Δεκαετίες τώρα έχει καθιερωθεί το αξίωμα ότι έξω από τα σύνορα της πατρίδας μας ζει μια «δεύτερη Ελλάδα». Στις ΗΠΑ, στην
Ευρώπη
, στον Καναδά μέχρι και στη μακρινή
Αυστραλία
οι απόδημοι Ελληνες συγκροτούν αυτή την «άλλη Ελλάδα» που αριθμεί περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια άτομα. Είναι οι σπορές από τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα που ξεκίνησαν από τα τέλη του 19ου αιώνα και κορυφώθηκαν την περίοδο 1950-1965, όταν εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς αναζητώντας μια καλύτερη τύχη.
Ανάμεσα σε αυτούς είναι πολλοί εκείνοι που διέπρεψαν τόσο στο επιχειρηματικό όσο και στο επιστημονικό πεδίο. Βλέπουμε, άλλωστε, συχνά στις διεθνείς λίστες με τους άριστους κάθε κλάδου να δίνουν το «παρών» και αρκετοί Ελληνες, επιβεβαιώνοντας, κατά κάποιον τρόπο, την αντίληψη ότι εκτός συνόρων τα καταφέρνουμε καλύτερα. Είναι επίσης γνωστό ότι μεγάλοι Ελληνες επιχειρηματίες περιλαμβάνονται στους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, όπως αυτοί καταγράφονται από τη λίστα του «Forbes» κάθε χρόνο.
Υπάρχουν όμως και εκείνοι που δεν έχουν προσελκύσει σε τέτοιον βαθμό μέχρι τώρα τα φώτα της δημοσιότητας. Ελληνες ισχυροί του χρήματος που δραστηριοποιούνται στα πέρατα του πλανήτη, ελληνικές οικογένειες που γράφουν τη δική τους ιστορία στις χώρες που έγιναν η δεύτερη πατρίδα τους, πρόσωπα που με τη δράση τους καθορίζουν ολόκληρους κλάδους της αγοράς. Ορισμένοι από αυτούς τους λιγότερο προβεβλημένους Ελληνες μεγιστάνες είναι και όσοι ακολουθούν.
Τζορτζ Μάρκους: Ο βασιλιάς του real estate
Ο Τζορτζ Μ. Μάρκους είναι Ελληνοαμερικανός δισεκατομμυριούχος, συνιδρυτής και πρόεδρος της Marcus & Millichap και της Essex Property Trust. Με προσωπική περιουσία που υπερβαίνει τα 2 δισ. δολάρια, θεωρείται ο βασιλιάς του real estate με έμφαση στα εμπορικά ακίνητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συμφωνίες της Marcus & Millichap των τελευταίων ετών ανέρχονται σε 86,3 δισ. δολάρια, ενώ μόνο πέρυσι έφτασαν τις 12.272 περιπτώσεις ακινήτων για ιδιωτικούς και θεσμικούς επενδυτές. Στις συναλλαγές συμπεριλαμβάνονται εμπορικά κέντρα, γραφεία και βιομηχανικά κτίρια, διαμερίσματα, ξενοδοχεία, κατοικίες, εγκαταστάσεις αποθήκευσης, γήπεδα γκολφ κ.ά.
Ο Μάρκους ανήκει στους υποστηρικτές και χρηματοδότες των Δημοκρατικών και προσωπικά του προέδρου Τζο Μπάιντεν. Γεννημένος ως Γεώργιος Ματθαίος Μουτσινάς το 1941 στην Εύβοια, δηλαδή κατά τη διάρκεια της Κατοχής, μετανάστευσε με την οικογένειά του στις ΗΠΑ σε ηλικία μόλις 4 ετών. Εγκαταστάθηκαν στο Ποτρέρο Χιλ του Σαν Φρανσίσκο, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές του στα Οικονομικά στο San Francisco State University (SFSU) σε μόλις δυόμισι χρόνια.
Το 1971 ίδρυσε μαζί με τον Γουίλιαμ Μίλιτσαπ ίδρυσε τη Marcus & Millichap, αναλαμβάνοντας τη θέση του προέδρου της. Η εταιρεία που ξεκίνησε από ένα γραφείο στην Καλιφόρνια και σήμερα διαθέτει περισσότερα από 80 σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά επικεντρώνεται στη μεσιτεία επενδύσεων και παρέχει υπηρεσίες χρηματοδότησης τόσο σε αγοραστές όσο και σε πωλητές, ενώ αναγνωρίζεται πλέον ως μία από τις κορυφαίες του κλάδου στις ΗΠΑ.
