Το Κοινοβούλιο ενέκρινε την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών δημοσίων συμβάσεων (EDIRPA) την Τρίτη.
Ο κανονισμός, ο οποίος έχει ήδη συμφωνηθεί με το Συμβούλιο στις 27 Ιουνίου 2023, θεσπίζει ένα βραχυπρόθεσμο μέσο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να καλύψουν τις πλέον επείγουσες και κρίσιμες αμυντικές ανάγκες τους, οι οποίες έχουν επιδεινωθεί από τις μεταφορές αμυντικών προϊόντων στην Ουκρανία, με εθελοντικό και συνεργατικό τρόπο.
Τουλάχιστον τρεις χώρες της ΕΕ ανά κοινοπραξία και ανάδοχοι έργου με έδρα την ΕΕ
Ο μηχανισμός θα χρηματοδοτηθεί από προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ. Οι κοινές συμβάσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον τρία κράτη μέλη της ΕΕ και θα πρέπει να είναι ανοικτές στη συμμετοχή των συνδεδεμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.
Οι ανάδοχοι έργου και οι υπεργολάβοι πρέπει να είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ ή σε συνδεδεμένη χώρα και να μην ελέγχονται από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή οντότητα. Το κόστος των συστατικών μερών που προέρχονται από την ΕΕ ή συνδεδεμένες χώρες δεν θα μπορεί να είναι χαμηλότερο από το 65% της εκτιμώμενης αξίας του τελικού προϊόντος.
Επιπλέον χρήματα για έργα στήριξης της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
Η χρηματοδοτική συνεισφορά της ΕΕ σε κάθε δράση θα περιορίζεται στο 15% της εκτιμώμενης αξίας της κοινής σύμβασης προμηθειών ανά κοινοπραξία. Το ανώτατο αυτό όριο μπορεί να αυξηθεί στο 20% εάν η Ουκρανία ή η Μολδαβία είναι αποδέκτες πρόσθετων ποσοτήτων αμυντικών προϊόντων ή εάν τουλάχιστον το 15% της εκτιμώμενης αξίας της κοινής σύμβασης έχει διατεθεί σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις ή εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης, σε ρόλο αναδόχου έργου ή υπεργολάβου.
Δηλώσεις
“Η σημερινή ψηφοφορία σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή για την άμυνα της ΕΕ, καθιερώνοντας τον πρώτο μηχανισμό της ΕΕ για κοινές προμήθειες από τα κράτη μέλη. Θα τα βοηθήσει να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους, να αυξήσουν τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας, να ενισχύσουν τη βιομηχανία μας και να συμβάλουν στην αταλάντευτη υποστήριξή μας προς την Ουκρανία. Ωστόσο, καθώς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια ιστορικής κλίμακας κρίση, το EDIRPA δεν μπορεί να είναι παρά μόνο η αρχή μιας πολύ πιο φιλόδοξης κοινής αμυντικής ατζέντας”, δήλωσε ο συνεισηγητής της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Michael Gahler (ΕΛΚ, Γερμανία).
“Καταλήξαμε σε έναν εύλογο συμβιβασμό που θα καταστήσει το EDIRPA συμπληρωματικό προς έναν άλλο κανονισμό σημαντικό για τον τομέα της άμυνας: τη νομοθεσία για την στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών. Καταφέραμε να υπερασπιστούμε τις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου, μεταξύ άλλων και για έργα που θα στηρίξουν την Ουκρανία ή τη Μολδαβία. Το πιο σημαντικό είναι ότι με την εντατικοποίηση της κοινής προμήθειας στρατιωτικού εξοπλισμού, η EDIRPA θα συμβάλει στην ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων των κρατών μελών”, δήλωσε ο συνεισηγητής της επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας Zdzislaw Krasnodębski (Συντηρητικοί, Πολωνία).
Επόμενα βήματα
Η νομοθεσία εγκρίθηκε με 530 ψήφους υπέρ, 66 κατά και 32 αποχές. Χρειάζεται τώρα η επίσημη έγκριση του Συμβουλίου προκειμένου να καταστεί δεσμευτική.
Σχετικές πληροφορίες
Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας υπερτόνισε δραματικά την ανάγκη προσαρμογής της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης με διαρθρωτικές αλλαγές: ενίσχυση της στρατιωτικής έρευνας και ανάπτυξης στην ΕΕ, εκσυγχρονισμός του στρατιωτικού εξοπλισμού και ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων στον τομέα της άμυνας, προκειμένου να καταστεί η Ένωση σημαντικός παγκόσμιος παράγοντας.