Η απόφαση της κυβέρνησης της Τρίπολης να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ., κοινοποιώντας τη μάλιστα στον ΟΗΕ, εγείρει ερωτήματα αναφορικά με την απάντηση των παρακείμενων και αντικείμενων κρατών στη λεκάνη της Μεσογείου. Ναι μεν η Λιβύη ασκεί το αναφαίρετο κυριαρχικό της δικαίωμα που απορρέει από τη Σύμβαση των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, σε μια προσπάθεια να απαντήσει στις εγειρόμενες διαφωνίες της Αίγυπτου για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων τους, επαναφέρει ωστόσο στο προσκήνιο «την ελληνική εκκρεμότητα με την ανακήρυξη των 12 μιλίων νότια της Κρήτης».
Σε αντιστοιχία με την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. στην περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων Νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου (προεδρικό διάταγμα Δεκέμβριος 2020 και ψήφιση από τη Βουλή Ιανουάριος 2021), η Αθήνα, εδραζόμενη στην απόφαση της Λιβύης, δύναται να επιλύσει την εκκρεμότητα της επέκτασης των χωρικών υδάτων νοτίως της Κρήτης απέναντι από την Κυρηναϊκή.
Αυτό γιατί σύμφωνα με το γράμμα (άρθρο 3) του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας το δικαίωμα επέκτασης του ορίου της αιγιαλίτιδας ζώνης μέχρι τα 12 ν.μ. είναι κυριαρχικό και αναφαίρετο, ασκείται μονομερώς και δεν υπόκειται σε κανενός είδους περιορισμό ή εξαίρεση μη επιδεχόμενο αμφισβητήσεως από τρίτα κράτη.
Βέβαια κατά την κύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας (Ν. 2321/1995) η Αθήνα δήλωσε ρητά ότι επιφυλάσσεται να ασκήσει σε οιονδήποτε χρόνο το δικαίωμά της να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι τα 12 ν.μ. Αυτό γιατί προηγήθηκε ψήφισμα της (8/6/1995) τουρκικής βουλής που εξουσιοδοτούσε την κυβέρνηση της Αγκυρας, εν λευκώ και στο διηνεκές, να κηρύξει πόλεμο (casus belli) στην Ελλάδα (εξουσιοδότηση για χρήση και στρατιωτικών μέσων κατά της Ελλάδας) σε περίπτωση που η τελευταία επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της πέραν των 6 ν.μ.
Είναι πρόδηλος ο λόγος που η Τουρκία εναντιώνεται στην επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 ν.μ. στο Αιγαίο ήδη από το 1974, εφόσον διευρύνεται η ελληνική εδαφική επικράτεια από 75.000 τ.χλ. σε 130.000 τ.χλ. Ανάλογη θα είναι και η επέκταση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και φυσικά αντίστοιχη η μείωση από την Τουρκία του ηπειρωτικού της υψιπέδου. Αλλά κυρίως θα απεφεύγετο η αποκοπή των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου από την ηπειρωτική Ελλάδα και η διάσπαση της ενότητας του ελληνικού εθνικού χώρου. Είναι ωστόσο γεγονός ότι η επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης προσκρούει στα συμφέροντα διαφόρων κρατών της περιοχής και κυρίως των μεγάλων δυνάμεων – ΗΠΑ, Ρωσία.
Στο περιβάλλον αυτό το υπουργείο Εξωτερικών σε συνεργασία με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας έχουν εκπονήσει 12 χάρτες με όλες τις εναλλακτικές εκδοχές για την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. νότια της Κρήτης και επαφίεται στη δυνητική ευχέρεια της ελληνικής κυβέρνησης να ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμα της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης από τα 6 στα 12 ν.μ.