Ο Μάρκους είναι επίσης πρόεδρος της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης Essex Property Trust, πολυεθνικής εταιρείας επενδύσεων σε ακίνητα (REIT), με έδρα στο Πάλο Αλτο της Καλιφόρνιας. Η Essex αναπτύσσει κοινότητες διαμερισμάτων σε περιοχές των δυτικών ακτών. Ο ίδιος και η σύζυγός του Τζούντι το 2008 ίδρυσαν τη National Hellenic Society, ενώ έχουν προχωρήσει σε μεγάλες δωρεές για πανεπιστημιακά ιδρύματα και φιλανθρωπικούς σκοπούς. Επίσης, από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 είναι συνιδιοκτήτες των δημοφιλών εστιατορίων «Evvia» στο Πάλο Αλτο και «Kokkari» στο Σαν Φρανσίσκο.
Μιχάλης Ψαρός: Ο ισχυρός άνδρας της KPS Capital Partners
Οταν μία ημέρα πριν από την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Αμερικανικό Κογκρέσο, τον Μάιο του 2022, παρουσίασε τον Ελληνα πρωθυπουργό στο Πανεπιστήμιο Τζορτζοτάουν, όσοι δεν έχουν άμεση επαφή με την Ομογένεια αναρωτήθηκαν ποιος είναι. Ο Μιχάλης Ψαρός, όμως, είναι ιδιαίτερα γνωστός εδώ και πολλά χρόνια στους επιχειρηματικούς και επενδυτικούς κύκλους των ΗΠΑ. Και όχι τυχαία, καθώς αυτός ο άνθρωπος διαχειρίζεται μια ομάδα γιγαντιαίων κατασκευαστικών και βιομηχανικών εταιρειών, με ετήσια έσοδα 22 δισ. δολαρίων και 233 εγκαταστάσεις παραγωγής σε 27 χώρες.
Ο 55χρονος Μιχάλης Ψαρός είναι συνιδρυτής και ισχυρός άνδρας της
KPS Capital Partners
, από τις κορυφαίες εταιρείες ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων στον κόσμο με περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση ύψους περίπου 14 δισ. δολαρίων. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1991 από τους Γιουτζίν Κέιλιν, Μιχάλη Ψαρό και Ντέιβιντ Σαπίρο, εξ ου και η επωνυμία KPS.
Με γραφεία στη Νέα Υόρκη, στο Σικάγο, στο Αμστερνταμ και τη Φρανκφούρτη, πραγματοποιεί επενδύσεις σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών και άλλων εταιρειών (καταναλωτικά προϊόντα και προϊόντα υγειονομικής περίθαλψης, ανταλλακτικά αυτοκινήτων κ.ά.), έχοντας ολοκληρώσει πάνω από 200 εξαγορές μέσω έξι θεσμικών επενδυτικών κεφαλαίων. Μεταξύ αυτών και η Crown Hellas Can, που πέρασε στην KPS Capital Partners μαζί με όλο το ευρωπαϊκό κομμάτι του ομίλου μεταλλικών συσκευασιών Crown Holdings Inc. τον Απρίλιο του 2021.
Ο ίδιος είναι πρόεδρος σε μια σειρά από τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου της KPS, όπως Autokiniton Global Group, Briggs & Stratton, Eviosys, Lufkin Industries, Primient, Speira, C&D Technologies, Oldcastle Building Envelope, Princess Yachts κ.ά.
Πριν από την KPS εργάστηκε ως επενδυτικός τραπεζίτης στην Bear Stearns & Co. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν, αλλά και στο Πανεπιστήμιο Σόφια του Τόκιο. Παράλληλα, είναι μέχρι σήμερα μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν. Ακόμη, είναι δραστήριο στέλεχος της Ομογένειας, διατηρώντας στενές σχέσεις με την Εκκλησία. Μάλιστα, είναι πρόεδρος των Φίλων του Αγίου Νικολάου, του οργανισμού που είναι υπεύθυνος για την ανοικοδόμηση του Εθνικού Προσκυνήματος του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν της Νέας Υόρκης.
