Σπάνια στο παρελθόν η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) είχε να αντιμετωπίσει τόσο πολλές κρίσεις και προκλήσεις στη διεθνή σκηνή όσο η φετινή 60ή Διάσκεψη που ξεκινάει σήμερα στο Μόναχο. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία και η νέα κρίση στη Μέση Ανατολή με τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα δίνουν τον τόνο. Αλλά ο πρόεδρος της Διάσκεψης, πρώην σύμβουλος της καγκελαρίου Μέρκελ, Κρίστοφ Χόισγκεν, δεν θέλει να είναι τα μόνα θέματα που θα απασχολήσουν τις τριήμερες εργασίες της Διάσκεψης μέχρι την Κυριακή. Πόλεμοι μικρότερης κλίμακας στη Σομαλία και το Σουδάν, ο λιμός που εξαιτίας τους πλήττει τον άμαχο πληθυσμό αλλά και η ανεξέλεγκτη βία στην Αϊτή είναι μεταξύ άλλων στο πρόγραμμα των περίπου 60 θεματικών συζητήσεων με πάνω από 250 εισηγητές.
Η «διευρυμένη ασφάλεια» που είναι το νέο πρίσμα αναζητήσεων περιλαμβάνει τις προβληματικές για το κλίμα, την επάρκεια τροφίμων, την ενεργειακή ασφάλεια, την τεχνητή νοημοσύνη, τη διένεξη μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν και τη συζήτηση για μεταρρύθμιση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε όλα αυτά ήρθε και ο Ντόναλντ Τραμπ, με την απειλή ότι οι ΗΠΑ θα αφήσουν ακάλυπτους τους «κακοπληρωτές» του ΝΑΤΟ, να βάλει στην ατζέντα την αγωνία για το μέλλον της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Το μεγάλο στοίχημα
Ο Τραμπ, φυσικά, δεν θα είναι στο Μόναχο. Αλλο τόσο ενδιαφέρον έχει όμως η συμμετοχή της αντιπροέδρου των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, του υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν και δεκάδων μελών της αμερικανικής Γερουσίας και του Κογκρέσου, τόσο Δημοκρατικών όσο και Ρεπουμπλικανών, που παίρνουν μέρος στη Διάσκεψη του Μονάχου. Το μεγάλο στοίχημα είναι μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων βασισμένη στους κανόνες του διεθνούς δικαίου, λέει ο πρόεδρος της Διάσκεψης Χόισγκεν, ακόμη και αν οι κανόνες αυτοί καταπατώνται βάναυσα από αυταρχικούς ηγέτες, όπως ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Τις εργασίες της 60ής Διάσκεψης του Μονάχου ανοίγει σήμερα ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Ο πρόεδρος του Ισραήλ Γιτζάκ Χέρτσοκ αλλά και ο παλαιστίνιος πρωθυπουργός Μοχάμαντ Σαχτάιεχ δίνουν το «παρών» στο Μόναχο, μαζί με άλλους 50 ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων, την ηγεσία της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και πάνω από 100 υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας – η Κίνα συμμετέχει με τον υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι.
Ζυμώσεις για εκεχειρία
Στα κομβικά πρόσωπα της φετινής Διάσκεψης του Μονάχου συγκαταλέγεται ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος φτάνει στο Μόναχο έχοντας στις αποσκευές του δύο διμερείς συμφωνίες που ενισχύουν τη διπλωματική και αμυντική θωράκιση της Ουκρανίας στον συνεχιζόμενο πόλεμο με τη Ρωσία.
Στο Βερολίνο ο ουκρανός πρόεδρος και ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς υπογράφουν διμερή Συμφωνία Ασφάλειας Γερμανίας – Ουκρανίας. Αντίστοιχη Συμφωνία Ασφάλειας Ουκρανίας – Γαλλίας θα έχει υπογραφεί λίγες ώρες νωρίτερα στο Παρίσι από τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην τρίτη επίσκεψη του ουκρανού προέδρου στη Γαλλία. Παράδειγμα αποτελεί η Συμφωνία Συνεργασίας Ουκρανίας – Μεγάλης Βρετανίας, με την οποία το Λονδίνο δεσμεύεται να στηρίζει την Ουκρανία από επιθέσεις της Ρωσίας τώρα και στο μέλλον.
Το ενδιαφέρον για την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία εστιάζεται στην αυριανή παρέμβαση του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Στο Μόναχο θα συναντηθεί με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, η οποία θα έχει κατ΄ ιδίαν συνάντηση και με τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς.
Η παρουσία του Ζελένσκι στο Μόναχο δίνει τη δυνατότητα για ζυμώσεις σχετικά με το ερώτημα διαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας εκεχειρίας με τη Ρωσία. Ο πρόεδρος της Διάσκεψης Χόισγκεν δεν βλέπει προοπτικές επιτυχίας ενδεχόμενων διαπραγματεύσεων των δύο εμπόλεμων πλευρών, όσο ο Πούτιν δεν αναγνωρίζει καν ως συνομιλητή τον πρόεδρο της Ουκρανίας Ζελένσκι.
Στο Μόναχο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται σήμερα στη βαυαρική πρωτεύουσα για τη συμμετοχή του στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια. Παίρνει μέρος σε πάνελ με τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ και τον πρωθυπουργό της Νορβηγίας Γιόνας Γκαρ Στέρε. Θα συμμετάσχει επίσης σε εκδήλωση εταιρειών τεχνολογίας για την τεχνητή νοημοσύνη. Στο περιθώριο της Διάσκεψης θα έχει συναντήσεις με αμερικανούς γερουσιαστές, τον πρωθυπουργό της Λιθουανίας κ.ά. Στο Μόναχο για τις εργασίες της Διάσκεψης βρίσκεται και ο υπουργός Αμυνας Νίκος Δένδιας, ενώ για την Κυριακή είναι προγραμματισμένη συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη.