Στο ίδιο τραπέζι επί βελγικού εδάφους στο δείπνο της συνόδου κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων κάθισαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Εντι Ράμα με τη σκιά στις ελληνοαλβανικές σχέσεις να βαραίνει όλο και περισσότερο για την υπόθεση του Φρέντι Μπελέρη. Παρά τις ισχυρές πιέσεις προς την ελληνική πλευρά να ρίξει τους τόνους πρωτίστως από το Βερολίνο, στο οποίο «επενδύουν» τα Τίρανα προκειμένου η υπόθεση να μη βγαίνει στο ευρωπαϊκό τερέν, η Αθήνα επιμένει ότι θα μπλοκάρει κάθε πιθανό στάδιο στην ενταξιακή διαδικασία της Αλβανίας εφόσον δεν καταγράψει πρόοδο στο θέμα του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας – δηλαδή έστω ο Μπελέρης να αναλάβει καθήκοντα –, ο οποίος παραμένει κρατούμενος στις φυλακές Δυρραχίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε ότι το θέμα ανάληψης καθηκόντων από τον Φρέντι Μπελέρη και το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη δεν αποτελεί διμερές ζήτημα Ελλάδας – Αλβανίας, αλλά θέμα σεβασμού του κράτους δικαίου, που αποτελεί, όπως είπε, την κορωνίδα της ενταξιακής διαδικασίας. Πάντως τόνισε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, την ειλικρινή διάθεση της Ελλάδας να επιλυθεί το ζήτημα, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα υπήρξε από τους πρωτεργάτες της ενταξιακής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων. Μητσοτάκης και Ράμα είχαν σύντομη συνομιλία καθώς περπάτησαν δίπλα δίπλα καθ’ οδόν προς το σημείο της «οικογενειακής φωτογραφίας» πριν από το δείπνο.
Στήριξη Σoλτς
στον Εντι Ράμα
Ο Μητσοτάκης μετέβη στις Βρυξέλλες με τη σκέψη ότι εκ μέρους της Ελλάδας η κίνηση καλής θέλησης έγινε, όταν δόθηκε συναίνεση για να απελευθερωθεί η επιστολή της ΕΕ στα Τίρανα ως το πρώτο βήμα έναρξης των διαπραγματεύσεων. Από εκεί και πέρα η Αθήνα δεν παίρνει πίσω την προειδοποίησή της τόσο προς τη γείτονα χώρα όσο και προς ευρωπαίους συμμάχους ότι δεν θα συναινέσει σε οποιοδήποτε επόμενο στάδιο (που μπορεί να δρομολογηθεί ακόμα και στο προσεχές δίμηνο) εφόσον δεν καταγράψει θετική εξέλιξη από την αλβανική πλευρά.
Ο Μητσοτάκης διαμηνύει ότι η υπόθεση Μπελέρη δεν είναι διμερής αλλά εμπίπτει στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, κόντρα στην «ανάγνωση» του Ράμα, ο οποίος ποντάρει στις πιέσεις που ασκούνται προς την Αθήνα. Ενδεικτικές οι τοποθετήσεις του καγκελάριου Ολαφ Σολτς στην Μπούντεσταγκ, μερικές ώρες προτού ξεκινήσει η σύνοδος κορυφής, όταν μίλησε ακόμα και για ειδική πλειοψηφία στην ενταξιακή πορεία της Αλβανίας, αναφερόμενος προφανώς σε μελλοντικά στάδια καθώς προσώρας απαιτείται ομοφωνία. «Είναι ο καιρός να δούμε όλοι τη μεγάλη εικόνα – και αυτό ισχύει για τις υποψήφιες χώρες και για τα κράτη-μέλη της ΕΕ» είπε ο Σολτς, παρέχοντας ευθεία στήριξη στον Ράμα.
Βασικό προαπαιτούμενο
το κράτος δικαίου
Ο Μητσοτάκης εξέφρασε πάντως και χθες στους ομολόγους του τη σταθερή θέση της Ελλάδας υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων με βασικό προαπαιτούμενο την προώθηση μεταρρυθμίσεων για το κράτος δικαίου. Σε ό,τι αφορά την Αλβανία, σύμφωνα με τα συμπεράσματα που ενέκρινε το συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, η Ευρώπη παροτρύνει τη χώρα «να εφαρμόσει ταχέως τους εναπομένοντες εσωτερικούς κανονισμούς σχετικά με τον νόμο-πλαίσιο του 2017 για την προστασία όσων ανήκουν σε εθνικές μειονότητες σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα». Μεταξύ άλλων καλείται η Αλβανία να ολοκληρώσει τις διαδικασίες που σχετίζονται με την εθνική απογραφή «με πλήρη διαφάνεια και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα».
Συνολικά για τα Δυτικά Βαλκάνια, με τη «Διακήρυξη των Βρυξελλών» οι Ευρωπαίοι υπογραμμίζουν την ανάγκη για «μη αναστρέψιμα» μεταρρυθμιστικά βήματα «στο κράτος δικαίου, τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, τη μεταρρύθμιση της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης». Επίσης το Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη δέσμευσης των Δυτικών Βαλκανίων για «περιφερειακή συνεργασία χωρίς αποκλεισμούς» και για ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας «συμπεριλαμβανομένων των μελών της ΕΕ». Και τους ζητεί να εγγυηθούν «τα δικαιώματα και την ίση μεταχείριση» των μειονοτήτων.
Το θέμα της διεύρυνσης της ΕΕ είναι στην ατζέντα των σημερινών διαβουλεύσεων των 27, με την Ελλάδα να υποστηρίζει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία και τη Μολδαβία και τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας για τη Γεωργία.
Μάχη για το Δημοσιονομικό Πλαίσιο
Τα… δύσκολα για τους 27 ξεκινούν πάντως σήμερα καθώς αναμένεται «μάχη» για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (2021-2027). Η Αθήνα προσέρχεται με τη θέση ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση που θα περιλαμβάνει μόνο τη χρηματοδότηση για την Ουκρανία. Ο Μητσοτάκης θα υπογραμμίσει, συνεπώς, τη σημασία να προβλεφθούν στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό αυξημένοι πόροι για το Μεταναστευτικό και για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Κατά πληροφορίες, μπαίνει στο τραπέζι των 27 συμβιβαστική πρόταση, η οποία προσώρας φαίνεται να καλύπτει την Αθήνα, αν και δεν την κρίνει το ίδιο ικανοποιητική με εκείνη της Κομισιόν.