Είναι γιος του Γεωργίου και της Μαίρης-Αννας Ψαρού, μεταναστών στις ΗΠΑ, και γεννήθηκε στο Βερντόν της Δυτικής Βιρτζίνια. Μεγάλωσε έχοντας ως πρότυπο τους παππούδες και τις γιαγιάδες του, που ήταν επίσης όλοι μετανάστες.
Κώστας και Τομ Καρτσώτης: Το δίδυμο πίσω από τη Fossil Group
Δύο αδέλφια, ο Κώστας και ο Τομ Καρτσώτης, είναι οι ιδρυτές της Fossil Group, μιας από τις πιο δημοφιλείς εταιρείες ρολογιών, κοσμημάτων, αξεσουάρ, αλλά και ρούχων. Η Fossil ιδρύθηκε το 1984 ως Overseas Products International, με κεφάλαια περί τα 200.000 δολάρια και με αρχική δραστηριότητα την εισαγωγή προϊόντων και, κυρίως, ρολογιών από την Απω Ανατολή.
Οι αδελφοί Καρτσώτη, όμως, δεν αρκέστηκαν σε αυτό, καθώς είχαν βάλει στόχο να δημιουργήσουν τα δικά τους branded προϊόντα. Μέσω διαδοχικών εξαγορών, όπως της ελβετικής Zodiac Watches το 2001, της Skagen Designs το 2012, της Misfit το 2015, αλλά και με συνεργασίες όπως αυτή με τον φημισμένο σχεδιαστή Φιλίπ Σταρκ η Fossil άρχισε να παρουσιάζει τις δικές της σειρές ρολογιών και αξεσουάρ.
Παράλληλα έκλεισε συμφωνίες για την κατασκευή και διανομή ρολογιών με βαριά brands, όπως Burberry, DKNY, Emporio Armani, Armani Exchange, Columbia Sportswear, Diesel, Frank Gehry, Karl Lagerfeld, Tory Burch, Kate Spade, Michael Kors, Callaway Golf, Davis Cup, Marc by Marc Jacobs, Skagen Designs, Michele και Adidas.
Τα αξεσουάρ και τα ρούχα της Fossil γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες μεγάλη εμπορική επιτυχία, ενώ ανάμεσα στους πιστούς οπαδούς των ρολογιών της περιλαμβάνονται μέχρι και πρώην πρόεδροι των ΗΠΑ, όπως οι Μπαράκ Ομπάμα και Μπιλ Κλίντον. Η εταιρεία με έδρα στο Τέξας διαθέτει στούντιο σχεδιασμού στο Μπιλ της Ελβετίας, κέντρα παραγωγής στην Κίνα και κέντρα διανομής στο Ντάλας, στη Γερμανία και την Ασία, ενώ πουλάει τα προϊόντα της με τις επωνυμίες Fossil, Relic, Abacus, Michele Watch και Zodiac σε 120 χώρες.
Στην πορεία ο Τομ Καρτσώτης ακολούθησε διαφορετικό δρόμο ιδρύοντας άλλες εταιρείες, αλλά διατηρώντας μετοχικό ποσοστό στη Fossil. Σήμερα επικεφαλής της επιχείρησης ως πρόεδρος και CEO είναι ο Κώστας Καρτσώτης. Τα δύο αδέλφια συμπεριλαμβάνονται στους εκατομμυριούχους επιχειρηματίες των ΗΠΑ με περιουσία σχεδόν 1 δισ. δολαρίων. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια η εταιρεία δεν έμεινε ανεπηρέαστη από την κρίση, καταγράφοντας μείωση των πωλήσεων που για το 2022 διαμορφώθηκαν στο 1,7 δισ. δολάρια.
Πίτερ Μπάρις: O Ελληνας που απογείωσε τη New Enterprise Associates
Θεωρείται ο άνθρωπος που απογείωσε τη New Enterprise Associates Inc. (NEA), έχοντας ολοκληρώσει στα περίπου 20 χρόνια που κράτησε το τιμόνι της 230 IPOs, επενδύοντας σε δεκάδες εταιρείες τεχνολογίας, όπως οι CareerBuilder, Tableau, diapers.com, Groupon, jet.com, Juniper Networks, Macromedia, salesforce.com, TiVo και Workday. Στις περισσότερες περιπτώσεις πέτυχε αξιοζήλευτες επιδόσεις, με πιο γνωστή αυτή στην Groupon, με αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια της θητείας του τα περιουσιακά στοιχεία της ΝΕΑ να εκτοξευτούν από 1 δισ. σε πάνω από 20 δισ. δολάρια.
O Ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας και venture capitalist, με προσωπική περιουσία που υπολογίζεται σε 2,1 δισ. δολάρια, γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Σικάγο. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν ακολουθώντας αρχικά τη Νομική. Στη συνέχεια όμως ανακάλυψε ότι άλλα είναι τα πραγματικά του ενδιαφέροντα.
Ετσι, πήρε πτυχίο ηλεκτρολόγου μηχανικού και μετά MBA από το Dartmouth College. Ξεκίνησε την καριέρα του στον κολοσσό της General Electric Company, όπου για μία δεκαετία ανέβηκε σταδιακά τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας περνώντας από διάφορες διευθυντικές θέσεις.
Μετά την General Electric εργάστηκε ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος στη Legent Corporation και ως ανώτερος αντιπρόεδρος στη UCCEL Corporation. Ολα αυτά μέχρι το 1992, όταν και, κατά κάποιον τρόπο, συνάντησε το πεπρωμένο του εντασσόμενος στο δυναμικό της New Enterprise Associates Inc. Εκεί διετέλεσε για μια οκταετία (μέχρι το 2017) διευθύνων σύμβουλος, ενώ στη συνέχεια κατείχε τη θέση του προέδρου. Σήμερα παραμένει μέλος των Δ.Σ. αρκετών εταιρειών, όπως οι Groupon, Broadview Networks Holdings Inc., Echo Global Logistics Inc., Hillcrest Laboratories Inc., InnerWorkings Inc κ.ά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Μπάρις έχει συμπεριληφθεί αρκετές φορές στη λίστα του Forbes «Midas» με τους κορυφαίους επενδυτές τεχνολογίας, στο Hall of Fame του Washington Tech Council και στο Washington Business Hall of Fame. Ακόμη, έχει διατελέσει πρόεδρος του Δ.Σ. του Πανεπιστημίου Νορθγουέστερν, ενώ δίνει το «παρών» σε ομογενειακές οργανώσεις. Είναι παντρεμένος με την Εϊντριεν, με την οποία έχουν αποκτήσει δύο κόρες.
Οικογένεια Δημουλά: Η αλυσίδα Market Basket και ο εμφύλιος
Η οικογένεια Δημουλά με το σλόγκαν «More for your dollar» κατάφερε εδώ και πάνω από έναν αιώνα να αποκτήσει κυρίαρχη παρουσία με τα Market Basket σε τέσσερις Πολιτείες (Μασαχουσέτη, Νιου Χάμσαϊρ, Μέιν και Ρόουντ Αϊλαντ).
Η οικογενειακή επιχείρηση ξεκίνησε τη διαδρομή της το 1917, όταν οι μετανάστες από την Καλαμπάκα Αθανάσιος και Ευφροσύνη Δημουλά άνοιξαν ένα μικρό κρεοπωλείο στο Λόουελ της Μασαχουσέτης. Το 1950 το κατάστημα επεκτάθηκε και ξανασυστήθηκε στο κοινό ως DeMoulas Superette. Τα επόμενα χρόνια και με τη δεύτερη γενιά της οικογένειας να μπαίνει στην επιχείρηση, άρχισε να χτίζεται η αλυσίδα παντοπωλείων που μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60 έφτασε στα 15 σημεία.
Στην πορεία τα παντοπωλεία έγιναν σούπερ μάρκετ με την επωνυμία Market Basket και σήμερα έχουν φτάσει στα 88. Αυτό ωστόσο που σφράγισε την εξέλιξη της εταιρείας ήταν οι έντονες ενδοοικογενειακές διαμάχες μεταξύ των διαδόχων που ξεκίνησαν από το 1990 και κράτησαν πάνω από 20 χρόνια, περιλαμβάνοντας δικαστήρια και ανατροπές στη διοίκηση.
Τα δύο κεντρικά πρόσωπα της διαμάχης ήταν τα ξαδέλφια Αρθουρ Σ. Δημουλάς και Αρθουρ Τ. Δημουλάς, που ήλεγχαν ο καθένας περί το 50% της εταιρείας. Τελικά το 2014 οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία με τον Αρθουρ Δημουλά και τις αδελφές του να αποκτούν το 50,5% των μετοχών αντί 1,5 δισ. δολαρίων. Για την επίτευξη του deal μάλιστα ο… νικητής Δημουλάς υποστηρίχθηκε από τον όμιλο Blackstone.
