Σε διπλό ταμπλό δίνει η ΝΔ τη μάχη της τελικής ευθείας για την επίτευξη του 33% και την εκλογή ακόμα και εννέα ευρωβουλευτών, όπως είναι ο απώτερος γαλάζιος στόχος το βράδυ της 9ης Ιουνίου. Η εν εξελίξει καμπάνια μαρτυρά την προσοχή της κυβερνώσας παράταξης σε δύο κατευθύνσεις: αφενός στη (δεξιά) αποχή, αφετέρου στην (κεντρώα) αναποφασιστικότητα. Η λεγόμενη γκρίζα ζώνη αναλύεται συνεχώς σε Μαξίμου και Πειραιώς και θεωρείται δεξαμενή – κλειδί για την επίτευξη ή μη της συσπείρωσης του ετερόκλητου ακροατηρίου που έδωσε στη ΝΔ τη διπλή σαρωτική νίκη στις διπλές εθνικές κάλπες του 2023. Τα ποιοτικά στοιχεία από μετρήσεις κοινής γνώμης, που αναλύονται από όλα τα κομματικά επιτελεία καθώς η αγωνία για τα ποσοστά της αποχής είναι κοινή, αλλά και οι εκτιμήσεις των εκλογολόγων συμφωνούν ότι η επικείμενη ευρωκάλπη – μια αναμέτρηση αποσυνδεδεμένη από άλλη εκλογική διαδικασία και άρα από άμεσες πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό – ευνοεί πειραματισμούς εκ μέρους των ψηφοφόρων, την τάση διαμαρτυρίας αλλά και την πλήρη αποστασιοποίηση από το εκλογικό παραβάν. «Κερδισμένοι θα είναι όλοι όσοι καταφέρουν να οδηγήσουν τον κόσμο τους στην κάλπη – είτε είναι “μεγάλοι” είτε “μικροί” στο πολιτικό φάσμα» λέει έμπειρος αναλυτής.
Ανησυχία για
αρνητικό ρεκόρ
Στο πολιτικό παρασκήνιο εκφράζεται ανησυχία για την προοπτική να καταγραφεί ρεκόρ αποχής στις φετινές ευρωπαϊκές εκλογές – ακόμα και το 50% . Θα είναι οι πρώτες από το 2009 που διεξάγονται αυτόνομα, δηλαδή δεν συνδυάζονται με τις αυτοδιοικητικές κάλπες, οι οποίες προφανώς διευκολύνουν την κινητοποίηση των ψηφοφόρων ανά την επικράτεια. Επιπλέον θα είναι η πέμπτη κατά σειρά αναμέτρηση σε μόνο έναν χρόνο με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κόπωση του εκλογικού σώματος – ακόμα και για την κούραση των κομματικών μηχανισμών. Τότε, τον Ιούνιο του 2009, είχε καταγραφεί το μεγαλύτερο ποσοστό αποχής έως σήμερα: 47,46%, με τη συμμετοχή δηλαδή στο 52,54%. Οι επόμενες ευρωεκλογές, το 2014, μαζί με τις αυτοδιοικητικές ανέβασαν τη συμμετοχή στο 59,33% (αποχή 40,67%) και σε εκείνες του 2019 όταν οι ευρωεκλογές είχαν προηγηθεί και των εθνικών ενώ τώρα συμβαίνει το αντίθετο κάτι που ευνοεί περαιτέρω τη χαλάρωση, συμμετείχε το 58,69% (αποχή 41,31%). Επιπλέον ένα σημαντικό δεδομένο που προβληματίζει τα κομματικά επιτελεία έρχεται από τις τελευταίες εθνικές κάλπες: μέσα σε έναν μήνα, ανάμεσα στις αναμετρήσεις της απλής αναλογικής του Μαΐου και της ενισχυμένης αναλογικής του Ιουνίου του 2023, «χάθηκαν» περισσότεροι από 787.000 ψηφοφόροι, οι οποίοι δεν πέρασαν από το εκλογικό παραβάν. Συγκεκριμένα τον περασμένο Ιούνιο ψήφισαν 5.273.699 άνθρωποι (53,74%) αντί των 6.061.040 ψηφοφόρων (61,76%) του Μαΐου.
Φρένο στο φλερτ
με τον… καναπέ
Με βάση αυτά και για να αποφύγει δυσάρεστες εκπλήξεις το βράδυ των εκλογών η ΝΔ (που είχε προ μηνών τις μεγαλύτερες διαρροές προς την γκρίζα ζώνη συγκριτικά με ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ) παλεύει για το φρένο στην αποχή και για εισροές από το κλαμπ των αναποφάσιστων. Είναι ενδεικτικά τα ευθεία μηνύματα του Μητσοτάκη προς αυτές τις δύο κατηγορίες. Σε ό,τι αφορά την αποχή ο Πρωθυπουργός μιλάει για «εχθρό της δημοκρατίας» και το μυαλό του στρέφεται στους δεξιόστροφους ψηφοφόρους που φλερτάρουν με τον… καναπέ τη μέρα των εκλογών – είτε επειδή επιδιώκουν ένα μήνυμα απογοήτευσης αλλά δεν έχουν κόψει οριστικά τους δεσμούς με την κεντροδεξιά παράταξη ώστε να κατευθυνθούν σε άλλο κόμμα, είτε γιατί δεν θεωρούν ισχυρό το διακύβευμα της κάλπης. Το στρατηγικό βάρος που έριξε ο Μητσοτάκης στη Βόρεια Ελλάδα (στη Θεσσαλονίκη θα επιστρέψει άλλη μία φορά στις 5 Ιουνίου για την κεντρική προεκλογική εκδήλωση, πριν από εκείνη της Αθήνας στις 7 Ιουνίου) μαζί με τις συνεχείς αναφορές σε «χριστιανόμετρα» και «πατριώτες του γλυκού νερού» αντί του νεοδημοκρατικού «υπεύθυνου πατριωτισμού» που εξυπηρετούν τον στόχο της κινητοποίησης παραδοσιακών ψηφοφόρων της κεντροδεξιάς παράταξης. Αντίστοιχα όσον αφορά τους αναποφάσιστους, το βλέμμα του κυβερνώντος κόμματος είναι σε όσους αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι. Εξού και η προσπάθεια για θετικό πρόσημο στη γαλάζια καμπάνια με έμφαση στις μεταρρυθμίσεις και στο αφήγημα της σύγκλισης της Ελλάδας με την Ευρώπη.