Με αυστηρή επιστολή στον ΟΗΕ απάντησε η Αθήνα στις αιτιάσεις της Λιβύης για συνορεύουσα ζώνη, που βασίζονται στα τετελεσμένα που επιχείρησε να δημιουργήσει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Την επιστολή έστειλε στις 17 Ιανουαρίου ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Ευάγγελος Σέκερης, με εντολή του Γιώργου Γεραπετρίτη, όπως είχαν προαναγγείλει διπλωματικές πηγές στα «ΝΕΑ». Και σε αυτή αποδομεί σε τέσσερα βήματα τη λιβυκή επιστολή του περασμένου Δεκεμβρίου, με την οποία η Τρίπολη διεκδικεί να ασκεί ελέγχους στη συνορεύουσα ζώνη, κατά παράβαση της σύμβασης UNCLOS του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας. Σημειώνεται δε ότι με την επιστολή αυτή στον ΟΗΕ, η Ελλάδα απορρίπτει μεν τις αιτιάσεις της Λιβύης αλλά δεν προκαταλαμβάνει, ούτε θα προκαταλάβει, τυχόν δικαιώματα που της παρέχονται σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας και των εκπεφρασμένων θέσεών της.
Οι τέσσερις άξονες
Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει στην επιστολή του ο έλληνας πρεσβευτής, με τις αιτιάσεις της η λιβυκή κυβέρνηση «κλείνει» τον Κόλπο της Σύρτης με νοητή ευθεία, το οποίο δεν δικαιολογείται βάσει εθιμικού διεθνούς δικαίου, υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα είχε αντιδράσει έντονα σε αντίστοιχη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης και το 1974. Δεύτερον, τονίζει ότι η κυβέρνηση της Λιβύης για τον καθορισμό των εναπομεινάντων ορίων της συνορεύουσας ζώνης, έχει χρησιμοποιήσει τις ευθείες γραμμές βάσης, όπως αυτές καθορίστηκαν από τη Λιβύη το 2005. Με δεδομένο όμως ότι οι λιβυκές ακτές δεν παρουσιάζουν κολπώσεις και οδοντώσεις, ούτε υπάρχει συστάδα νησιών σε κοντινή απόσταση από αυτές, τότε αυτές οι γραμμές βάσης είναι παράνομες σύμφωνα, πάντοτε, με την UNCLOS. Τρίτον, στην επιστολή σημειώνεται ότι η Λιβύη εκφράζει τις αξιώσεις της ως προς τη συνορεύουσα ζώνη βασιζόμενη στο παράνομο, ανυπόστατο και άκυρο «τουρκολιβυκό Μνημόνιο» του 2019 που έχει κατηγορηματικά απορριφθεί από την Ελλάδα, δεδομένου ότι συνιστά κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Υπενθυμίζεται ότι η Αθήνα με επιστολή της στον ΟΗΕ απέρριψε τις προβλέψεις του τουρκολιβυκού Μνημονίου ήδη από το 2019, ενώ οι ενστάσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν και με τη Ρηματική Διακοίνωση της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ελλάδας στον ΟΗΕ στις 24 Απριλίου 2023, με την οποία εκφράστηκε η ελληνική αντίδραση σε επιστολή της Λιβύης προς τον γ.γ. του ΟΗΕ στις 13 Φεβρουαρίου του ιδίου έτους. Τέταρτο και τελευταίο σημείο είναι ότι η Ελλάδα αντιτίθεται στην πρόθεση της Λιβύης να ασκεί στη συνορεύουσα ζώνη ελέγχους για θέματα παραβιάσεων ασφαλείας και περιβάλλοντος, παραβιάζοντας το άρθρο 33 της UNCLOS, το οποίο έχει καθιερωθεί και ως εθιμικό διεθνές δίκαιο.
Νέο «ράπισμα»
για κράτος δικαίου
Σοβαρές ανησυχίες για τη λειτουργία του κράτους δικαίου στην Ελλάδα, την ελευθερία του Τύπου και τις υποκλοπές καταγράφει και πάλι το Ευρωκοινοβούλιο, στο σχέδιο έκθεσης για την κατάσταση του κράτους δικαίου το 2023 στην ΕΕ που εγκρίθηκε χθες από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών (LIBE). Οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας επιτροπής, λαμβάνοντας υπόψη την αντίστοιχη ετήσια έκθεση της Κομισιόν, ενέκριναν το σχέδιο έκθεσης με 42 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 2 αποχές. Εντός του οποίου η Ελλάδα αναφέρεται στις χώρες όπου εντοπίζονται συγκεκριμένα σημαντικά προβλήματα, με ειδικές αναφορές στις υποκλοπές και τη χρήση λογισμικού κατασκοπείας, τις παρεμβάσεις στο έργο των ανεξάρτητων Αρχών και την προστασία δημοσιογράφων από απειλές, στρατηγικές αγωγές (SLAPP) και παρακολουθήσεις. Σημειώνω επίσης ότι οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας επιτροπής καταγράφουν μια παρατήρηση και προς την Κομισιόν, αναφέροντας ότι έχει υπάρξει «υπερβολικά διπλωματική και ασαφής» στις αντιδράσεις της. Η έκθεση αυτή, πάντως, οδεύει τώρα προς την Ολομέλεια όπου αναμένεται να συζητηθεί και να τεθεί σε ψηφοφορία στις 5-8 Φεβρουαρίου.
Δικαίωση
Από την Ευρώπη, το ΕΔΔΑ αυτή τη φορά, ήρθε με 12 χρόνια καθυστέρηση και η δικαίωση των οροθετικών γυναικών που είχαν συλληφθεί το 2012. Θυμίζω ότι επρόκειτο για 32 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε ιατρικές εξετάσεις με αναγκαστική αιματοληψία μέσα σε αστυνομικό τμήμα, δημοσιεύτηκαν τα πρόσωπα και τα στοιχεία τους, τους ασκήθηκαν διώξεις σε βαθμό κακουργήματος και αθωώθηκαν, στη συνέχεια, έπειτα από χρόνια δικαστικών μαχών, από την ελληνική Δικαιοσύνη. Σημειώνω δε ότι από τις γυναίκες εκείνες δεν βρίσκονται σήμερα όλες εν ζωή και η μία αυτοκτόνησε μετά τη διαπόμπευσή της. Το ΕΔΔΑ ήρθε, λοιπόν, χθες να καταδικάσει τη χώρα μας για παραβίαση του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ για το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής τους, λόγω της εξαναγκαστικής εξέτασης αίματος και της αδικαιολόγητης διάδοσης των προσωπικών δεδομένων τους.