Το 2017 η εταιρεία γιόρτασε τα 100ά της γενέθλια και έκτοτε επεκτείνεται, με τον κύκλο εργασιών της το 2022 να φτάνει στα 5,9 δισ. δολάρια και η ίδια να κατατάσσεται 86η στη λίστα του «Forbes» με τις μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρείες της Αμερικής. Οσο για την περιουσία της οικογένειας Δημουλά υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 2,2 δισ. δολάρια.
Γιώργος Γιανκόπουλος: Το μυαλό της Regeneron Pharmaceuticals
Γιος και εγγονός μεταναστών είναι ο Γιώργος Γιανκόπουλος, με καταγωγή από την Καστοριά, ο οποίος θεωρείται το μεγάλο μυαλό πίσω από τον φαρμακευτικό κολοσσό Regeneron Pharmaceuticals. Ο παππούς του ήταν ο πρώτος μετανάστης της οικογένειας που αναζήτησε την τύχη του στην Αυστρία, για να επιστρέψει μετά από χρόνια στην πατρίδα. Ο πατέρας του πήρε τον δικό του δρόμο της ξενιτιάς για την Αμερική.
Ο δρ Γιανκόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη και κατάφερε να συνδυάσει τόσο την επιθυμία του πατέρα του να βρει μια δουλειά με καλή αμοιβή όσο και τη δική του, που ήταν να γίνει επιστήμονας. Και ασφαλώς τα έχει πάει περίφημα αν αναλογιστεί κανείς ότι σήμερα η προσωπική του περιουσία ξεπερνά το 1,6 δισ. δολάρια.
Αφού διέπρεψε ως μαθητής αποφοιτώντας από το δημόσιο σχολείο του Μπρονξ, σπούδασε και διακρίθηκε στο Columbia College, ενώ πήρε το διδακτορικό του στη Βιοχημεία και τη Μοριακή Βιοφυσική από το Graduate School of Arts and Sciences του Columbia University. Εκεί ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του καριέρα με δεκάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις. Ωστόσο, το 1989 άλλαξε ρότα στη ζωή του, την οποία έκτοτε συνέδεσε με τη Regeneron Pharmaceuticals. Θεωρείται συνιδρυτής της εταιρείας μαζί με τον Λέοναρντ Σ. Σλάιφερ, ενώ από τότε ανέλαβε και τη θέση του επικεφαλής επιστημονικού διευθυντή της.
Η Regeneron όλα αυτά τα χρόνια με άνθρωπο-κλειδί τον Γιανκόπουλο εξελίχθηκε σε μία από τις πλέον καινοτόμες εταιρείες στο πεδίο της βιοτεχνολογίας, με πολυάριθμα φάρμακα εγκεκριμένα από τον FDA. Ο ίδιος, άλλωστε, περιλαμβάνεται στους επιστήμονες με τις περισσότερες αναφορές στον κόσμο και με έρευνες-ορόσημο, όπως αυτή για τον COVID-19 που κατέληξε στη δημιουργία του REGN-COV2, δηλαδή του κοκτέιλ διπλών αντισωμάτων. Oλα αυτά βεβαίως αποτυπώνονται και στις οικονομικές επιδόσεις της Regeneron, με τον ετήσιο τζίρο της να έχει εκτοξευτεί την τελευταία δεκαετία από 1,4 δισ. το 2012 στα 12,2 δισ. δολάρια το 2022.
Οικογένεια Χασιώτη: Τα χρυσά παντοπωλεία
Με περιουσία που ξεπερνά τα 2,2 δισ. δολάρια η οικογένεια Χασιώτη συγκαταλέγεται στις πλουσιότερες των ΗΠΑ, καθώς ήλεγχε εδώ και δεκαετίες μια αλυσίδα παντοπωλείων-βενζινάδικων η οποία έχει αποδειχθεί χρυσωρυχείο. Πρόκειται για την αλυσίδα Cumberland Farms, με 581 καταστήματα σε εννέα Πολιτείες, περισσότερους από 7.500 υπαλλήλους και με τζίρο που τα τελευταία χρόνια ξεπερνούσε τα 6 δισ. δολάρια. Η αφετηρία της επιχείρησης γράφτηκε το 1938 από τον Βασίλη και την Αφροδίτη Χασιώτη, που μετανάστευσαν από τον γενέθλιο τόπο τους, τη Μακεδονία, στο Μέιν.
