Του Γιώργου Δ. Παυλόπουλου
Σε μια περιοχή 77 τετραγωνικών χιλιομέτρων της βόρειας Βιρτζίνια που έχει ονομαστεί “κοιλάδα των κέντρων δεδομένων”, η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης εκτινάσσει τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας σε βαθμό υπερσυμπίεσης. Προσπαθώντας να ανταποκριθεί, η εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της περιοχής σταμάτησε προσωρινά τις νέες συνδέσεις data centers το 2022. Οι περιβαλλοντικές ρυθμιστικές αρχές της πολιτείας εξέτασαν σχέδιο να επιτρέψουν στα κέντρα δεδομένων να λειτουργούν γεννήτριες ντίζελ κατά τη διάρκεια ελλείψεων ρεύματος, ωστόσο υποχώρησαν μετά τις αντιδράσεις τοπικών κοινοτήτων.
Στην περιοχή του Κάνσας Σίτι, κέντρο δεδομένων μαζί με υπό κατασκευή εργοστάσιο για μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων (EV) θα χρειαστούν τόσο πολλή ενέργεια, που ο τοπικός πάροχος ανέβαλε τα σχέδια να κλείσει μία μονάδα παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα.
Έτσι συμβαίνει σε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ, όπου οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και οι ρυθμιστικές αρχές έχουν αιφνιδιαστεί από το μεγαλύτερο άλμα στη ζήτηση εδώ και μία γενιά. Ένα από τα πράγματα για τα οποία δεν έγινε σωστός σχεδιασμός είναι η τεχνητή νοημοσύνη, εξαιρετικά απαιτητική τεχνολογία που χρησιμοποιεί εξειδικευμένα μικροτσίπ για να επεξεργάζεται “βουνά” δεδομένων. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μόνο στα κέντρα δεδομένων των ΗΠΑ αναμένεται να τριπλασιαστεί από τα επίπεδα του 2022, σε έως και 390 τεραβατώρες έως το τέλος της δεκαετίας. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου το 7,5% της προβλεπόμενης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Για δεκαετίες, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ αυξανόταν κατά λιγότερο από 1% ετησίως. Ωστόσο οι εταιρείες κοινής ωφέλειας και οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων έχουν διπλασιάσει τις ετήσιες προβλέψεις τους για τα επόμενα πέντε χρόνια σε περίπου 1,5%, το υψηλότερο ποσοστό από τη δεκαετία του 1990, πριν οι ΗΠΑ εντείνουν τις προσπάθειες για να καταστήσουν σπίτια και επιχειρήσεις πιο ενεργειακά αποδοτικά.
Δεν είναι, όμως, μόνον η έκρηξη στα κέντρα δεδομένων. Η προσπάθεια της κυβέρνησης Μπάιντεν να γεμίσει τη χώρα με εργοστάσια ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μπαταριών και ημιαγωγών καταπονεί το ήδη πιεσμένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Πρόκειται για ένα συνονθύλευμα περιφερειακών δικτύων με ανεπαρκείς κατά τόπους γραμμές μεταφοράς, που καθιστά περίπλοκη την εισαγωγή νέας ενέργειας από αιολικά και ηλιακά πάρκα.
Ανάγκες
Για να αντιμετωπίσουν το “τσουνάμι”, ορισμένες εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας επανεξετάζουν τα καταχωνιασμένα σχέδια για εργοστάσια που θα καίνε ορυκτά καύσιμα, ενώ μερικές έχουν ζητήσει άδεια να κατασκευάσουν νέες μονάδες φυσικού αερίου. Αυτό σημαίνει ότι η ώθηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν για φιλικές προς το περιβάλλον βιομηχανίες θα μπορούσε να καταλήξει σε αύξηση των εκπομπών ρύπων, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Αν οι εταιρείες κοινής ωφέλειας δεν αρχίσουν να ενισχύουν την παραγωγή και να διευκολύνουν τη σύνδεση των ανεξάρτητων αιολικών και ηλιακών πάρκων στις γραμμές μεταφοράς τους, η κατάσταση μπορεί να γίνει τρομακτική.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν σύντομα να βρεθούν αντιμέτωπες με ένα μέλλον κυλιόμενων διακοπών εάν συνεχίσουν να καθυστερούν οι βελτιώσεις στις υποδομές. Τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια δολάρια πρέπει να επενδύονται ετησίως σε νέες γραμμές μεταφοράς μεγάλων αποστάσεων, σχεδόν τίποτε όμως δεν δαπανάται γι’ αυτές σήμερα.
Οι εταιρείες κοινής ωφέλειας έχουν να αντιμετωπίσουν κι άλλους “καταβροχθιστές” ενέργειας εκτός από τα κέντρα δεδομένων. Υπάρχουν εργοστάσια ημιαγωγών, ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών συνολικής αξίας περίπου 465 δισ. δολ., η δημιουργία των οποίων έχει ανακοινωθεί από τότε που ανέλαβε πρόεδρος ο Μπάιντεν, με ώθηση από νόμους του 2022 που δίνουν κίνητρα για επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες και ημιαγωγούς.
Στο Κάνσας Σίτι βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή κέντρου δεδομένων το οποίο διαχειρίζεται η Meta Platforms, ενώ στα περίχωρα της πόλης η Panasonic κατασκευάζει εργοστάσιο όπου ρομπότ έντασης ενέργειας θα βοηθούν στη συναρμολόγηση μπαταριών EV. Και τα δύο projects, καθώς και η συνολική οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή, τροφοδοτούν μερικές από τις πιο μεγάλες αυξήσεις ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας εδώ και δεκαετίες. Η τοπική εταιρεία ενέργειας θα καθυστερήσει, έτσι, την απόσυρση ενός εργοστασίου άνθρακα που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1960 κατά πέντε χρόνια, έως το 2028.
Η αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας επιβραδύνει το κλείσιμο εργοστασίων άνθρακα και σε άλλα μέρη. Περί τις 24 εγκαταστάσεις από το Κεντάκι έως τη βόρεια Ντακότα που επρόκειτο να αποσυρθούν μεταξύ 2022 και 2028 θα καθυστερήσουν να κλείσουν.
Πολλές εταιρείες τεχνολογίας και κατασκευαστές καθαρής τεχνολογίας προτιμούν οι εγκαταστάσεις τους να τροφοδοτούνται αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι φιλοδοξίες τους, ωστόσο, έρχονται σε αντίθεση με την πραγματικότητα.
Ορισμένες εταιρείες αναγκάζονται τώρα να εξετάσουν τοποθεσίες που αρχικά είχαν απορρίψει για να εξασφαλίσουν ενέργεια εντός του χρονικού πλαισίου που χρειάζονται, όπως τις αγροτικές περιοχές του Μισισίπι.