Την έντονη απογοήτευσή του για τη χρήση βίας και την ανάγκη να τηρηθεί η κατάπαυση του πυρός στην Αρμενία, εξέφρασε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε στις 20 Σεπτεμβρίου, με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ .
Σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της ΕΕ, στην τηλεφωνική συνομιλία με τον Αζέρο Πρόεδρο, ο Σαρλ Μισέλ, ο οποίος βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, τόνισε την ανάγκη το Αζερμπαϊτζάν να παράσχει επειγόντως αξιόπιστες εγγυήσεις για τα δικαιώματα και την ασφάλεια των Αρμενίων του Ναγκόρνο Καραμπάχ και να αντιμετωπιστούν οι ανθρωπιστικές τους ανάγκες. Επιπλέον, επισήμανε ότι θα πρέπει να υπάρξει αμνηστία για τους Αρμένιους του Ναγκόρνο Καραμπάχ και ότι για όσους εξ’ αυτών επιθυμούν να φύγουν από εκεί, θα πρέπει να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για “ασφαλή, αξιοπρεπή και οικειοθελή έξοδο”. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη να υπάρξουν διαβουλεύσεις με τους διεθνείς εταίρους ως προς το μέλλον των Αρμενίων κατοίκων του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Αλίεφ επανέλαβε ότι η στρατιωτική επιχείρηση ήταν δικαιολογημένη, θα επιδιώξει την επανένταξη των κατοίκων του Ναγκόρνο Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ αρνήθηκε κάθε διεθνή διαμεσολάβηση. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν ανέφερε στον Σαρλ Μισέλ ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο αμνηστίας για όσους κατέθεσαν τα όπλα και ότι η χώρα του επιθυμεί να προχωρήσει στην ευρύτερη ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Ο Πρόεδρος Μισέλ για ακόμη μια φορά εξέφρασε τη βαθιά του απογοήτευση, λέγοντας ότι “τα μέσα που χρησιμοποιεί το Μπακού είναι απαράδεκτα” και πρόσθεσε ότι “τώρα η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη” και υπάρχει αρνητική απήχηση σε διεθνές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, η οποία συζήτησε για τις “διάφορες επιλογές” που θα μπορούσε να δώσει ως απάντηση. Ο Σαρλ Μισέλ επανέλαβε ότι είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε στην ανθρωπιστική κατάσταση και ότι απαιτείται ένας ρόλος της διεθνούς κοινότητας για την ασφάλεια στην περιοχή. Κάλεσε, επίσης, τον Πρόεδρο Αλίεφ να διασφαλίσει ότι οι Αρμένιοι θα τύχουν σεβασμού και ότι υπάρχει μέλλον γι’ αυτούς στο Αζερμπαϊτζάν.
Επιπλέον, ο Σαρλ Μισέλ υπενθύμισε στο συνομιλητή του τα σχέδια για συνάντηση μεταξύ των του Μπακού και των Αρμενίων Καραμπάχ, προσθέτοντας ότι “οποιαδήποτε πρόθεση για χρήση βίας κατά της ίδιας της Αρμενίας θα ήταν απαράδεκτη”. Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Αλίεφ δεσμεύτηκε πως η συνάντηση με εκπροσώπους του Ναγκόρνο Καραμπάχ θα πραγματοποιηθεί πράγματι στο Γιεβλάκ στις 22 Σεπτεμβρίου.
Στη συνέχεια, ο Σαρλ Μισέλ είπε ότι ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν έχει προσωπικό ρόλο να διαδραματίσει καθιστώντας σαφές ότι θα υπάρχει πλήρης σεβασμός όλων των πολιτών και του διεθνούς δικαίου. Ο Μισέλ πρόσθεσε ότι η προσωπική επικοινωνία του Αζέρου Προέδρου Αλίεφ, μπορεί να κάνει τη διαφορά, καθώς και ο ρόλος της διεθνούς κοινότητας.
Όσον αφορά την ευρύτερη διαδικασία, ο Πρόεδρος Μισέλ τόνισε την ανάγκη το Αζερμπαϊτζάν να επιβεβαιώσει εκ νέου το σεβασμό του για την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας. Ο Αλίεφ επιβεβαίωσε την προηγούμενη συμφωνία, λέγοντας ότι δεν υπήρχε ποτέ εδαφική αξίωση επί της Αρμενίας. Όσον αφορά την οριοθέτηση των συνόρων, ο Ιλχάν Αλίεφ είπε ότι ανέκαθεν ήταν οι Αρμένιοι αυτοί που εμπόδιζαν τη διαδικασία και πρόσθεσε ότι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν χρειάζονται υποστήριξη για να διεκπεραιωθεί γρήγορα.