Εκεί έστησαν τη νέα ζωή τους αγοράζοντας μια μικρή φάρμα στην περιοχή Κάμπερλαντ. Μαζί με την πολυμελή οικογένειά τους, καθώς απέκτησαν οκτώ παιδιά, άρχισαν να αναπτύσσουν τη φάρμα εστιάζοντας στην παραγωγή γάλακτος. Η ανάπτυξη ήταν ραγδαία και η Cumberland Farms εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη στον τομέα της γαλακτοπαραγωγής στην Πολιτεία της Μασαχουσέτης. Κάπως έτσι το 1956 άνοιξαν το πρώτο μαγαζί για να πωλούν το γάλα και στη λιανική, το οποίο σταδιακά έγινε παντοπωλείο. Ακολούθησαν πολλά ακόμη και εκτός της Μασαχουσέτης, ενώ από το 1971 άρχισαν να προσθέτουν στα καταστήματα και πρατήρια καυσίμων.
Η Cumberland Farms, το πηδάλιο της οποίας κρατούσε μέχρι προ τριετίας ο Αρης Χασιώτης, έγινε μία από τις μεγαλύτερες οικογενειακής ιδιοκτησίας αλυσίδες παντοπωλείων και μία από τις μεγαλύτερες οικογενειακές επιχειρήσεις γενικότερα στις ΗΠΑ. Με όλα αυτά ήταν λογικό να προσελκύσει το ενδιαφέρον υποψήφιων αγοραστών. Ετσι, τον Οκτώβριο του 2019 η οικογένεια Χασιώτη αποδέχτηκε την πρόταση εξαγοράς από την EG Group, με έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο, κλείνοντας ένα deal που την έφερε ανάμεσα στις πλουσιότερες στις ΗΠΑ.
Οικογένεια Παγιάβλα (AVI Foodsystems Inc.): Η μεγαλύτερη εταιρεία διανομής τροφίμων στις ΗΠΑ
Ολα ξεκίνησαν όταν ο Γιάννης Παγιάβλας και η οικογένειά του, προσπαθώντας να κατακτήσουν το αμερικάνικο όνειρο, άνοιξαν ένα μικρό εστιατόριο στο Γουόρεν του Οχάιο με το όνομα «Village Café». Το 1960 ένας γνωστός του τού πρότεινε να αγοράσει μια πολύ μικρή εταιρεία με μηχανήματα αυτόματης πώλησης, την Automatic Vendors, κι εκείνος δεν άφησε την ευκαιρία να χαθεί. Για να διαφοροποιηθεί από τον ανταγωνισμό σκέφτηκε να παρέχει μέσω των αυτόματων πωλητών-ψυγείων φρέσκα τρόφιμα. Μια ιδέα που έπιασε με το παραπάνω.
Ετσι, άρχισε να χτίζεται σταδιακά η AVI Foodsystems. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80 η εταιρεία επεκτάθηκε γεωγραφικά ενώ πρόσθεσε υπηρεσίες εστίασης και τροφοδοσίας επιχειρήσεων. Η πορεία της ήταν ραγδαία ανοδική και αποτελεί πλέον τη μεγαλύτερη ανεξάρτητη εταιρεία παροχής υπηρεσιών εστίασης στις ΗΠΑ που εξυπηρετεί εκατοντάδες πελάτες στους τομείς των επιχειρήσεων, της εκπαίδευσης, της υγειονομικής περίθαλψης και της αναψυχής, στους οποίους περιλαμβάνονται βαριά ονόματα όπως FedEx, DirecTV, Xerox, General Electric, Verizon κ.ά.
Σήμερα διαθέτει 6.500 σημεία σε 44 Πολιτείες των ΗΠΑ καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών και εκατομμύρια καταναλωτές καθημερινά. Ο Γιάννης Παγιάβλας, γιος Ελλήνων μεταναστών, του Αντώνη και της Παρασκευής, με ρίζες στη Χίο, διανύοντας την ένατη δεκαετία της ζωής του έχει παραδώσει τα ηνία στην επόμενη γενιά της οικογένειας. Ο γιος του Αντώνης Παγιάβλας έχει αναλάβει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος και η κόρη του Πατρίτσια αντιπρόεδρος, αφού όμως προηγουμένως ανέβηκαν ένα-ένα τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας ξεκινώντας από απλοί υπάλληλοι.
