Η θητεία της Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν ως η πρώτη γυναίκα επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας (TCMB) έληξε αφού ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Μεχμέτ Σιμσέκ ζήτησε από τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να την απομακρύνει.
Ανακοινώνοντας το τέλος της θητείας της στην κεντρική τράπεζα, η πρώην τραπεζίτης της Γουόλ Στριτ, Ερκάν, στις 2 Φεβρουαρίου είπε ότι παραιτήθηκε λόγω μιας “εκστρατείας δυσφήμισης”. Ωστόσο, σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα στην επίσημη Εφημερίδα της Κυβερνήσεως έδειξε ότι ο Ερντογάν την είχε αποπέμψει με προεδρικό βούλευμα.
Όπως φαίνεται προ της αποχώρησης της Ερκάν, μετά από οκτώ μήνες στο τιμόνι, οι εντάσεις ήταν υψηλές μεταξύ αυτής και του Σίμσεκ και άλλων φορέων χάραξης πολιτικής. Όσο περνούσε ο καιρός ο ΥΠΟΙΚ, αλλά και άλλοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανησυχούσαν ότι οι εντάσεις θα έθεταν υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία και τη φήμη της TCMB. Ο υπουργός Οικονομικών είπε τελικά στον Ερντογάν για την κατάσταση και ζήτησε από τον πρόεδρο να απομακρύνει την Ερκάν.
Η Ερκάν, η οποία πέρασε σχεδόν μια δεκαετία στον Όμιλο Goldman Sachs, παραπονέθηκε για “μια μεγάλη εκστρατεία δολοφονίας χαρακτήρων” και είπε ότι παραιτήθηκε για να προστατεύσει την οικογένειά της και το μικρό παιδί της.
Το ξαφνικό τέλος της θητείας της ως επικεφαλής της TCMB είναι άβολο για την Τουρκία, καθώς οι πέντε τελευταίοι διοικητές της ρυθμιστικής αρχής, συμπεριλαμβανομένης της Ερκάν, έχουν όλοι αποχωρήσει πριν ολοκληρώσουν μία μόνο θητεία.
Η Ερκάν επιστρατεύτηκε για να συμμετάσχει σε μια υποτιθέμενη σταθερή νέα οικονομική ομάδα που της ζητήθηκε να αντιμετωπίσει τρομερές δυσκολίες της οικονομίας της Τουρκίας , όπως το γεγονός ότι τα αποθέματα σε ξένο νόμισμα της χώρας κατέρρευσαν κατά περίπου 96% σε λίγο περισσότερο από μια δεκαετία εν μέσω ανησυχιών για τα προηγούμενα αιτήματα για αντισυμβατική οικονομική πολιτική, από τον Ερντογάν.
Φυσικώς δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μπορεί κάλλιστα να έχει παίξει ρόλο και το φύλο στην πτώση της Ερκάν, καθώς η Τουρκία φημίζεται για την κατάσταση με τα δικαιώματα των γυναικών, η οποία μάλιστα όλο και χειροτερεύει τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά το ποσοστό συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας είναι το χαμηλότερο στον ΟΟΣΑ.
Μια σημαντική πηγή εντάσεων μεταξύ της Ερκάν και των συναδέλφων της πριν από την αποχώρησή της από την TCMB ήταν οι ισχυρισμοί που δημοσιεύθηκαν από τοπική εφημερίδα τον Ιανουάριο για τον ρόλο της οικογένειάς της στις υποθέσεις της κεντρικής τράπεζας.
Όπως έγινε γνωστό ο πατέρας της Ερκάν ήταν διαρκής παρουσία στην τράπεζα και επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του στις υποθέσεις της – ειδικά σε αποφάσεις προσωπικού – παρόλο που δεν είχε επίσημο ρόλο στο ίδρυμα.
Συμμετείχε συχνά σε εκδηλώσεις εργασίας, συμπεριλαμβανομένης μιας συνάντησης στο Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Κωνσταντινούπολης. Ο Σιμσέκ ήταν μεταξύ εκείνων που αιφνιδιάστηκαν από τη συμμετοχή του.
Λίγες μέρες μετά τη δημοσιοποίηση των καταγγελιών, η Ερκάν τις αρνήθηκε και υποσχέθηκε να κινηθεί νομικά.
Ο αντικαταστάτης της Φατίχ Καραχάν, φαίνεται ότι αναρριχήθηκε στη θέση ως αποτέλεσμα πίεσης από τον πρώην πρέσβη της Τουρκίας στις ΗΠΑ, Μουράτ Μερτζάν, αλλά και τη γνωριμία, μέσω του στενού οικογενειακού περιβάλλντος, με τον Μεχμέτ Σιμσέκ.
Πέτρος Κράνιας