Το ΠΑΣΟΚ έχει ιστορία στις δραματικές εναλλαγές ηγεσίας, όμως η πιο τελεσίδικη αλλαγή σκυτάλης ανάμεσα σε δύο εν ζωή προέδρους ήταν αυτή που έγινε από τον Κώστα Σημίτη στον Γιώργο Παπανδρέου – κι αυτό, ενώ ο Σημίτης έδωσε στον Παπανδρέου το «δαχτυλίδι» του κόμματος λίγο πριν από τις εκλογές του 2004, δείχνοντας προς το μέρος του για την επόμενη μέρα και επιτρέποντας να ξεκινήσει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, διαδικασία ανάδειξης ηγεσίας από τη βάση, με έναν και μοναδικό υποψήφιο τον Παπανδρέου.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, με αφορμή πολιτική (τη διαφωνία του Σημίτη στην πρόταση του κόμματος να κριθεί σε δημοψήφισμα η έγκριση της Συνθήκης της Λισαβόνας), ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έθεσε τον πρώην πρωθυπουργό εκτός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. «Κάνε ό,τι νομίζεις, εγώ πράττω κατά συνείδηση» ήταν τότε το σχόλιο Σημίτη – και παρότι η απόφαση ανακλήθηκε λίγους μήνες αργότερα, σε κλίμα ενότητας με το βλέμμα στραμμένο στις (νικηφόρες, τελικά) κάλπες του 2009, η διαγραφή Σημίτη σήμανε επί της ουσίας την απο-σημιτοποίηση του ΠΑΣΟΚ.
Πολλά από τα πρόσωπα στον στενό πυρήνα Σημίτη δυσκολεύτηκαν εκείνη την περίοδο στον δρόμο προς την κάλπη, γνωρίζοντας πως πριμοδοτούνται πλέον νέα πρόσωπα (και σε ηλικία) που βρίσκονταν στον κύκλο Παπανδρέου. Το τελικό καρφί σε αυτή τη σχέση ήρθε στην κατάρτιση των ψηφοδελτίων: η διάσταση απόψεων και το δίλημμα «σε περιφέρεια ή στο Επικρατείας» είχε ως αποτέλεσμα τη δήλωση απόσυρσης του Σημίτη, καθώς δεν θα ήταν εκ νέου υποψήφιος για μια έδρα στη Βουλή.