Του Κώστα Ράπτη
Oderint dum metuant: Ας μας μισούν, αρκεί να μας φοβούνται. Η φράση ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Καλιγούλα, αν και το πιθανότερο είναι ότι την είχε πλάσει ο προγενέστερός του ποιητής, Λούκιος Άκκιος. Αποδίδει μία νοοτροπία περί ισχύος η οποία δεν επενδύει σε προσπάθειες επικοινωνιακού εξωραϊσμού, παρά στο “σοκ και δέος” που θα προκαλέσει η εικόνα ότι ο ισχυρός είναι ικανός για τα πάντα.
Η νοοτροπία αυτή μοιάζει στην παρούσα φάση να κυριαρχεί μεταξύ των Ισραηλινών ιθυνόντων, καθώς οι καταγγελλόμενες διεθνώς ωμότητες στη Λωρίδα της Γάζας δεν καταβάλλεται καμία προσπάθεια να αποκρυβούν, αλλά μάλλον χρησιμεύουν ως “μήνυμα” που θα παραλύσει εχθρούς και φίλους, ενώ τα παραδεδομένα όρια του επιτρεπτού μετατοπίζονται διαρκώς, με κινήσεις που προκαλούν την αμηχανία ακόμη και των στενότερων συμμάχων του εβραϊκού κράτους.
Μία τέτοια κίνηση ήταν η επίθεση στο προξενείο του Ιράν στη Δαμασκό, καθώς το απαραβίαστο των διπλωματικών εγκαταστάσεων αποτελεί διεθνώς αναγνωρισμένη “κόκκινη γραμμή”.
Παρόμοια επιλογή, όμως, ήταν και η στοχοποίηση της οικογένειας του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, ο οποίος είδε τρεις γιους του και τέσσερα από τα εγγόνια του να χάνουν τη ζωή τους σε ισραηλινό πλήγμα εναντίον του αυτοκινήτου τους στη Λωρίδα της Γάζας. Οι προσωπικές δολοφονικές επιθέσεις εναντίον των πολιτικών ηγετών του αντιπάλου (ή των μελών της οικογένειάς του) αποτελούν οπωσδήποτε άλλη μία παραβίαση ενός διεθνώς σεβαστού άγραφου κανόνα. Αν μάλιστα το πλήγμα αφορούσε την οικογένεια ενός ηγέτη διεθνώς αναγνωρισμένης κρατικής οντότητας, θα μιλούσαμε ασφαλώς για πράξη τρομοκρατίας.
Η ισραηλινή πλευρά υποστήριξε ότι οι υιοί Χανίγιε είχαν ένοπλη δράση. Η οικογένεια Χανίγιε, πάλι, υποστηρίζει ότι τα θύματα κινούνταν για να επισκεφθούν συγγενείς για τη χθεσινή μεγάλη μουσουλμανική εορτή του Έιντ ελ Φιτρ. Στο πλαίσιο, όμως, μιας σύγκρουσης πληθυσμού εναντίον πληθυσμού, τα όρια ατομικής και οικογενειακής ευθύνης είναι δυσδιάκριτα – και για όσους λαμβάνουν τις αποφάσεις ουσιαστικώς αδιάφορα.
Βεβαίως, το Ισραήλ έχει και κατά το παρελθόν δολοφονήσει Παλαιστίνιους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου και του καθηλωμένου σε αναπηρικό καροτσάκι ιδρυτή της Χαμάς, σεϊχη Άχμαντ Γιασίν. Οπωσδήποτε, δε, μεταξύ των τουλάχιστον 33.000 Παλαιστινίων που έχουν χάσει τη ζωή τους στη Λωρίδα της Γάζας από τις ισραηλινές επιχειρήσεις του τελευταίου εξαμήνου, τα μέλη της οικογένειας Χανίγιε μοιάζουν με σταγόνα στον ωκεανό.
Και αυτό ακριβώς έσπευσε να τονίσει ο ίδιος ο Χανίγιε, δηλώνοντας ότι “όλοι οι μάρτυρες” είναι δικά του παιδιά. Αποδεικνύοντας ότι με έναν παράδοξο τρόπο το Ισραήλ καταφέρνει να εκτοξεύσει το κύρος του ηγέτη της Χαμάς μεταξύ των Παλαιστινίων – και όχι μόνο.
Επί πολλούς μήνες η φιλο-ισραηλινή επικοινωνιακή γραμμή στεκόταν ιδιαίτερα στο γεγονός ότι η κινούμενη μεταξύ Τουρκίας και Κατάρ εξόριστη πολιτική ηγεσία της Χαμάς διάγει πολυτελή βίο, την ώρα που ο λαός στο όνομα του οποίου μιλά υποφέρει τα πάνδεινα και στερείται τα στοιχειώδη. Όμως το πλήγμα στην οικογένεια Χανίγιε εμφανίζει τον ηγέτη της Χαμάς ως σάρκα εκ της σαρκός του πληθυσμού της Γάζας, με τα παιδιά του να ζουν σε προσφυγικό καταυλισμό και να πληρώνουν το ίδιο αιματηρό τίμημα με τόσους άλλους συμπατριώτες τους. Η αντιπαράθεση με την αλγεινή εντύπωση που προκάλεσε εντός του Ισραήλ η διαβίωση του υιού του πρωθυπουργού Νετανιάχου στη Φλόριντα εν μέσω επιστράτευσης είναι πολύ χαρακτηριστική.
Έχει δε πρόσθετο ενδιαφέρον το γεγονός ότι η στοχοποίηση της οικογένειας Χανίγιε έρχεται ενώ οι διαπραγματεύσεις για ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων βρίσκονται στην πιο λεπτή τους φάση – με προφανή σκοπό να τις “ανατινάξει”. Όμοια δηλαδή με το πλήγμα στο ιρανικό προξενείο της Δαμασκού, το οποίο αναμφίβολα απέβλεπε στην κλιμάκωση των εντάσεων με το Ιράν, ώστε αυτό να απαντήσει με έναν τρόπο (αναμένουμε ακόμη να μάθουμε ποιόν) που θα διευρύνει τα μέτωπα και θα σύρει τις ΗΠΑ σε αμεσότερη εμπλοκή στο μεσανατολικό “καμίνι”.
Το ότι η Ουάσιγκτον πήρε τις αποστάσεις της από αυτή την ενέργεια, αλλά ταυτοχρόνως διαμήνυσε δια στόματος Μπάιντεν την “σιδηρά” (ironclad) αποφασιστικότητά της να υπερασπισθεί το Ισραήλ σε περίπτωση που αυτό δεχθεί στο έδαφός του ιρανικό πλήγμα, αποδεικνύει ότι οι σχεδιασμοί των Ισραηλινών ιθυνόντων είναι κατά βάση εύστοχοι.