Σε όλες τις δημοσκοπικές φωτογραφίες των τελευταίων στιγμών του 2023 το πολιτικό σκηνικό εμφανίστηκε παγιωμένο. Κι όμως, ορισμένοι επαγγελματίες των μετρήσεων επιμένουν ότι μέχρι τις ευρωεκλογές του Ιουνίου υπάρχει χρόνος για να γίνουν μικρές ή και μεγαλύτερες ανατροπές του. Στις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν πέντε πολιτικοί αρχηγοί το επόμενο εξάμηνο – για την ακρίβεια, στον τρόπο με τον οποίο θα τις αντιμετωπίσουν – θα μπορούσε να κρύβεται μια επαλήθευση της παραπάνω εκτίμησης. Ποια είναι, λοιπόν, τα στοιχήματα του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Στέφανου Κασσελάκη, του Νίκου Ανδρουλάκη, του Δημήτρη Κουτσούμπα και του Αλέξη Χαρίτση για το 2024;
Κυριάκος Μητσοτάκης
Να μη… νερώσει τις μεταρρυθμίσεις
Στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης περιέγραψε τη χρονιά που μόλις ξεκίνησε σαν μια κατά τη διάρκεια της οποίας η κυβέρνησή του θα συγκρουστεί με «ριζωμένες παθογένειες», την «αδράνεια» και τον «συντεχνιακό ωχαδερφισμό» προκειμένου να θεσμοθετήσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει περιγράψει στις προγραμματικές της δηλώσεις ως πολυδύναμο εκσυγχρονισμό. Δεσμεύθηκε ότι «θα ξεβολέψει μερικούς» ώστε τελικά να «ευνοήσει τους πολλούς» – αλλά και να διασφαλίσει πως το κυβερνών κόμμα θα συνεχίσει να είναι η πρώτη επιλογή των ορθολογιστών ψηφοφόρων του Κέντρου.
Με βάση τις πρόσφατες εκσυγχρονιστικές απόπειρες, η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Πρωθυπουργό είναι να μη νερώσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει εξαγγείλει με «βελτιώσεις», οι οποίες θα τις κάνουν λιγότερο ενοχλητικές για όσους υποτίθεται πως θίγουν. Παράλληλα, ενόψει της νομοθέτησης ορισμένων αλλαγών, θα κληθεί να μπαλανσάρει τις κεντρώες κυβερνητικές πολιτικές με τις απαιτήσεις της δεξιάς εκλογικής βάσης της ΝΔ υπό τον φόβο διαρροών προς τα δεξιότερα της Κεντροδεξιάς κομματίδια.
Στέφανος Κασσελάκης
Αναζητώντας τη δεύτερη ευκαιρία
Η πρώτη υπόσχεση που έδωσε ο Στέφανος Κασσελάκης στα τέλη του περσινού καλοκαιριού ήταν πως μπορεί να νικήσει τον Μητσοτάκη. Τέσσερις μήνες αργότερα, τόσο τα δικά του όσο και τα συριζαϊκά νούμερα δείχνουν ότι αδυνατεί να την τηρήσει. Οι δημοσκόποι καταγράφουν από γκάλοπ σε γκάλοπ την πτωτική πορεία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι ψηφοφόροι φεύγουν προς πάσα κατεύθυνση και οι παροικούντες τον ΣΥΡΙΖΑ ακούν πολλούς συντροφικούς ψιθύρους γκρίνιας. Δεδομένων των συνθηκών, λοιπόν, μέχρι κι η διατήρηση του 17,83% που έπιασε το κόμμα τον Ιούνιο του 2023 φαντάζει μαξιμαλιστική στόχευση. Γι΄ αυτό αρκετοί στο πολιτικό σύστημα βλέπουν σαν πιθανότερη πρόκληση για τον νέο συριζαίο αρχηγό τη διεκδίκηση μιας δεύτερης ευκαιρίας στον 7ο όροφο της Κουμουνδούρου.
