Από το 2012 και τη ριζική αποευθυγράμμιση του κομματικού συστήματος που ως κύρια έκφραση είχε τη μετατόπιση ενός μεγάλου τμήματος κεντροαριστερών ψηφοφόρων από το ΠΑΣΟΚ στον αναδυόμενο τότε ΣΥΡΙΖΑ, ο πάλαι ποτέ εκφραστής της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα είχε θέσει ως βασικό στόχο για την επανάκαμψή του τον επαναπατρισμό αυτών των ψηφοφόρων. Η συγκεκριμένη τάση έφτασε στο απόγειό της τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2015 ενώ άντεξε και στην εκλογική αναμέτρηση του 2019. Κατά τη διάρκεια της θητείας της αείμνηστης Γεννηματά ο στόχος παρέμενε σταθερός, όλα όμως τα δημοσκοπικά δεδομένα της εποχής έδειχναν ότι η ροή μεταξύ των δύο κομμάτων είχε σταματήσει, καθώς από τη μία πλευρά οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ δεν εκδήλωναν καμία πρόθεση επανόδου, οι δε ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ στα σχετικά ερωτήματα απαντούσαν ότι θα προτιμούσαν το κόμμα τους να συμμετάσχει σε μία κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ παρά με τον ΣΥΡΙΖΑ. Στους ψηφοφόρους και τα στελέχη του τότε ΚΙΝΑΛ υπήρχε μία διάχυτη αίσθηση ρεβανσισμού απέναντι στον αριστερό λαϊκισμό που θεωρούσαν ότι εξέφρασε το κόμμα της ανανεωτικής Αριστεράς το οποίο ποτέ δεν αποδέχτηκαν ως φορέα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και της ελληνικής Κεντροαριστεράς.
Η διπλή εκλογική ήττα του 2023, η αποχώρηση του Αλ. Τσίπρα και η εκλογή Κασσελάκη λειτούργησαν ως θρυαλλίδα εξελίξεων που έχουν φέρει αυτή τη στιγμή τον ΣΥΡΙΖΑ σε ένα σημείο που αγωνίζεται δημοσκοπικά να κρατήσει τη δεύτερη θέση, πράγμα που προς το παρόν δεν το πετυχαίνει, με το ΠΑΣΟΚ να φαίνεται να εδραιώνεται σε αυτή θέτοντας ως στόχο την κατάληψή της στις επερχόμενες ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Εύλογα κάποιος μπορεί να συμπεράνει ότι η δημοσκοπική καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ και η αντίστοιχη μικρή άνοδος του ΠΑΣΟΚ είναι δύο αλληλοτροφοδοτούμενα μεγέθη που λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν συμβαίνει όχι τουλάχιστον στον βαθμό που θα το επιθυμούσε ο κ. Ανδρουλάκης και τα στελέχη του.
Στη δημοσκόπηση της GPO για τον Νοέμβριο, η μετακίνηση από τον ΣΥΡΙΖΑ προς το ΠΑΣΟΚ καταγραφόταν στο 8,1% και αποτελούσε την κύρια διαδρομή των ψηφοφόρων του. Με την εμφάνιση της Νέας Αριστεράς το ποσοστό μετακίνησης προς το ΠΑΣΟΚ έπεσε στο 3,9% με τον νέο φορέα να αποτελεί πλέον τον μεγαλύτερο υποδοχέα ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ με 12,3%.
Στις δύο δημοσκοπικές καταγραφές βέβαια το υψηλότερο ποσοστό αποτυπωνόταν στην αδιευκρίνιστη ψήφο με 19,8% τον Νοέμβριο και 16% τον Δεκέμβριο, γεγονός που καταδεικνύει την αμηχανία στην οποία έχουν περιέλθει οι ψηφοφόροι του οι οποίοι δεν θεωρούν αυτονόητη τη μετακίνηση στο ΠΑΣΟΚ αλλά τηρούν στάση αναμονής και περιμένουν να δουν πώς θα διαμορφωθεί το εσωκομματικό περιβάλλον. Οι πολίτες που έχουν παραμείνει στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης άλλωστε δεν τοποθετούνται μαζικά στην Κεντροαριστερά και δεν εκλαμβάνουν τη μετακίνησή τους ως μία εύκολη μετάβαση. Είναι ψηφοφόροι που δεν θεωρούν το ΠΑΣΟΚ όμορο χώρο, έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί από το 2012 και αισθάνονται περισσότερο οικεία σε πολιτικούς σχηματισμούς του αριστερού τόξου.
Επομένως στο ΠΑΣΟΚ δεν μπορούν να θεωρούν τον εναπομείναντα ΣΥΡΙΖΑ ως μία δεξαμενή απογοητευμένων με συνεχιζόμενη ροή. Το δικό τους κοινό συνεχίζει να βρίσκεται και να εκφράζεται σε μεγάλο βαθμό από την κεντρώα εκδοχή της ΝΔ και εκεί θα πρέπει ο κ. Ανδρουλάκης να απευθυνθεί αν θέλει να ανεβάσει θεαματικά τα ποσοστά του. Για να το κάνει όμως αυτό θα πρέπει πρώτα να καταστεί ο δεύτερος πόλος και στη συνέχεια να πείσει ότι μπορεί να αμφισβητήσει την κυριαρχία Μητσοτάκη.
Ο Αντώνης Παπαργύρης είναι διευθυντής Ερευνών
της GPO