Έγγραφο του «Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης» (ΟΟΣΑ) με αντικείμενο την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα, επιβεβαιώνει τις ελλείψεις και τα μεγάλα κενά στην πρόληψη και μάλιστα ζητά από την κυβέρνηση απαντήσεις και στοχευμένες ενέργειες.
Συγκεκριμένα, o ΟΟΣΑ υπογραμμίζει τη σημαντική μείωση της χρηματοδότησης της Δασικής Υπηρεσίας, η οποία –αν και είναι ο κύριος φορέας σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών πρόληψης δασικών πυρκαγιών– έχει συρρικνωθεί σημαντικά.
Επισημαίνει ότι οι δημόσιες επενδύσεις για τη διαχείριση των πυρκαγιών κατευθύνονται όλο και περισσότερο στην καταστολή σε βάρος της πρόληψης, με τη χρηματοδότηση του Πυροσβεστικού Σώματος να αυξάνεται και της Δασικής Υπηρεσίας να μειώνεται συστηματικά.
Επιπλέον, τονίζει ότι αν και η διάθεση πόρων στις δημόσιες αρχές (Δασική Υπηρεσία, Αυτοδιοίκηση κ.α.) που είναι αρμόδιες για την πρόληψη των πυρκαγιών είναι κρίσιμη, προκειμένου να καταστεί δυνατή η πρόσληψη και κατάρτιση μόνιμου προσωπικού και να καταστεί δυνατός ο σχετικός μακροπρόθεσμος στρατηγικός σχεδιασμός, οι χρονοβόρες και πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες εμποδίζουν την ικανότητα των αρχών να έχουν πρόσβαση ή να χρησιμοποιούν τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους.
Ερώτηση στη Βουλή από τον ΣΥΡΙΖΑ
Το θέμα φέρνουν με ερώτησή τους οι βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία του βουλευτή Ευβοίας και Τομεάρχη Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας του ΣΥΡΙΖΑ Συμεών Κεδίκογλου. Την ερώτηση συνυπογράφουν 19 Βουλευτές και κάνουν λόγο για ράπισμα για την κυβέρνηση το έγγραφο του ΟΟΣΑ.
Ρωτούν την κυβέρνηση:
1. Με ποιον τρόπο σκοπεύετε να θέσετε σε προτεραιότητα τον τομέα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, μέσω ενίσχυσης της Δασικής Υπηρεσίας, όπου η χώρα μας εμφανίζει σοβαρά κενά, σύμφωνα και με το έγγραφο πολιτικής του ΟΟΣΑ;
2. Πώς θα αποτραπεί, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση στις παρυφές των πόλεων και στις ευαίσθητες περιοχές μεταξύ αστικού ιστού και δασικών εκτάσεων, όπου μετά από κάθε πυρκαγιά βλέπουμε να εμφανίζονται «νέας γενιάς» αυθαίρετα;
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
Θέμα: «Ράπισμα για την κυβέρνηση το έγγραφο του ΟΟΣΑ που επισημαίνει τα τραγικά κενά στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών»
Με πρωτοβουλία του «Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης» (ΟΟΣΑ) εκπονήθηκε και δημοσιεύτηκε στις 14/06/2024 ένα αναλυτικά τεκμηριωμένο «έγγραφο πολιτικής» («policy paper»), με τίτλο «Τιθασεύοντας πυρκαγιές στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής: Η περίπτωση της Ελλάδας» («Taming wildfires in the context of climate change: The case of Greece»). Στο κείμενο αυτό, ο Οργανισμός εξετάζει τις πολιτικές πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας, εντοπίζει κενά και αδυναμίες στην πρόληψη και τον συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων, ενώ επισημαίνει κρίσιμες καθυστερήσεις στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την υλοποίηση έργων προστασίας των δασών.
