Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είναι το τελευταίο τραπέζι διαλόγου Ελλάδας – Τουρκίας που βγαίνει από τον πάγο και μπαίνει σε τροχιά επανεκκίνησης σήμερα στην Αγκυρα ύστερα από δυόμισι χρόνια. Η προηγούμενη συνάντηση είχε υλοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης στις 26 και 27 Μαΐου το 2021, ενώ η τελευταία συνάντηση της ελληνικής και τουρκικής αντιπροσωπείας με φυσική παρουσία για τα ΜΟΕ ήταν στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 2020. Στην Τουρκία επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας θα βρεθεί αυτή τη φορά ένας διπλωμάτης, ο πρέσβης Θεοχάρης Λαλάκος. Αφού η απόφαση είναι και τα ΜΟΕ να συνδεθούν και με τα άλλα τραπέζια διαλόγου παρουσία διπλωματών και να ξεφύγουν από την καθαρά στρατιωτική εκπροσώπηση, που ίσως δεν θα είχε τα αποτελέσματα που θα ήθελαν οι δύο πλευρές αυτή τη στιγμή.
Ο Λαλάκος θεωρείται ως ένας εξαιρετικά καλός γνώστης των ελληνοτουρκικών που σύμφωνα με πληροφορίες πάει στην Αγκυρα με ιδιαίτερη αισιοδοξία. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν αποσπαστεί στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας έχει υπηρετήσει σε Ουάσιγκτον, Λευκωσία, παλαιότερα στην Αγκυρα, αλλά και ως πολιτικός διευθυντής και γενικός γραμματέας του ΥΠΕΞ.
Αυτό είναι σαφές και στην πλευρά της Αγκυρας, που επικεφαλής σε όλες τις συναντήσεις του ελληνοτουρκικού διαλόγου και στα ΜΟΕ έχει οριστεί ο υφυπουργός Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ. Ο υπηρεσιακός υφυπουργός που κάθεται απέναντι στην ομόλογό του Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου στον πολιτικό διάλογο και απέναντι στον υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για θέματα οικονομικής διπλωματίας, Κώστα Φραγκογιάννη, στη θετική ατζέντα.
Ανώτατοι αξιωματικοί
Στη συνάντηση όπως επισημαίνει η σχετική ανακοίνωση θα λάβουν μέρος επίσης ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών, με τα ΜΟΕ να παραμένουν ένα τραπέζι στρατιωτικού διαλόγου. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές οι αξιωματικοί είναι αυτοί που ήδη ασχολούνται με τα ελληνοτουρκικά, σημειώνοντας ωστόσο ότι σε αυτό το τραπέζι δεν συζητούνται τα πολιτικά θέματα των δύο χωρών, αλλά ζητήματα μεταξύ των δύο υπουργείων Αμυνας, με κυρίως διαδικαστικό χαρακτήρα που στόχο έχουν τη διατήρηση της ηρεμίας.
Συντονισμός στη διεξαγωγή ασκήσεων, αποφυγή άσκοπων navtex, αλλά και σεβασμός των μεγάλων εθνικών και θρησκευτικών εορτών μεταξύ των δύο πλευρών είναι στο τραπέζι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνάντηση για τα ΜΟΕ το 2020 έγινε λίγο προτού ξεσπάσει η μεταναστευτική – προσφυγική κρίση στον Εβρο και πριν από την κρίση του «Ορούτς Ρέις», και το 2021 η τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε ενώ είχαν ήδη επανεκκινήσει οι διερευνητικές επαφές.
Αυτή τη φορά οι δύο αντιπροσωπείες θα καθίσουν απέναντι και ενώ βρίσκεται σε ισχύ ήδη από τον Φεβρουάριο το άτυπο μορατόριουμ, με μηδέν υπερπτήσεις και παραβιάσεις. Ενα κλίμα που ο στόχος είναι να διατηρηθεί και να έχει διάρκεια. Αρμόδιες πηγές σημειώνουν ότι θεαματικές εξελίξεις στα ΜΟΕ δεν πρέπει να αναμένονται, σημειώνουν ωστόσο τον συμβολισμό του συγκεκριμένου τραπεζιού, το οποίο πραγματοποιείται με κύρια τη συμμετοχή στρατιωτικών.
Τα ΜΟΕ ολοκληρώνουν τον οδικό χάρτη των καθιερωμένων επαφών που είχε τεθεί ως στόχος από τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον τούρκο πρόεδρο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους, να ξεπαγώσουν προκειμένου να οδηγηθούμε στις 7 Δεκεμβρίου στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που θα έχουν την τρίτη τους συνάντηση εντός του 2023. Ακόμα και αν δεν βγάλουν ειδήσεις, καθώς το περιεχόμενο των συζητήσεων δεν ανακοινώνεται, ενώ αναμένεται και αυτή η συνάντηση να παραμείνει σε ρηχά νερά, τα ΜΟΕ συμβάλλουν σε έναν διάλογο εφ’ όλης της ύλης ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα, που εφόσον συνεχιστεί θα μπορέσει να δώσει αποτελέσματα. Με την Αθήνα να επιμένει στο ένα βήμα τη φορά…