Ανυποψίαστοι πολίτες που περπατούσαν σε εμπορικά κέντρα ή σιδηροδρομικούς σταθμούς σε όλη τη Γερμανία, αυτή την εβδομάδα, παρατήρησαν κάτι διαφορετικό στις διαφημιστικές ταμπέλες που συνήθως διαφημίζουν σοκολάτες ή ιστοτόπους γνωριμιών: το πρόσωπο ενός άνδρα, ο οποίος καταζητείται, καθώς είναι ύποπτος για φοροδιαφυγής.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το άτομο που καταζητείται από τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Αστυνομία είναι ο Πολ Μόρα. Ο 53χρονος Νεοζηλανδός έγινε διακεκριμένος τραπεζίτης επενδύσεων στο Λονδίνο και έχει συνδεθεί μια στρατηγική φορολόγησης μερισμάτων, γνωστή ως Cum-Ex, για την οποία οι Γερμανοί βουλευτές έχουν αποφανθεί ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη φορολογική απάτη στην ιστορία.
Ο Μόρα μπήκε στη λίστα των πλέον καταζητούμενων της Ιντερπόλ αυτό το μήνα, κάτι που οδήγησε στη δημοσιοποίηση του προσώπου του με αίτημα για πληροφορίες σχετικά με το πού μπορεί να βρίσκεται. Στη Γερμανία, πριν από μερικές δεκαετίες η αστυνομία κολλούσε ασπρόμαυρες φωτογραφίες προκειμένου να εντοπίσει τους τρομοκράτες της ακροαριστερής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός (RAF), άρα η διαπόμπευση ενός “white collar” εγκληματία (άνθρωπος που θεωρείται αξιοσέβαστος και με υψηλό κοινωνικό status που διαπράττει έγκλημα μέσα από την εργασία του), θεωρείται καινοτομία. Μόλις πρόσφατα, είχε κυκλοφορήσει η φωτογραφία του Γιαν Μάρσαλεκ, πρώην στελέχους της Wirecard, που εξαφανίστηκε όταν η εταιρεία πληρωμών χρεοκόπησε πέρσι.
Ο Μόρα αποτέλεσε μια επιβλητική παρουσία στην οικονομική σκηνή. “Είναι σίγουρα μια δήλωση πολέμου και σηματοδοτεί μια αρκετά μεγάλη κλιμάκωση”, δήλωσε ο Μάρκο Μαντσέρφερ, καθηγητής ποινικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Ζααρμπρίκεν στη δυτική Γερμανία, αποκαλώντας την προσθήκη του Μόρα στη λίστα της Ιντερπόλ “αμφισβητήσιμη”. “Δείχνει ότι οι εισαγγελείς σήμερα έχουν λίγες αναστολές όσον αφορά τα white collar εγκλήματα”.
Σε αντίθεση με τον Μάρσαλεκ, η τρέχουσα κατοικία του Μόρα είναι λιγότερο μυστήριο. Ζει στη Νέα Ζηλανδία και πέρυσι δήλωσε στο δικαστήριο ότι δεν θα παραστεί στη δίκη του, με την κατηγορία της φοροδιαφυγής, λόγω των λίγων κρουσμάτων κορονοϊού στη Νέα Ζηλανδία, την οποία και δεν θα άφηνε για να επιστρέψει στη Γερμανία. Εξάλλου, στη Γερμανία δεν θα είχε μια δίκαιη δίκη, όπως είχε ισχυριστεί.
Ενώ Γερμανία και Νέα Ζηλανδία δεν έχουν μεταξύ τους συμφωνία έκδοσης, ο κόκκινος συναγερμός της Ιντερπόλ θα εμποδίσει τον Μόρα να μπορέσει να ταξιδέψει εκτός συνόρων της χώρας του. Η αστυνομία της Νέας Ζηλανδίας “έχει πλήρη επίγνωση” της ειδοποίησης και “συνεργάζεται με τις γερμανικές αρχές εδώ και αρκετό καιρό για το θέμα”, σύμφωνα με δήλωση αστυνομικού.
Δεν υπάρχει φυγάς
Δικηγόρος του Μόρα υποστηρίζει ότι η δημόσια διαπόμπευση του Μόρα είναι τελείως αχρείαστη, δεδομένου ότι ο πελάτης του ενημερώνει πλήρως τις γερμανικές αρχές για τις κινήσεις του και δεν είναι φυγάς.