Νίκος Ανδρουλάκης
Εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης
Ο Νίκος Ανδρουλάκης νομιμοποιείται να υπερηφανεύεται πως επί των ημερών του το ΠΑΣΟΚ ξεπέρασε τον ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις για πρώτη φορά από το 2012 και μετά. Μπορεί επίσης να θέτει ως ρεαλιστικό κομματικό στόχο τη δεύτερη θέση στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Ωστόσο, οι πράσινες επιδόσεις του 2023, δημοσκοπικές κι εκλογικές, δεν επιβεβαιώνουν την κεντροαριστερή ρητορική περί επιστροφής του ΠΑΣΟΚ εξουσίας. Παρά την άνοδο, το κόμμα δεν απειλεί την πρώτη ΝΔ. Επομένως, το 2024 ο αρχηγός του – προκειμένου να φτάσει εκεί που θέλει το 2027 – θα χρειαστεί να πείσει τους κεντρώους ότι κομίζει μια εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Γιατί η δεξαμενή των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ έχει φανεί πως δεν αρκεί για να ξεκολλήσουν τα πασοκικά ποσοστά απ΄ το 12%. Ενα τέτοιο εγχείρημα, βέβαια, κάθε άλλο παρά εύκολο είναι – αφού οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι αποστρέφονται τα τσιτάτα που χρησιμοποιούν τα κόμματα διαμαρτυρίας.
Δημήτρης Κουτσούμπας
Να καθιερωθεί σαν ηγετική δύναμη
Η περασμένη χρονιά ήταν κάτι παραπάνω από καλή για τον Δημήτρη Κουτσούμπα. Το ΚΚΕ έκανε αισθητή την παρουσία του στον χάρτη των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ο γ.γ. σε κάποιες δημοσκοπήσεις ήταν ο δημοφιλέστερος πολιτικός αρχηγός, ξεπερνώντας ακόμη και τον Πρωθυπουργό. Ο Περισσός κατάφερε να διεισδύσει σε ορισμένα εκλογικά ακροατήρια – όπως εκείνο των νέων – πείθοντάς τα πως δεν είναι αρτηριοσκληρωτικός αλλά σταθερός στις απόψεις που πρεσβεύει. Κι οι δημοσκόποι άρχισαν να εκτιμούν ότι στην κάλπη των ευρωεκλογών το ΚΚΕ έχει σοβαρές πιθανότητες να αναδειχθεί τρίτο κόμμα. Ολες οι παραπάνω επιτυχίες, όμως, δημιουργούν στους κομμουνιστές μεγάλες προσδοκίες και βάζουν στον επικεφαλής του κόμματος ένα στοίχημα το οποίο πρέπει να κερδίσει: το 2024 το ΚΚΕ καλείται να αποδείξει ότι η απήχησή του δεν ήταν συγκυριακή – ότι δηλαδή είναι ικανό να εκμεταλλευτεί την εξαΰλωση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ και να καθιερωθεί σαν ηγετική δύναμη στον χώρο της Αριστεράς.
Αλέξης Χαρίτσης
Αποτάσσοντας τον δαίμονα του Κέντρου
Στην τελευταία δημοσκόπηση της Metron Analysis για το 2023 ο Αλέξης Χαρίτσης έγραφε καλύτερα απ΄ τον Στέφανο Κασσελάκη στους κεντρώους και κεντροδεξιούς ψηφοφόρους. Ενα 30% τόσο των πρώτων όσο και των δεύτερων είχαν θετική γνώμη γι΄ αυτόν, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά του συριζαίου αρχηγού ήταν 21% και 15%. Ωστόσο, ο τελευταίος ήταν πιο δημοφιλής σε αριστερούς και κεντροαριστερούς, 36% των πρώτων και 41% των δεύτερων δήλωσαν πως έχουν θετική γνώμη για εκείνον – όταν 27% των αριστερών και 28% των κεντροαριστερών είπαν το ίδιο για τον Χαρίτση. Σ΄ αυτή τη μικρή λεπτομέρεια του δείκτη δημοτικότητας κρύβεται η σημαντικότερη πρόκληση για το κόμμα των αποχωρησάντων από την Κουμουνδούρου: για να πετύχει στις ευρωεκλογές ένα αποτέλεσμα το οποίο θα του επιτρέψει να καταγραφεί ως υπολογίσιμη αντιπολιτευτική δύναμη πρέπει να καθησυχάσει όποιους φοβούνται ότι θα πορευτεί με τα αριστερά νάματα και ταυτόχρονα να δελεάσει όσους ομνύουν στη ριζοσπαστική καθαρότητα αποτάσσοντας τον δαίμονα του Κέντρου.