Ο πληθωρισμός στην Τουρκία επιταχύνθηκε κατά τον ταχύτερο ρυθμό από τον Ιανουάριο, πράγμα που υπογραμμίζει την πρόκληση με την οποία είναι αντιμέτωπη η Κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (TCMB) καθώς αυξάνει τα επιτόκια σε μια προσπάθεια να τερματίσει την κρίση κόστους ζωής.
Με το κόστος των τροφίμων και της ενέργειας να αυξάνεται, ο ρυθμός των ετήσιων κερδών των τιμών αυξήθηκε στο 58,94, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Τουρκικό Στατιστικό Ινστιτούτο (TÜİK). Σε δημοσκόπηση του Bloomberg οικονομολόγοι είχαν προβλέψει ότι ο πληθωρισμός θα ανακοινωνόταν στο 56% για τον περασμένο μήνα. Το ποσοστό από μήνα σε μήνα ανακοινώθηκε στο 9,09%, πολύ πάνω από το 6,5%, ξεχωριστής έρευνας.
Στην Κωνσταντινούπολη, τη μεγαλύτερη πόλη και εμπορική πρωτεύουσα της Τουρκίας, ο ετήσιος πληθωρισμός επιταχύνθηκε σε πάνω από 74% τον Αύγουστο, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή.
Η αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών γίνεται όλο και περισσότερο προτεραιότητα από τότε που ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε την επανεκλογή του τον Μάιο και στη συνέχεια αναβάθμισε την οικονομική του ομάδα διορίζοντας υπουργό Οικονομικών τον Μεχμέτ Σιμσέκ και διοικήτρια της TCMB τη Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν.
Μια προσπάθεια να τερματιστεί μια εποχή εξαιρετικά χαμηλού κόστους δανεισμού περιλάμβανε μέχρι στιγμής τρεις αυξήσεις επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα στο 25% και την κατάρριψη ορισμένων κανονισμών που προσπαθούσαν να διατηρήσουν φθηνή πίστωση.
Ωστόσο, η δεύτερη μεγαλύτερη υποτίμηση στις αναδυόμενες αγορές φέτος εξακολουθεί να τροφοδοτεί την οικονομία και να ενισχύει τον αντίκτυπο στις τιμές των πρόσφατων αυξήσεων φόρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση ενός διευρυνόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος.
Αναφορικά με τον πληθωρισμός και την πιθανότητα μείωσης των τιμών η Σέλβα Μπαχάρ Μπαζίκι, οικονομολόγος του Bloomberg Economics είπε: “Ο πληθωρισμός της Τουρκίας αυξήθηκε πάνω από το 50% τον Αύγουστο, ένα επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί από τον Μάρτιο, εν μέσω υψηλότερων τιμών των τροφίμων και της ενέργειας. Η πρόσφατη ανατίμηση της λίρας είναι απίθανο να προκαλέσει εκπτώσεις τιμών, κατά την άποψή μας, αλλά μπορεί να συμβάλει σε βραδύτερο ρυθμό αύξησης των τιμών κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου έτους”.
Στα τέλη Ιουλίου, η Ερκάν είπε ότι ο πληθωρισμός πιθανότατα θα κλείσει το έτος στο 58% και θα κορυφωθεί το δεύτερο τρίμηνο του 2024 στο 60%. Οι νομισματικές αρχές έχουν προειδοποιήσει, ωστόσο, ότι η αύξηση των τιμών μπορεί να παραβιάσει τις προβλέψεις τους για το τέλος του έτους.
Η TCMB επέλεξε να προχωρήσει σε μια γιγαντιαία αύξηση επιτοκίων στις 24 Αυγούστου – πολύ μεγαλύτερη από το αναμενόμενο – σε μια προσπάθεια να σταθεροποιήσει τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό μεταξύ των επιχειρήσεων και των επενδυτών. Η κεντρική τράπεζα έχει προγραμματίσει να αποφασίσει ξανά για τα επιτόκια στις 21 Σεπτεμβρίου.
Οι περισσότεροι αναλυτές της Wall Street λένε ότι υπάρχει ανάγκη για ακόμη μεγαλύτερη σύσφιξη. Η διάμεση προσδοκία για τον πληθωρισμό στο τέλος του έτους εκτινάχθηκε στο 65%, σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg σε οικονομολόγους από τις 25 Αυγούστου έως τις 30 Αυγούστου.
Ο αντίκτυπος των πρόσφατων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της απότομης αύξησης των επιτοκίων “θα γίνει αισθητός μόνο με κάποια καθυστέρηση”, ανέφεραν σε έκθεσή τους οι αναλυτές της Goldman Sachs με επικεφαλής τον Kevin Daly. “Ως εκ τούτου, αναμένουμε ότι οι ισχυρές πιέσεις κόστους θα συνεχίσουν να οδηγούν τον πληθωρισμό υψηλότερα βραχυπρόθεσμα”.
Πέτρος Κράνιας