Ο κάποτε πανίσχυρος τραπεζίτης είναι ένας από τους πλέον καταζητούμενους στην Ευρώπη, μαζί με βιαστές, εμπόρους ναρκωτικών, ύποπτους για στυγερές δολοφονίες και μαφιόζους. Το μοναδικό άλλο μέλος των λεγόμενων “white collars” που καταζητείται είναι ο Μάρσαλεκ.
Αρχές σε όλη την Ευρώπη έχουν στοχεύσει εκατοντάδες επενδυτές και ανώτατα στελέχη και δεκάδες ιδρύματα καθώς προσπαθούν να θέσουν υπό έλεγχο το φορολογικό σκάνδαλο.
Ο Μόρα μετακόμισε στο Λονδίνο όπου άρχισε να αναπτύσσεται το Cum-Ex. Κατά τη διάρκεια της πορείας του στη βρετανία, πάνω από μια δεκαετία πριν, ο Μόρα έφυγε από τη Merrill Lynch για την Credit Suisse Group, προτού ενταχθεί στο Γερμανό δανειστή HVB το 2004. Εκεί, ο Μόρα δημιούργησε την πρακτική Cum-Ex από το 2005 στο γραφείο του στο Λονδίνο, πράγμα για το οποίο καταζητείται.
Ξεχώριζε
Ψηλός και βαρύς, ο Μόρα είχε μια επιβλητική παρουσία στην οικονομική σκηνή. Κάποτε εμφανίστηκε σε μια επίσημη εκδήλωση στον ποταμό Μάιν της Φρανκφούρτης φορώντας σορτς και πολύχρωμο πουκάμισο, σύμφωνα με ένα άτομο που παρευρέθηκε. Ο Μόρα είχε πετάξει από ένα θέρετρο στο νότιο τμήμα της Ισπανίας νωρίτερα εκείνη την ημέρα, αλλά το κοστούμι του χάθηκε κατά τη μεταφορά, είπε το άτομο που ζήτησε να μην ταυτοποιηθεί.
Ο Μόρα απέκτησε πληθώρα επαφών σε όλο το Λονδίνο καθώς άλλαζε από τη μία τράπεζα στην άλλη. Μαζί με μια ομάδα συνεργατών, αγόρασε μερίδια στο Cinnamon Club, ένα ινδικό εστιατόριο που ήταν κάποτε η Βιβλιοθήκη του Γουέστμινστερ. Εκεί, οι επενδυτές μερισμάτων και arbitrage της πόλης, βρίσκονταν για να συζητήσουν και να γιορτάσουν.
Το Cum-Ex που κόστισε στους Γερμανούς φορολογούμενους περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ έληξε το 2012 όταν η χώρα άλλαξε τους κανόνες της και οι εισαγγελείς της Φρανκφούρτης άρχισαν να εξετάζουν τις συμφωνίες. Ονομάστηκε για τον λατινικό όρο “With-Without”, οι συναλλασσόμενοι επωφελούνταν από νόμους που οδηγούσαν σε πολλαπλές επιστροφές φόρου για μια εισφορά μερισμάτων που καταβαλλόταν μόνο μία φορά.
Το τέλος και η φυγή
Στη HVB -πλέον μονάδα της UniCredit- η ομάδα του ασχολήθηκε ανοιχτά με την πλήρη υποστήριξη των ανώτερων διευθυντών, σύμφωνα με την μαρτυρία των πρώην συναδέλφων του στην πρώτη δίκη Cum-Ex στη Βόννη, για πάνω από 400 εκατομμύρια ευρώ σε φορολογικές απώλειες.
Η υπόθεση αυτή οδήγησε στην καταδίκη του Μάρτιν Σιλντς και του Νίκολας Ντιάμπλ. Και οι δύο άνδρες είχαν συνεργαστεί με τον Μόρα στην HVB και το hedge fund Ballance – και οι δύο αργότερα αποφάσισαν να συνεργαστούν με τους εισαγγελείς, κερδίζοντας χρόνο φυλάκισης.
Ο Μόρα επέλεξε ένα διαφορετικό μονοπάτι. Μέχρι τη στιγμή που ένα δικαστήριο στο Βιζμπάντεν προγραμμάτισε ημερομηνίες για δίκη πέρυσι, ο Μόρα είχε προ πολλού επιστρέψει στη Νέα Ζηλανδία. Σε μια επιστολή προς τους δικαστές το περασμένο φθινόπωρο, ο Μόρα τους ενημέρωσε ότι δεν θα εμφανιστεί.
Μερικούς μήνες μετά, δημοσιεύθηκαν οι φωτογραφίες του.