Να εκμεταλλευθεί τη νέα εποχή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και να αναζητήσει την οικοδόμηση ενός νέου αφηγήματος σε θετική βάση δείχνει να επιδιώκει η τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα.
Με δεδομένο ότι από το 2020 και μέχρι τις αρχές του 2023 και τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία οι σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας βρέθηκαν αρκετές φορές στο κόκκινο, παρά τις όποιες προσπάθειες δήλωναν οι δύο πλευρές ότι έκαναν για εξομάλυνση, δεν υπήρχε χώρος για οικοδόμηση θετικού κλίματος.
Αλλαγή σελίδας
Η πολιτική ατμόσφαιρα στα ελληνοτουρκικά επιχειρεί να γυρίσει σελίδα με αιχμή την αλληλεγγύη στις καταστροφές που επέδειξαν οι δύο πλευρές η μία προς την άλλη και είχε σαν αποτέλεσμα ένα άτυπο μορατόριουμ διαρκείας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο Ένα μορατόριουμ που τηρείται αυστηρά από το Φεβρουάριο και μετά και έχει συμβάλλει στη δημιουργία της βάσης για την έναρξη του διαλόγου.
Ανάγκη και η προσέγγιση των λαών
Ο τούρκος πρεσβευτής στην Αθήνα, Τσαγατάι Ερτζιγές έχει ωστόσο επανειλημμένα επισημάνει ότι δεν αρκεί ο διάλογος σε επίπεδο πολιτικών.
Για την προσέγγιση των λαών των δύο χωρών πρέπει να υπάρξει και αποκλιμάκωση της ρητορικής σε επίπεδο ΜΜΕ, καθώς και δράσεις από Αθήνα και Άγκυρα που θα τονίσουν τις δυνατότητες ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο ο Ερτζιγές έχει ήδη αρχίσει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε επίπεδο πρεσβείας, με εκδηλώσεις που εντάσσονται στο πλαίσιο της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Οι καλές στιγμές στην Ιστορία
Στην αναζήτηση οικοδόμησης θετικού κλίματος ο Ερτζιγές αναζητά και τις καλές στιγμές στην Ιστορία Ελλάδας – Τουρκίας, με έμφαση στην περίοδο 1930 έως 1952.
Την περασμένη εβδομάδα με στόχο την προβολή αυτής της περιόδου στην τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα διοργανώθηκε και σχετική συζήτηση με θέμα τις «σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας από το 1930-1952, η ιστορική προοπτική της συνεργασίας», με ομιλητές τον Ενίς Τουλτσά, καθηγητή Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Γαλατασαράι, τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου, καθηγητή σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συντονιστή της συζήτησης τον Μουσταφά καθηγητή Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Καντίρ Χάς και οι τρεις μέλη του Ελληνοτουρκικού Φόρουμ.
Με τον Ερτζιγές να επιμένει εμφατικά στη σημασία των χαμηλών τόνων και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, καθώς και στις δύο συναντήσεις Μητσοτάκη – Ερντογάν σε Βίλνιους και Νέα Υόρκη. Υπογράμμισε τον οδικό χάρτη συναντήσεων που συμφωνήθηκε για τους επόμενους δύο μήνες με ορόσημο το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. Τονίζοντας πως μόνο Αθήνα και Άγκυρα μπορούν να λύσουν τα προβλήματα τους αν το επιθυμούν.
Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να λύσουν τα προβλήματα τους
Όπως είπε υπάρχει η ευκαιρία και η πολιτική βούληση από τις δύο κυβερνήσεις να οικοδομήσουν μία θετική ατμόσφαιρα και να συμφωνήσουν σε συγκεκριμένα θέματα. Υπογράμμισε ότι μόνο η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να λύσουν τις μεταξύ τους διαφορές, αναγνωρίζοντας τα ψυχολογικά εμπόδια και τις εσφαλμένες αντιλήψεις που πρέπει να ξεπεραστούν.
Και εξέφρασε την ελπίδα να «μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για τη διευθέτηση των διαφορών μας».
Η Ιστορία είναι ζωντανή
Ο Μουσταφά Αϊντίν από την πλευρά του υπογράμμισε ότι η ιστορία των ελληνοτουρκικών είναι ζωντανή και δυναμική. Και ακόμα και τροφοδοτούνται οι αρνητικές πτυχές αυτής της ιστορίας στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλά θετικά παραδείγματα τα οποία ωστόσο δεν έχουν μελετηθεί αρκετά. Αναγνωρίζοντας ότι αυτή είναι μία θετική περίοδος εξέφρασε και ο ίδιος την ελπίδα να μπορέσει να γίνει ένα βήμα μπροστά.
Ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου μιλώντας για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις μίλησε για στερεότυπα που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ρηχή κατανόηση της πραγματικότητας. Επεσήμανε ότι η προσέγγιση δεν μπορεί να θεωρηθεί εύκολη και αυτόματη, αντίθετα αποτελεί πολιτική σκέψη με καθαρό μυαλό. Σημειώνοντας ότι Αθήνα και Άγκυρα βρήκαν βάση συνεργασία επενδύοντας στα κοινά τους συμφέροντα την περίοδο Βενιζέλου – Ατατούρκ και Ινονού.
Ο Ενίς Τουλτσά εγγονός του επί χρόνια τούρκου πρεσβευτή στην Αθήνα Ενίς Ακαϊγέν, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην προσφορά των διπλωματών εκείνης της περιόδου. Αποκάλυψε δε ότι το 1941 ο Ινονού ζήτησε από τον Ακαϊγέν, που λόγω του πολέμου εγκατέλειπε την Ελλάδα να εγκατασταθεί στην Αίγυπτο ώστε να συνεχίσει να εργάζεται με την κυβέρνηση των Αθηνών.
Μηνύματα
Με την εκδήλωση να αποδεικνύει ότι τελικά σε μία διαφορετική εποχή που Ελλάδα και Τουρκία ακολουθούσαν έναν διαφορετικό βηματισμό, είχαν αποδείξει ότι η προσέγγιση και η συνεργασία είναι εφικτή. Ακόμα και μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 με τις μνήμες του πολέμου ανάμεσα στις δύο πλευρές να είναι τότε ακόμα πρόσφατο.
Μηνύματα θα μπορούσε να πει κανείς και προς Αθήνα αλλά και προς Άγκυρα.