Τα πάνω-κάτω φέρνει η τροπολογία που κατέθεσε η Νίκη Κεραμέως στο νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο. Η υπουργός Εσωτερικών αιφνιδίασε την αντιπολίτευση καθώς το σχέδιο νόμου προέβλεπε τη διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των εκλογέων μόνο για τις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα. Όμως, με τη διάταξη που εισήγαγε ανοίγει διάπλατα ο δρόμος (για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό) για καθιέρωση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές.
Πριν ανέβει η υπουργός Εσωτερικών στο βήμα της Βουλής, για να ανακοινώσει την επέκταση της συγκεκριμένης δυνατότητας, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ αναμενόταν να υπερψηφίσουν το νομοσχέδιο, παρά τις επιμέρους ενστάσεις. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα το σχέδιο νόμου να «περάσει» με 232 ψήφους.
Την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, όχι μόνο στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα, αλλά και στις εθνικές εκλογές.@PrimeMInisterGR @th_livanios #epistoliki #YpEs #GiaTonPoliti
— Niki Kerameus (@nkerameus) January 22, 2024
Ο αιφνιδιασμός όμως που προκάλεσε η Νίκη Κεραμέως οδηγεί σε δεύτερες σκέψεις τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης που κατηγορούν την κυβέρνηση για τακτικισμούς και πολιτικό τυχοδιωκτισμό.
«Ανοίγει το δρόμο για μια ακόμη μεγάλη αλλαγή»
«Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση θεωρούμε ότι η συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου και η συναίνεση που επετεύχθη την περασμένη εβδομάδα, ανοίγει το δρόμο για μια ακόμη μεγάλη αλλαγή. Για ένα ακόμη βήμα ενίσχυσης της συμμετοχής και της δημοκρατίας: την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, όχι μόνο στις ευρωεκλογές, όχι μόνο στα δημοψήφισματα αλλά και στις εθνικές εκλογές», ανέφερε νωρίτερα η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως.
Πρόσθεσε πως «η υπερψήφιση του νομοσχεδίου και της τροπολογίας με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση θα αποτελέσει σημαντικό μήνυμα πολιτικού εκσυγχρονισμού, ένα δείγμα πολιτικής ωριμότητας και διάθεσης να πράξουμε το δημοκρατικά αυτονόητο, πέρα και πάνω από κομματικές αντιθέσεις, πέρα και πάνω από κόμματα και χρώματα, να αποδείξουμε όλοι μαζί ότι στα θέματα δημοκρατίας είναι πολλά περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν».
Σφοδρή ενόχληση σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Θεόφιλος Ξανθόπουλος, έσπευσε να στηλιτεύσει την κυβερνητική απόφαση, λέγοντας: «Είναι προφανής η αντίρρηση μας και η αντίδραση μας λόγω της συμπεριφοράς της κυβέρνησης». Παράλληλα, χαρακτήρισε αδιανόητο η υπουργός Εσωτερικών να χειρίζεται σημαντικά θέματα «με τόσο τσαπατσούλικο τρόπο», κάνοντας λόγο για «τροπολογία λαθροχειρίας».
Είπε πως «αυτό που κάνατε δυναμιτίζει και τα ψήγματα φερεγγυότητας που προσπαθούσε να οικοδομήσει η πρότασή σας» και φανερά ενοχλημένος τόνισε για λογαριασμό του κόμματος που εκπροσωπεί είπε πως «δεν θα το πετύχετε, είστε τραγικά μόνοι στη προσπάθεια αυτή».
Για «τροπολογία λαθροχειρίας» μιλάει ο Θεόφιλος Ξανθόπουλος
Με την διάταξη που ανακοινώθηκε στην Ολομέλεια κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές να απαιτεί πλειοψηφία τουλάχιστον 200 ψήφων σοβαρές είναι και οι ενστάσεις για υπερψήφιση και απο το ΠΑΣΟΚ.
«Η κυβέρνηση που αυτοδιαφημίζεται ως “μεταρρυθμιστική”, στο νομοσχέδιο που κατέθεσε προέβλεπε ρητά ότι οι διατάξεις για την επιστολική ψήφο που περιλαμβάνονται, δεν ισχύουν για τις βουλευτικές εκλογές.
Ξαφνικά, αποφάσισε ότι οι διατάξεις ισχύουν και για τις βουλευτικές εκλογές, χωρίς διαβούλευση, χωρίς καμία ενημέρωση. Και το έκανε, γιατί αυτό που τη διακρίνει, είναι ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός και χρησιμοποιεί τη συναίνεση σε ένα σοβαρό ζήτημα για μικροκομματικό όφελος.
Είναι σαφές ότι πριν την ομιλία της υπουργού υπήρξε μια συζήτηση και μία στάση με συγκεκριμένα δεδομένα και πως μετά την ομιλία της Υπουργού ξεκινά μια άλλη συζήτηση από μηδενική βάση» ανέφερε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ επί της τροπολογίας με πηγές της Χαριλάου Τρικούπη να επισημαίνουν πως συζήτηση από μηδενική βάση σημαίνει ότι ενδεχομένως αλλάζει η στάση του ΠΑΣΟΚ, που ηταν «ναι με επιφυλάξεις».