Συγκεκριμένα, o ΟΟΣΑ υπογραμμίζει τη σημαντική μείωση της χρηματοδότησης της Δασικής Υπηρεσίας, η οποία –αν και είναι ο κύριος φορέας σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών πρόληψης δασικών πυρκαγιών– έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Επισημαίνει ότι οι δημόσιες επενδύσεις για τη διαχείριση των πυρκαγιών κατευθύνονται όλο και περισσότερο στην καταστολή σε βάρος της πρόληψης, με τη χρηματοδότηση του Πυροσβεστικού Σώματος να αυξάνεται και της Δασικής Υπηρεσίας να μειώνεται συστηματικά. Επιπλέον, τονίζει ότι αν και η διάθεση πόρων στις δημόσιες αρχές (Δασική Υπηρεσία, Αυτοδιοίκηση κ.α.) που είναι αρμόδιες για την πρόληψη των πυρκαγιών είναι κρίσιμη, προκειμένου να καταστεί δυνατή η πρόσληψη και κατάρτιση μόνιμου προσωπικού και να καταστεί δυνατός ο σχετικός μακροπρόθεσμος στρατηγικός σχεδιασμός, οι χρονοβόρες και πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες εμποδίζουν την ικανότητα των αρχών να έχουν πρόσβαση ή να χρησιμοποιούν τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους.
Επίσης, ο Οργανισμός αναφέρει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αναστραφεί η εγκατάλειψη της υπαίθρου, μέσω ολοκληρωμένων συνεργατικών στρατηγικών που θα ενισχύσουν την αγροτική ανάπτυξη, αφού η εγκατάλειψη των αγροτικών περιοχών δυσχεραίνει τις προσπάθειες αντιμετώπισης των πυρκαγιών. Ακόμη, τονίζει την ανάγκη εφαρμογής των κανονισμών για τη χρήση γης, ώστε να εμποδιστεί η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση, ειδικά στις παρυφές των πόλεων και στις ευαίσθητες περιοχές μεταξύ του αστικού ιστού και των δασικών εκτάσεων. Η οριστικοποίηση του Εθνικού Κτηματολογίου και των Δασικών Χαρτών και η θέσπιση πιο αυστηρών κανόνων για την αστική ανάπτυξη και την περιβαλλοντική προστασία πρέπει να αποτελέσουν άμεσες προτεραιότητες.
Τέλος, ο ΟΟΣΑ καταλήγει ότι επείγει η ανάπτυξη μιας συνολικής στρατηγικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών, για τον καθορισμό των σχετικών στόχων και την εναρμόνιση της πολιτικής σε όλη την επικράτεια. Κρίσιμη είναι, στο πλαίσιο αυτό, η ανάπτυξη μιας σαφούς «αλυσίδας διαδικασιών» που θα καθορίζει και θα αποσαφηνίζει τις θεσμικές αρμοδιότητες και τις διαδικασίες συνεργασίας σε ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης.
Ως εκ τούτων:
Επειδή από το έγγραφο πολιτικής του ΟΟΣΑ επιβεβαιώνεται ότι η κυβέρνηση ευθύνεται για την υποβάθμιση της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, μέσω της συστηματικής υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης της Δασικής Υπηρεσίας, όπως επανειλημμένα έχουν τονίσει διάφοροι επιστημονικοί φορείς αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ,
επειδή το εν λόγω έγγραφο επίσης επιβεβαιώνει την έκθεση του Παρατηρητηρίου του «Ινστιτούτου ΕΝΑ» η οποία δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2024 και αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση έχει αξιοποιήσει για το 2023 μόλις 4.957.147 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου το… 1%, από τα 554.470.238 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης για έργα πολιτικής προστασίας, και
επειδή επιβεβαιώνονται τέλος και τα συμπεράσματα της έκθεσης για τη διαχείριση των πυρκαγιών στη χώρα από τον «Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας», όπου επισημαίνονται οι ελλείψεις και οι αδυναμίες στο κρίσιμο πεδίο της πρόληψης, αλλά και στον συντονισμό μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων,
ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Με ποιον τρόπο σκοπεύετε να θέσετε σε προτεραιότητα τον τομέα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, μέσω ενίσχυσης της Δασικής Υπηρεσίας, όπου η χώρα μας εμφανίζει σοβαρά κενά, σύμφωνα και με το έγγραφο πολιτικής του ΟΟΣΑ;
2. Πώς θα αποτραπεί, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση στις παρυφές των πόλεων και στις ευαίσθητες περιοχές μεταξύ αστικού ιστού και δασικών εκτάσεων, όπου μετά από κάθε πυρκαγιά βλέπουμε να εμφανίζονται «νέας γενιάς» αυθαίρετα;