«Εκφράζουμε τον αποτροπιασμό μας για τις ενέργειες της Ρωσίας κατά της χώρας σας. Τον έχουμε εκφράσει πολλές φορές, αλλά δεν θα σταματήσει ποτέ να μας προκαλεί οδύνη τέτοιος βαθμός βιαιότητας και βαρβαρότητας, που οδηγεί στον θάνατο αμάχους, μικρά παιδιά, ακόμα και βρέφη». Αυτό δήλωσε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην Οδησσό, στη διάρκεια μιας επίσκεψης που παραλίγο να εξελιχθεί σε τραγωδία όταν ρωσικός πύραυλος εξερράγη σε κοντινή απόσταση από την αυτοκινητοπομπή Ζελέσνκι – Μητσοτάκη.
Η επίσκεψη ήταν αιφνίδια, αλλά αναμενόταν εδώ και μήνες. Ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και απέτισε φόρο τιμής στο σημείο όπου πριν από λίγες μέρες έχασαν τραγικά τη ζωή τους δώδεκα πολίτες (μεταξύ τους και πέντε μικρά παιδιά) ως αποτέλεσμα χτυπήματος ρωσικού μη-επανδρωμένου αεροσκάφους. Επισκέφθηκε το ιστορικό κτίριο της Φιλικής Εταιρείας, το λιμάνι της Οδησσού και άλλα σημεία της παραθαλάσσιας πόλης, γνωστής στην Ουκρανία ως το Μαργαριτάρι της Μαύρης Θάλασσας. Ακόμα συμμετείχε σε ενημέρωση στρατιωτικών σχετικά με την κατάσταση στο μέτωπο.
Η επίσκεψη έκλεισε με κοινή συνέντευξη Τύπου Ζελένσκι – Μητσοτάκη έξω από τον βομβαρδισμένο καθεδρικό ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο κέντρο της Οδησσού, λίγα μέτρα από το ιστορικό κτίριο της Φιλικής Εταιρείας. Ο έλληνας Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη συνεπή στάση της χώρας μας όσον αφορά τη στήριξη της Ουκρανίας και των ευρωπαϊκών αξιών. Μίλησε για την αξία της Οδησσού και εμπορικά και ειδικά για τους Ελληνες, ενώ αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στην επίθεση που δέχθηκε η Οδησσός την ημέρα της επίσκεψής του.
Χτύπημα κοντά στην ελληνική αποστολή
Απολύτως ψύχραιμος ο Πρωθυπουργός είπε ότι «ακούσαμε κάποιες σειρήνες και λίγο μετά, όταν πηγαίναμε στα αυτοκίνητά μας, ακούσαμε μια μεγάλη έκρηξη. Για εμάς είναι η καλύτερη υπενθύμιση ότι εδώ γίνεται πραγματικός πόλεμος. Κάθε μέρα. Ο οποίος δεν επηρεάζει μόνο το μέτωπο». Στο θέμα αναφέρθηκε και ο Ζελένσκι λέγοντας: «Είδατε με ποιους έχουμε να κάνουμε, δεν τους ενδιαφέρει το πού να χτυπήσουν. Υπάρχουν διεθνείς επισκέπτες, για τους Ρώσους είναι αδιάφορο. Ή τρελάθηκαν ή δεν ελέγχουν τι κάνει ο στρατός τους».
Η έκρηξη, από την οποία σκοτώθηκαν πέντε άνθρωποι, σημειώθηκε λίγα λεπτά πριν από τις 12 το μεσημέρι. Η Ρωσία ισχυρίστηκε ότι έπληξε υπόστεγο με ουκρανικά drones. Δεδομένου όμως ότι όλες οι ως τώρα επιθέσεις είχαν σημειωθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας, ότι συχνά οι ρωσικοί πύραυλοι αποκλίνουν από τους στόχους τους, αλλά και ότι θα μπορούσε να υπάρξει παρεμβολή της αντιαεροπορικής άμυνας στην πορεία του ρωσικού πυραύλου, οι Ρώσοι δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να αποκλείσουν το ενδεχόμενο ο πύραυλος να πέσει πάνω στην ελληνική αποστολή. Παράλληλα, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η ρωσική κατασκοπεία γνώριζε για την επίσκεψη του Μητσοτάκη στην Οδησσό. Ολα αυτά εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για το αν το καθεστώς Πούτιν ήθελε να «περάσει κάποιο μήνυμα» προς την Ευρώπη ή αν όντως, όπως εννοεί με τη σχετική του δήλωση ο Ζελένσκι, δεν τους ενδιαφέρουν οι οποιεσδήποτε συνέπειες των πράξεών τους.
Την επίθεση καταδίκασαν, μεταξύ άλλων, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ, με τον τελευταίο να μιλάει για «άλλο ένα σημάδι της δειλής τακτικής της Ρωσίας στον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας».
Το ενδεχόμενο αποστολής όπλων
Στη συνέντευξη Τύπου δεν αναφέρθηκε το ενδεχόμενο αποστολής από την Ελλάδα παλιών σοβιετικών οπλικών συστημάτων, κυρίως αντιαεροπορικής άμυνας. Από τα λόγια του έλληνα Πρωθυπουργού μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι τέτοιες αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού με άλλους φορείς, όπως η ΕΕ. Ωστόσο στο δελτίο Τύπου της Προεδρίας της Ουκρανίας, γινόταν αναφορά στο συγκεκριμένο θέμα. «Το κύριο θέμα στις συνομιλίες με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας ήταν, φυσικά, η άμυνά μας, οι δυνατότητές μας σε ενεργές επιχειρήσεις και η άμυνα. Αεράμυνα. Απόλυτη προτεραιότητα. Ο κόσμος έχει αρκετά συστήματα αεράμυνας και δυνατότητες παραγωγής όπλων για την άμυνα. Τα όπλα χρειάζονται εδώ για να σώσουμε ζωές. Χρειάζονται λύσεις τώρα – όχι κάποτε (…) Σήμερα μίλησα με τον κ. Μητσοτάκη, για το πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τον λαό μας εδώ στη Νότια Ουκρανία. Θα υπάρξουν συνομιλίες με άλλα κράτη και ηγέτες. Εκτιμούμε πραγματικά κάθε εκδήλωση βοήθειας».
Ο Ζελένσκι αρκετές φορές ευχαρίστησε την Ελλάδα για τη στήριξή της, ενώ κάλεσε την Ελλάδα και τους έλληνες επιχειρηματίες να συμμετάσχουν στην αποκατάσταση υποδομών, όπως σχολεία, εκκλησίες κ.λπ.
«Θέλω να ευχαριστήσω την Ελλάδα για την προθυμία της να συμμετάσχει στην αποκατάσταση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ιδίως στην Οδησσό, η οποία συνδέεται τόσο πολύ με την ελληνική ιστορία και τον πολιτισμό. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στο μίσος του Πούτιν να καταστρέψει την Οδησσό μας, τη χώρα μας, την Ευρώπη μας» είπε ο ουκρανός πρόεδρος.