμο στη Γάζα, έναντι 13% σε δημοσκόπηση του Νοεμβρίου. Οι Δημοκρατικοί ψηφοφόροι τάσσονται επίσης υπέρ ενός προεδρικού υποψηφίου που θα ζητήσει κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα.
Αντιθέτως, το 62% των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων δηλώνει στη δημοσκόπηση ότι προτιμά έναν υποψήφιο που τάσσεται υπέρ της στρατιωτικής βοήθειας προς το Ισραήλ, ενώ το 34% τάσσεται κατά. Αλλά στη δική τους περίπτωση δεν ανοίγεται κάποιο χάσμα στις τοποθετήσεις κομματικής βάσης και ηγεσίας.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ο Τζο Μπάιντεν και ο πιθανότερος αντίπαλός του από πλευράς των Ρεπουμπλικανών, Ντόναλντ Τραμπ, συγκεντρώνουν ποσοστό πρόθεσης ψήφου 36% έκαστος σε περίπτωση μονομαχίας. Οι υπόλοιποι ερωτηθέντες δηλώνουν ότι δεν είναι βέβαιοι ότι θα ψηφίσουν υπέρ κάποιου από τους δύο.
Στη “δημοσκόπηση των δημοσκοπήσεων”, που πραγματοποιεί η ιστοσελίδα FiveThirtyEight του γνωστού αναλυτή Νέιτ Σίλβερ, το ποσοστό αποδοκιμασίας του προέδρου Μπάιντεν ανέρχεται στο 55,2%, έναντι 39,2% θετικών γνωμών.
Το πόσο ισχυρή, πάλι, είναι η θέση του Τραμπ στο εσωκομματικό του μέτωπο καταδεικνύει και η νίκη του με διπλάσιο αριθμό ψήφων επί της ανταγωνίστριάς του, Νίκι Χέιλι, στις προκριματικές της Νότιας Καρολίνας, όπου αυτή υπήρξε κυβερνήτρια.
Μονομαχία στο Τέξας
Την ίδια στιγμή, η προεκλογική μάχη μεταφέρεται στα νότια σύνορα, με τον Μπάιντεν να επισκέπτεται την Πέμπτη το Μπράουνσβιλ του Τέξας για επαφές με εκπροσώπους της μεθοριακής αστυνομίας και τοπικούς αξιωματούχους, ενώ την ίδια μέρα στην ίδια πολιτεία ο Τραμπ μετέβη στο Ιγκλ Πας για να εξαπολύσει μύδρους για τη μεταναστευτική κρίση. Μάλιστα, το επιτελείο του Νεοϋορκέζου μεγιστάνα υποστηρίζει ότι ο πρόεδρος μιμείται τις κινήσεις του αντιπάλου του ακολουθώντας τον κατά πόδας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης του Τέξας, Γκρεγκ Άμποτ, έχει ανοίξει πολιτικο-δικαστική “βεντέτα” το τελευταίο διάστημα με τον Λευκό Οίκο, διεκδικώντας την επιβολή περιορισμών στα σύνορα, καίτοι η μεθοριακή πολιτική αποτελεί ομοσπονδιακή δικαιοδοσία.
Ο Τραμπ άσκησε προσφάτως όλη του την επιρροή στους Ρεπουμπλικανούς του Κογκρέσου για να μπλοκάρει κυβερνητικό νομοσχέδιο με αντικείμενο τη μεταναστευτική μεταρρύθμιση, αλλά ταυτοχρόνως και την πρόσθετη οικονομική βοήθεια προς το Ισραήλ και την Ουκρανία.
Οι “γνωστικές δεξιότητες” και οι ποινικές εκκρεμότητες
Πέρα από τις ακολουθούμενες πολιτικές, η σύγκρουση Μπάιντεν και Τραμπ εστιάζεται και στην ευρωστία καθώς και τις (ανοιχτές ή επαπειλούμενες) ποινικές εκκρεμότητες των δύο υποψηφίων.
Ασυγκίνητος από τα αποτελέσματα του ετήσιου τσεκ-απ στο οποίο υποβλήθηκε ο 81χρονος Μπάιντεν την Τετάρτη, κριθείς “ακμαίος” από τους ιατρούς, ο 77χρονος Τραμπ ζήτησε να υποβληθεί ο πρόεδρος και σε τεστ γνωστικών ικανοτήτων, χλευάζοντας προφανώς τις ποικίλες γκάφες του ενοίκου του Λευκού Οίκου. Η απάντηση ήταν η ανάρτηση από τον Μπάιντεν ενός βίντεο όπου ο Τραμπ κάνει σαρδάμ σε πρόσφατες ομιλίες του.
Παράλληλα, ο γιος του Μπάιντεν, Χάντερ, κατέθεσε κεκλεισμένων των θυρών ενώπιον επιτροπής του Κογκρέσου, στο πλαίσιο έρευνας εναντίον του πατέρα του στην οποία επιμένουν οι Ρεπουμπλικανοί.
Ειδικότερα, ο Χάντερ Μπάιντεν ερευνάται για τον ρόλο που έπαιξε στην κινεζική εταιρεία CEFC και την ουκρανική ενεργειακή εταιρεία Burisma, της οποίας ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου όσο ο πατέρας του ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ.
Οι περισσότεροι μάρτυρες που έχουν καταθέσει μέχρι τώρα είπαν ότι ο πρόεδρος δεν είχε καμία ανάμειξη, εμμέσως ή ευθέως, στις επιχειρηματικές δραστηριότητες συγγενικών του προσώπων. Οι Ρεπουμπλικανοί, ωστόσο, στέκονται στην αρχική μαρτυρία του πρώην πληροφοριοδότη του FBI, Αλεξάντερ Σμιρνόφ, ο οποίος όμως είχε τον Νοέμβριο επαφές με Ρώσους αξιωματούχους ασφαλείας και έκτοτε συνελήφθη και διώκεται.
Προεδρική ασυλία;
Από την άλλη πλευρά, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε την Τετάρτη να εξετάσει το ζήτημα της ποινικής ασυλίας που επικαλείται ο Τραμπ σε ό,τι αφορά την κατηγορία για προσπάθεια παράνομης ανατροπής του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών του 2020. Η απόφαση αυτή όμως “παγώνει” τη διαδικασία που επρόκειτο να αρχίσει σε ομοσπονδιακό εφετείο στις 6 Μαρτίου, μέχρι να αποφανθεί το Ανώτατο Δικαστήριο.
Αντιμέτωπος με τέσσερις διώξεις ποινικής φύσης, ο Τραμπ επιδιώκει, καταθέτοντας διάφορες προσφυγές, να δικαστεί όσο αργότερα γίνεται και σε κάθε περίπτωση μετά την εκλογική αναμέτρηση. Αν εκλεγεί ξανά στην προεδρία, ο Τραμπ θα είναι σε θέση να διατάξει να τερματιστούν οι ομοσπονδιακές ποινικές διώξεις σε βάρος του.