⇒ Η επίμαχη τροπολογία
Πως είδαν την τροπολογία ΚΚΕ, Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας
Την κάθετη αντίθεση του ΚΚΕ στο νομοσχέδιο αλλά και στην τροπολογία, εξέφρασε ο Γιάννης Γκιόκας βουλευτής του κόμματος και ειδικός αγορητής στο νομοσχέδιο, το οποίο χαρακτήρισε «επικίνδυνη και αντιδραστική τομή που αφενός αλλοιώνει τον χαρακτήρα της εκλογικής διαδικασίας που υπήρχε έως σήμερα και αφετέρου δημιουργεί τεράστιους κινδύνους για νόθευση και χειραγώγηση της λαϊκής ψήφου».
Είναι το έργο προσεχώς, είπε και πρόσθεσε πως το ένα βήμα γίνεται με την επέκταση της επιστολικής στις εθνικές εκλογές και το επόμενο βήμα θα είναι η αναθεώρηση του συντάγματος, για να καθιερωθεί η επιστολική ψήφος και στις εθνικές εκλογές για τους εκλογείς στο εσωτερικό.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Νάσος Ηλιόπουλος, έδωσε σκωπτικά «συγχαρητήρια» στην κυβέρνηση, καθώς όπως είπε, «με έναν αριστοτεχνικό σχεδιασμό» παγίδευσε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ που συναινούσαν στην επιστολική ψήφο για τις ευρωεκλογές. Καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι κάνει βήμα «για μια αυταρχική Δημοκρατία» δίνοντας περισσότερες δυνατότητες πίεσης. Χαρακτήρισε την υπουργική τροπολογία ως «προσβολή και πραξικόπημα». Αναρωτήθηκε εάν η κυβέρνηση «τώρα σκέφτηκε και σχεδίασε αυτή την επέκταση και στις εθνικές εκλογές» και ρώτησε γιατί δεν υπήρχε στο νομοσχέδιο. Νομοθετείτε, είπε ο κ. Ηλιόπουλος «με τρικ και κολπάκια». Ζήτησε τέλος, από τα κόμματα, «να στηθεί ένα ανάχωμα κατά της αυταρχικής Δημοκρατίας που οικοδομεί η Κυβέρνηση Μητσοτάκη».
Ο Νάσος Ηλιόπουλος καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι κάνει βήμα «για μια αυταρχική Δημοκρατία»
Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου ανέφερε ότι «θα περιμένουμε να πάρουμε στα χέρια μας την τροπολογία για να τοποθετηθούμε». Παρ΄όλα αυτά, είπε, η τροπολογία αυτή είναι εκπρόθεσμη, αφορά κάτι διαφορετικά από το αντικείμενο του νομοσχεδίου που είναι η εκλογή ευρωβουλευτών και δευτερευόντως δημοψηφισμάτων. Ειδικά, επί της τροπολογίας επέκτασης της επιστολικής ψήφου των αποδήμων και στις εθνικές εκλογές, η κυρία Κωνσταντοπούλου είπε ότι «αυτό είναι ένα θέμα που κάλλιστα θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε, η Πλεύση Ελευθερίας πάλι τις ίδιες θέσεις θα εκφράσει, δεν θα αλλάξει, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να συζητηθεί με αυτή την διαδικασία, δηλαδή ως εκπρόθεσμη τροπολογία και συνολικού αιφνιδιασμού» γιατί «έτσι υποβιβάζεται και το νομοσχέδιο που συζητάμε αλλά και η νέα σας πρωτοβουλία».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ., Θάνος Πλεύρης, απέδωσε «ακατανόητο πανικό της αντιπολίτευσης στην τροπολογία της υπουργού Εσωτερικών». Ερμήνευσε τις αντιδράσεις σε «αμηχανία» και καταλόγισε στους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης ότι αρνούνται «να μιλήσουν για την ουσία της προτεινόμενης ρύθμισης». Απέρριψε τα περί «πραξικοπήματος», λέγοντας ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να λέγεται όταν γίνεται επίκληση συνταγματικής διάταξης όπου δίνεται η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού. Αναρωτήθηκε ποιος είναι ο αιφνιδιασμός, όταν προβλέπεται ότι για να ψηφιστεί θα πρέπει να λάβει 200 ψήφους, και δεν αρκεί η απλή πλειοψηφία.
Πηγές του υπουργείου Εσωτερικών ανέλαβαν με διαρροές να επεξηγήσουν το σκεπτικό της πρωτοβουλίας. Στο ερώτημα «γιατί τώρα;» έλεγαν ότι διαφάνηκε μια ιστορική συναίνεση και «η φυσική συνέχεια ήταν η αυτονόητη επέκταση της επιστολικής ψήφου» για Έλληνες του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές. «Αλίμονο» πρόσθεταν «αν τα νομοσχέδια ψηφίζονται αυτολεξεί όπως κατατίθενται στην αρχή μιας διαδικασίας». Και στήριζαν την επιχειρηματολογία τους στα σχετικά αιτήματα από ομογενειακούς φορείς.