Γεμάτες κοιλιές, άδεια χέρια. Ετσι περιγράφουν το αποτέλεσμα του άτυπου δείπνου των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ενωσης δημοσιογράφοι που κάλυψαν τη συνάντηση στις Βρυξέλλες. Τα ονόματα των φαβορί να ηγηθούν των ευρωπαϊκών θεσμών ήταν στο τραπέζι, όμως απαιτήσεις της τελευταίας στιγμής από διάφορες πλευρές, και κυρίως από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, παρέπεμψαν την τελική λήψη αποφάσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 27-28 Ιουνίου. Και όλα αυτά ενώ χθες η Ουγγαρία, η οποία αναλαμβάνει την 1η Ιουλίου την εξάμηνη προεδρία της ΕΕ, ανακοίνωσε τις προτεραιότητές της αλλά και το σύνθημα της προεδρίας της: «Ας κάνουμε την Ευρώπη μεγάλη ξανά» μια πιστή αντιγραφή του συνθήματος του Ντόναλντ Τραμπ για την Αμερική. Ολα δείχνουν ότι η ουγγρική προεδρία δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.
Γιατί αναβλήθηκε η ανακοίνωση
Οι περισσότεροι στις Βρυξέλλες, πάντως, πίστευαν πως λίγες ημέρες νωρίτερα στην G7 ορισμένοι από τους ηγέτες της ΕΕ είχαν προετοιμάσει μια συμφωνία στον απόηχο των ευρωεκλογών. Ομως μετά, γράφει το Politico, κάποιοι έγιναν άπληστοι. Και άλλοι άρχισαν την γκρίνια. Και έτσι, ενώ τα ίδια πρόσωπα παραμένουν στο τραπέζι, αναβλήθηκε η ανακοίνωση. Μάλιστα οι αντιρρήσεις δεν αφορούν την ουσία: Οι ηγέτες της ΕΕ των 27 συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να διατηρήσει τη θέση της προέδρου της Κομισιόν, η Ρομπέρτα Μέτσολα θα πρέπει να παραμείνει ως πρόεδρος του Κοινοβουλίου, ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα θα πρέπει να ηγείται του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλας να αναλάβει τον ρόλο της επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής.
Και τώρα έχει αρχίσει το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών. Ποιοι σαμποτάρισαν τις αποφάσεις; Σύμφωνα με πληροφορίες, το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα έβαλε στο τραπέζι τη σκέψη η προεδρία του Συμβουλίου από τον σοσιαλιστή Κόστα να μη διαρκέσει πέντε χρόνια αλλά δυόμισι. Βέβαια τεχνικά τόση είναι η διάρκειά της, όμως συνήθως όσοι κατέχουν τη θέση παίρνουν δύο εντολές. Το ΕΛΚ θέλει να τερματιστεί αυτή η παράδοση, με πρώτο τον κροάτη πρωθυπουργό Αντρέι Πλένκοβιτς, ο οποίος φιλοδοξεί να διαδεχθεί τον Κόστα για τα επόμενα δυόμισι χρόνια στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ο ρόλος της Μελόνι και του Ορμπαν
Ενα άλλο από τα στοιχεία που έκαναν πιο δύσκολη την επίτευξη άμεσης συμφωνίας το βράδυ της Δευτέρας, ήταν η ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, η οποία, όπως επισήμαναν ιταλοί δημοσιογράφοι, φαινόταν νευριασμένη καθώς πήγαινε στο δείπνο – επειδή οι ηγέτες ξεκίνησαν τη συζήτηση από το θέμα των κορυφαίων θέσεων και όχι από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, στις οποίες το κόμμα της είχε πολύ καλή επίδοση. Και βέβαια ο Βίκτορ Ορμπαν, ο ούγγρος πρωθυπουργός, ήταν για άλλη μια φορά εκεί για να διαφωνήσει σχεδόν με όλα, σπεύδοντας να γράψει στην πλατφόρμα Χ: «Δεν τους νοιάζει η πραγματικότητα, δεν τους νοιάζουν τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών εκλογών και δεν τους νοιάζει η βούληση του ευρωπαϊκού λαού».
Η καθυστέρηση, προειδοποιούν αναλυτές, θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για τη Φον ντερ Λάιεν. Απαιτεί περίπλοκες διαδικασίες και συμβιβασμούς αλλά εάν η πολιτική ομάδα ΕCR στην οποία ανήκει η Μελόνι και άλλα ακροδεξιά κόμματα όπως το Fidsz και το AfD ξεπεράσουν τις διαφορές της, μπορεί να προλάβουν να σχηματίσουν μια μεγάλη ομάδα εν όψει της συνόδου στα τέλη Ιουνίου. Και τότε όλα θα είναι πιο δύσκολα, ακόμα και για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Είναι ξεκάθαρα κάτι που η Βουδαπέστη σκέφτεται ήδη. «Δεν θα ενδώσουμε», έγραψε ο Ορμπαν, ο οποίος είδε χθες το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να εντάσσει στους κόλπους του το ουγγρικό αντιπολιτευόμενο κόμμα Tisza, ο επικεφαλής του οποίου Πέτερ Μαγιάρ αποτελεί το αντίπαλο δέος του πια. Ομως στις αρχές Ιουλίου ο Ορμπαν και η Ουγγαρία αναλαμβάνουν την εξάμηνη προεδρία. Δεν είναι τυχαίο ότι διάλεξαν ως σύμβολο τον κύβο του Ρούμπικ. Η επίσημη εξήγηση αφορά τον ούγγρο δημιουργό του Εμο Ρούμπικ. Ομως ο συμβολισμός είναι κατανοητός από όλους.