Του Τάσου Δασόπουλου
Μετά τις εκθέσεις του ευρωπαϊκού εξαμήνου, το συμβούλιο υπουργών οικονομικών της ΕΕ θα συζητήσει την Τρίτη την εφαρμογή του νέου δημοσιονομικού συμφώνου ξεκινώντας από τις χώρες με υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα.
Ως γνωστό, οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες διατήρησαν το ανώτατο όριο του 3% του ΑΕΠ για το δημοσιονομικό έλλειμμα. Ειδικά για τις χώρες που έχουν χρέος πάνω από 100% του ΑΕΠ τους όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Γαλλία, το όριο του ελλείμματος μειώνεται στο 1,5% του ΑΕΠ για να δημιουργηθεί ένα μαξιλάρι ασφαλείας για χώρες με χρέος πάνω από το 100% του ΑΕΠ. Το δύσκολο σημείο κατά την διαπραγμάτευση της Τρίτης θα είναι ότι τόσο η 2η όσο και η 3η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης είναι “βαθιά στο κόκκινο” σε όρους ελλείμματος. Η Γαλλία, εκτός από το δύσκολο πρόβλημα σχηματισμού νέας Κυβέρνησης, θα πρέπει να παρουσιάσει στις Βρυξέλλες μέτρα που θα μειώνουν το έλλειμμα της από το 5,3% του ΑΕΠ, που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του χρόνου κατά 3,8% στο 1,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025 ή το αργότερο το 2026. Τούτο, με δεδομένο ότι η Γαλλία θα έχει τόσο φέτος όσο και του χρόνου χρέος πάνω από 110% του ΑΕΠ.
Αντίστοιχα Βέβαια και η Ιταλία θα πρέπει να μειώσει το έλλειμμά της, από το 4% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του χρόνου, στο 1,5% του ΑΕΠ της όπως προβλέπει το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας. Με άλλα λόγια, το ECOFIN της Τρίτης περιμένει να ακούσει περικοπές ανάλογες με αυτές που έκανε η Ελλάδα την περίοδο 2010 – 2018 αν και κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να γίνει.
Η Γαλλία θα έχει την ευκαιρία να πάρει παράταση μέχρι να σχηματίσει βιώσιμη Κυβέρνηση, πριν παρουσιάσει τα σχέδια της. Η Ιταλία όμως, η οποία έχει το δεύτερο μεγαλύτερο χρέος της Ευρωζώνης με 144% του ΑΕΠ της, θα πρέπει με βάση τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες να παρουσιάσει ένα σχέδιο διορθώσεων. Το δημοσιονομικό πρόβλημα των δύο μεγάλων οικονομιών αλλά και η “ατίθαση” στάση Πολωνίας και Ουγγαρίας, απέναντι στους περιορισμούς που θέτουν από τις Βρυξέλλες θα ανάψει την “σπίθα” που θα οδηγήσει στην έκρηξη μέσα στον Σεπτέμβριο όταν οι περικοπές θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί για να εφαρμοστούν.
Πιο χαλαρά για τη Ελλάδα
Απέναντι στις άλλες χώρες, η μόνη ανησυχία από την Αθήνα είναι το γεγονός μήπως οι πιέσεις που θα υποστούν οι μεγάλες χώρες θα γίνουν οριζόντιες ώστε όλη η ΕΕ να κινείται με τον ίδιο ρυθμό. Κατά τα λοιπά, η Ελλάδα ετοιμάζεται να παρουσιάσει για φέτος έλλειμμα 0,8% του ΑΕΠ σχεδόν το μισό από προβλεπόμενο όριο και να μειώσει το χρέος της περίπου 8% του ΑΕΠ στο 145,3% στο τέλος του 2025, από 153% που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του 2024. Συνεπώς, η μείωση θα είναι πολύ πάνω από το ετήσιο όριο μείωσης του χρέους (1% του ΑΕΠ) που προβλέπεται για τις υπερχρεωμένες χώρες όπως είναι η Ελλάδα.
Σε δεύτερο πλάνο, η Ελλάδα δεν θα επιδιώξει να ξεφύγει καθόλου από το κανόνα για αύξηση των δαπανών κατά 3% (περίπου 3 δις ευρώ) που έχει θέσει ως στόχο για την χώρα μας η Κομισιόν για το 2025. Όλα αυτά με την προοπτική να αποδείξει άλλη μια φορά ότι η Ελλάδα έχει διδαχθεί από το πρόσφατο παρελθόν και δεν θα επαναλάβει ξανά τα ίδια λάθη.