Business στην Αυστραλία
Η μακρινή Αυστραλία αποτέλεσε μία από τις βασικές χώρες υποδοχής των Ελλήνων μεταναστών τις προηγούμενες δεκαετίες. Οι συμπατριώτες μας ρίζωσαν για τα καλά στη νέα τους πατρίδα και, όπως και σε άλλες περιπτώσεις, διέπρεψαν ως επιχειρηματίες και επιστήμονες. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, το γεγονός ότι στις λίστες με τους πλουσιότερους ανθρώπους της Αυστραλίας περιλαμβάνονται κάθε φορά τουλάχιστον 10 Ελληνες.
Μεταξύ αυτών, σταθερά υψηλή θέση καταλαμβάνει ο Νίκος Πολίτης, με καταγωγή από τα Κύθηρα και με εκτιμώμενη περιουσία 2,14 δισ. δολαρίων. Είναι ο πλειοψηφικός μέτοχος της Eagers Automotive, η οποία διαχειρίζεται 200 αντιπροσωπείες αυτοκινήτων στην Αυστραλία, και συνιδιοκτήτης της ομάδας ράγκμπι λιγκ του Σίδνεϊ The Roosters.
Ακολουθεί ο Νίκος Ανδριανάκος, με περιουσία 1,49 δισ. δολαρίων. Είναι ο ιδρυτής της Milemaker Petroleum, που εξαγοράστηκε από την Caltex, καθώς και της Nikos Property, μέσω της οποίας έχει προχωρήσει σε μεγάλες επενδύσεις σε εμπορικά ακίνητα.
Ο Ντένης Μπάστας αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς παίκτες στον τομέα της φαρμακοβιομηχανίας. Είναι ιδρυτής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Arrotex Pharmaceuticals, δηλαδή του μεγαλύτερου σήμερα προμηθευτή γενόσημων φαρμάκων στην Αυστραλία, με τζίρο 1,5 δισ. δολαρίων.
Η προσωπική περιουσία του Μπάστα υπολογίζεται στα 1,32 δισ. δολάρια. Τα τελευταία χρόνια ο ίδιος έχει προχωρήσει σε εξαγορές μικρότερων φαρμακευτικών εταιρειών. Μάλιστα τα κέρδη της Arrotex Pharmaceuticals εκτοξεύτηκαν φέτος στα 104,2 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των πωλήσεων τεστ COVID.
Στον κύκλο των πλουσιότερων ανθρώπων της Αυστραλίας συμπεριλαμβάνεται και ο Χάρης Σταμούλης, της Stamoulis Property Group, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας στον τομέα των ακινήτων. Ο πατέρας του Σπύρος Σταμούλης, με καταγωγή από την Ηπειρο, πήρε τον δύσκολο δρόμο της ξενιτιάς, όταν ήταν μόλις 12 ετών και βήμα-βήμα κατάφερε να χτίσει μια μικρή αυτοκρατορία, στο χαρτοφυλάκιο της οποίας ανήκουν διάφορες επιχειρήσεις και μέσα ενημέρωσης.
Μία από αυτές ήταν η εταιρεία αναψυκτικών Gold Metal που πουλήθηκε το 2004 και με αυτή τη μαγιά χτίστηκε η Stamoulis Property Group. Από το 2007, όταν ο Σπύρος Σταμούλης έφυγε από τη ζωή, τα ηνία ανέλαβαν τα παιδιά του Χάρης και Μελίνα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η οικογένεια Σταμούλη διατηρεί μεγάλη ακίνητη περιουσία και στην Ελλάδα. Μάλιστα της ανήκε και η νησίδα Οξειά στο Ιόνιο που προ ετών εξαγοράστηκε από τον πρώην εμίρη του Κατάρ Χαμάντ μπιν Χαλίφα Αλ Θανί.
Ο Χάρης Σταμούλης έχει συνδέσει το όνομά του με ορισμένα από τα υψηλότερα κτίρια της χώρας, όπως ο ουρανοξύστης γραφείων και κατοικιών 568 Collins των 224 μέτρων στη Μελβούρνη.
