Το ιστορικό συνέδριο του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Επινέ το 1971, έρχεται και επανέρχεται στη δημόσια συζήτηση των κεντροαριστερών διεργασιών ως μοντέλο ανάταξης και επανεκκίνησης του χώρου. Συχνά δε, αυτό γίνεται κατά το δοκούν. Κι αυτό αφού η στρατηγική κίνηση ρουά ματ τότε του Φρανσουά Μιτεράν διεξήχθη σε ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον και πολιτικό τοπίο από το σημερινό της χώρας μας.
Η όλη κουβέντα βασικά έχει κινηθεί από μεριάς ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από ένα μέρος δημοσιολόγων. Η πιο επί της ουσίας πρόταση για ένα τέτοιο συνέδριο είχε περιληφθεί στο κείμενο που εγκαινίαζε το ρεύμα εντός ΣΥΡΙΖΑ του Διονύση Τεμπονέρα και άλλων είκοσι έξι στελεχών – όπως ο Χάρης Τσιόκας ή η Βουτυράκου – με τίτλο «Δίκτυο Εναλλακτικής Κοινωνικής Αριστεράς» (Οκτώβρης του 2023). «Χρειάζεται η διαμόρφωση παλλαϊκού δημοκρατικού μετώπου απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό. Υπάρχει ιστορικό προηγούμενο στη Γαλλία. Το ιστορικό συνέδριο του «ΕΠΙΝΕ» και η δημιουργία μετώπου απέναντι στην τότε ισχυρή Δεξιά», ανέφερε η τότε πλατφόρμα ιεραρχώντας την ανάγκη μετώπου αντίστοιχου με του γαλλικού παραδείγματος.
Oμοιότητες και διαφορές
Το Επινέ όμως δεν έχει περαιτέρω αντιστοιχίσεις με το ελληνικό σήμερα. Για παράδειγμα τότε, δεν μπήκε θέμα συγχώνευσης κομμάτων – το τελευταίο δεν το προτείνει η ομάδα γύρω από τον Τεμπονέρα αλλά άλλα στελέχη όπως ο Χρήστος Σπίρτζης. Στο Επινέ τέθηκε ζήτημα συγχώνευσης ομάδων. Τότε υπήρχε η κλασική παλιά δομή του Σοσιαλιστικού Κόμματος ενώ είχαν προκύψει ήδη από τον εξεγερσιακό σεισμό του Μάη του ’68 και μια σειρά νέων ομαδοποιήσεων και τάσεων. Εδώ πολλοί βέβαια σημειώνουν ως βασική μια έτερη παράμετρο: την παρουσία μιας προσωπικότητας όπως ο Μιτεράν που έδωσε το σύνθημα για επανίδρυση-επανεκκίνηση με χώρο το Επινέ.
Με το μπινγκ μπανγκ εκείνο διαμορφώθηκαν τέσσερις βασικές τάσεις. Η παλιά σοσιαλδημοκρατία με τον Πιερ Μορουά (μετέπειτα πρωθυπουργό του Μιτεράν). Το πιο εκσυγχρονιστικό ρεύμα με τον Μισέλ Ροκάρ (επίσης μετέπειτα πρωθυπουργός του Μιτεράν). Τα αριστερό ρεύμα που προέκυψε από τον Μάη, τότε εδώ εγγραφόταν ο Ζοσπέν. Και η εθνοκεντρική – κρατική τάση γύρω από τον Ζαν Πιερ Σεβενεμάν (μετέπειτα υπουργό Ενόπλων Δυνάμεων). Κυρίαρχη τάση στο Επινέ ήταν αυτή του Μιτεράν. Και αν αναζητούσε μια διαχωριστή γραμμή ήταν αυτή μεταξύ του μετώπου της παραδοσιακής Σοσιαλδημοκρατίας και νέας Αριστεράς και απέναντι της τάσης Ροκάρ.
Xωρίς διάλογο
Το 3ο συνέδριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Επινέ, σήμανε μια ολική επανεκκίνηση και επανίδρυση. Γιατί όμως εκείνη η τομή βρίσκει θιασώτες σήμερα; Η ανάγκη για επιβίωση και ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς αλλά και η ρευστότητα του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα πιέζουν πολλούς για προσομοίωση στο πετυχημένο εκείνο μοντέλο. Η χώρα μας όμως σήμερα έχει κόμματα και το τοπίο δεν είναι τόσο αδιαμόρφωτο, παρά την ηγεμονία της ΝΔ. Ενα Επινέ α λα ελληνικά θα προϋπόθετε είτε μια σκληρή κεντρική συμφωνία, είτε αυτοδιάλυση των υπαρχόντων χώρων. Το δε γαλλικό παράδειγμα είχε στο κέντρο του πέραν της μεγάλης προσωπικότητας του Μιτεράν και την ανάγκη μιας κυβερνώσας Αριστεράς σε ένα τοπίο μετά τον Ντε Γκολ, αλλά και σε ένα περιβάλλον όπου οι συγκλίσεις δεν ήταν επί χάρτου από τους ενδιαφερόμενους της αριστερόστροφης όχθης. Οι σκεπτικιστές εν Ελλάδι δεν βλέπουν καμία προϋπόθεση να πληρείται σήμερα. Ούτε καν υφίσταται διάλογος με το ανοδικό σε επιδόσεις ΚΚΕ, ή άλλα κόμματα στην ευρύτερη επικράτεια.
Σήμερα αν κάτι κυριαρχεί στην όχθη των ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ είναι ένας ανταγωνισμός ενόψει ευρωεκλογών που μάλιστα προσφάτως με στρατηγική Κασσελάκη πυροδοτήθηκε κι άλλο και σήμανε και αντίστοιχα αντεπίθεση από τη Χαριλάου Τρικούπη. Η κουβέντα του Επινέ υπάρχει σε έναν χώρο είτε ενδιάμεσων στελεχών που δεν εμπλέκονται στις κεντροαριστερές εχθροπραξίες, είτε έχουν μια ειλικρινή έγνοια για ανάταξη του χώρου έναντι του Μητσοτάκη. Πολλοί ξεχνούν βέβαια πως το Επινέ ήταν προωθητική τομή και όχι κίνηση στο κενό που επιχειρούσε να καλύψει μια υποεκπροσώπηση του τότε γαλλικού εκλογικού και πολιτικού σώματος.