Ενας ακόμη Ελληνας επιχειρηματίας με ισχυρό εκτόπισμα είναι ο Σπύρος Αλυσανδράτος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος μιας από τις μεγαλύτερες ταξιδιωτικές εταιρείες της Αυστραλίας, της Consolidated Travel Group. Η επιχείρησή του προσφέρει υπηρεσίες έκδοσης εισιτηρίων σε αεροπορικές εταιρείες και ταξιδιωτικούς πράκτορες, καθώς και προϊόντα ταξιδιωτικής ασφάλισης, ενώ είναι ο μεγαλύτερος ιδιωτικός διανομέας αεροπορικών προϊόντων της χώρας. Ο ίδιος κατάγεται από την Κεφαλονιά και μαζί με την οικογένειά του μετανάστευσε στη Μελβούρνη. Εκανε διάφορες δουλειές μέχρι το 1967 που ξεκίνησε να χτίζει την Consolidated Travel Group.
Το club του Λονδίνου
Εκτός από τις ΗΠΑ, είναι αρκετοί οι Ελληνες και Ελληνοκύπριοι που συγκαταλέγονται στους πλουσιότερους ανθρώπους της Μ. Βρετανίας, όπως ο Τέλης Μυστακίδης, ο Αλκης Δαυίδ και οι οικογένειες Χατζηιωάννου και Λαζαρή. Δεν είναι όμως μόνο αυτοί…
Μπορεί στη χώρα μας η Brevan Howard Asset Management να έγινε περισσότερο δημοφιλής από τότε που ο ένας εκ των συνιδρυτών της, ο Τρύφων Νάτσης, άρχισε να δραστηριοποιείται επενδυτικά στην Ελλάδα. Ωστόσο δεν είναι ο μόνος από αυτούς που έλκει την καταγωγή του από τη χώρα μας.
Ο γεννημένος στη Βρετανία αλλά Ελληνας στην καταγωγή Κρις Ρόκος συμπεριλαμβάνεται σταθερά στη λίστα των richest του Λονδίνου με περιουσία που υπολογίζεται στα 2 δισ. λίρες.
Ο Ρόκος ίδρυσε το 2002 την Brevan Howard Asset Management με τέσσερα πρώην στελέχη της Credit Suisse, τους Αλαν Χάουαρντ, Ζαν-Φιλίπ Μπλοσέ, Τζέιμς Βέρνον και Τρύφωνα Νάτση. Στη συνέχεια αποχώρησε με επεισοδιακό τρόπο και το 2015 άνοιξε τη δική του εταιρεία, τη Rokos Capital Management, που σήμερα διαθέτει συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαια 15,5 δισ. δολαρίων.
Φοίτησε με υποτροφία στο Ιτον και την Οξφόρδη, ενώ αμέσως μετά εντάχθηκε στη UBS στο Λονδίνο. Μέσα σε έναν χρόνο μεταπήδησε στην Goldman Sachs, όπου για μια τριετία δούλεψε στη διάρθρωση παραγώγων και την ειδική διαπραγμάτευση swap. Το 1998 προσλήφθηκε από τον Αλαν Χάουαρντ στην Credit Suisse μέχρι να κάνει το δικό του βήμα με την Brevan Howard.
Μία ακόμη ξεχωριστή περίπτωση από το «club του Λονδίνου» είναι ο Ελληνοκύπριος billionaire Γιαννάκης Θεοφάνη Χριστοδούλου. Αν και καταχωρημένος ως Βρετανός, ο Χριστοδούλου, με προσωπική περιουσία περί τα 2,5 δισ. λίρες, έχει τη βάση του στο Μονακό, όπου διατηρεί στενές σχέσεις με τη βασιλική οικογένεια.
Ο Γιαννάκης, όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του, μετανάστευσε με την οικογένειά του στη Βρετανία, σε ηλικία 9 ετών, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Δεν ακολούθησε τον δρόμο των σπουδών, αλλά αναζήτησε από νωρίς επαγγελματική αποκατάσταση αρχικά στον χώρο του κοσμήματος. Στη συνέχεια όμως στράφηκε στο real estate, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί σε έναν από τους πιο ισχυρούς παίκτες του κλάδου στο Λονδίνο.
Μέσω του Yianis Group ελέγχει δεκάδες καταστήματα, κατοικίες και ξενοδοχεία, μεταξύ των οποίων τα πεντάστερα «Marriott West India Quay» και «Canary Riverside Plaza Hotel» στο Canary Wharf στο Λονδίνο, το «Hilton Manchester Deansgate» καθώς και τα «Park Inn Palace» στο Σάουθεντ και «Radisson Blu» στο Λίβερπουλ. Ο Χριστοδούλου είναι επίσης ιδιοκτήτης του εντυπωσιακού luxury yacht «Zeus», μήκους 74 μέτρων.