Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) δήλωσε σήμερα ότι έχει έρθει η ώρα για τη μείωση των επιτοκίων, επιβεβαιώνοντας τις προσδοκίες ότι οι αξιωματούχοι θα αρχίσουν την περικοπή τον επόμενο μήνα, καθιστώντας σαφή την πρόθεσή του να αποτρέψει την περαιτέρω “ψύξη” της αγοράς εργασίας.
“Έχει έρθει η ώρα για την προσαρμογή της πολιτικής”, δήλωσε ο Πάουελ την Παρασκευή στο ετήσιο συνέδριο της Fed του Κάνσας Σίτι στο Τζάκσον Χόλ του Γουαϊόμινγκ. “Η κατεύθυνση είναι σαφής και ο χρόνος και ο ρυθμός των μειώσεων των επιτοκίων θα εξαρτηθούν από τα εισερχόμενα δεδομένα, τις εξελισσόμενες προοπτικές και την ισορροπία των κινδύνων”.
Ο επικεφαλής της Fed αναγνώρισε την πρόσφατη πρόοδο όσον αφορά τον πληθωρισμό, ο οποίος έχει αρχίσει να υποχωρεί εκ νέου τους τελευταίους μήνες. “Η εμπιστοσύνη μου έχει ενισχυθεί στο ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται σε βιώσιμη πορεία επιστροφής στο 2%”, είπε, αναφερόμενος στον στόχο της τράπεζας για τον πληθωρισμό.
Οι αποδόσεις των ομολόγων υποχώρησαν, η Wall Street πήρε ανοδική ώθηση, ενώ το δολάριο υποχώρησε, μετά τις δηλώσεις του Πάουελ.
Οι traders διατήρησαν την πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων κατά τουλάχιστον 25 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο στο 100% και αύξησαν τις πιθανότητες μιας πιθανής μείωσης κατά μισή μονάδα σε περίπου 25%, σύμφωνα με το FedWatch της CME Group.
Ενώ οι δηλώσεις του Πάουελ παρείχαν κάποια σαφήνεια για τις χρηματοπιστωτικές αγορές βραχυπρόθεσμα, προσέφεραν λίγες ενδείξεις για το πώς ενδέχεται να προχωρήσει η Fed μετά τη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου.
Παρόλα αυτά, η ομιλία επιβεβαίωσε ότι η Fed βρίσκεται στο κατώφλι ενός καίριου σημείου καμπής στη διετή μάχη της κατά του πληθωρισμού. Για το μεγαλύτερο μέρος αυτού του διαστήματος, η αγορά εργασίας αποδείχθηκε εκπληκτικά ανθεκτική, δίνοντας στους αξιωματούχους το περιθώριο να επικεντρωθούν επίμονα στη μείωση του πληθωρισμού προς τον στόχο του 2% της Fed.
Η Fed διατήρησε τα επιτόκια στο εύρος του 5,25%-5,5% – το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών – το τελευταίο έτος για να υποστηρίξει αυτόν τον στόχο, ενισχύοντας το κόστος δανεισμού σε ολόκληρη την οικονομία.
Ωστόσο, καθώς ο πληθωρισμός έχει πλησιάσει το στόχο της Fed, έχουν εμφανιστεί “ρωγμές” στο μέτωπο της απασχόλησης, με αποτέλεσμα αρκετοί αξιωματούχοι της τράπεζας να ανησυχούν ότι τα υψηλά επιτόκια αποτελούν πλέον απειλή για τη συνεχή ισχύ της οικονομίας. Τα προειδοποιητικά σήματα περιλάμβαναν μια απογοητευτική έκθεση για την απασχόληση του Ιουλίου που ταρακούνησε τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
“Δεν επιδιώκουμε ούτε χαιρετίζουμε την περαιτέρω ψύξη των συνθηκών στην αγορά εργασίας”, δήλωσε εξάλλου ο Πάουελ, προσθέτοντας ότι η επιβράδυνση στην αγορά εργασίας είναι “αδιαμφισβήτητη”.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι πιστεύει ότι η Fed διαθέτει τα “πυρομαχικά” που απαιτούνται για να αντιμετωπίσει μια ταχύτερη επιδείνωση.
“Το σημερινό επίπεδο των επιτοκίων μάς δίνει άφθονο περιθώριο να ανταποκριθούμε σε οποιουσδήποτε κινδύνους μπορεί να αντιμετωπίσουμε, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου ανεπιθύμητης περαιτέρω εξασθένησης των συνθηκών στην αγορά εργασίας”, σημείωσε.
Πολιτική
“Ήταν μια πολύ οριστική στροφή μακριά από τη μοναδική εστίαση στον πληθωρισμό που είχε η Fed”, δήλωσε ο Ντέρεκ Τανγκ, οικονομολόγος της LH Meyer/Monetary Policy Analytics, σχολιάζοντας την ομιλία του Πάουελ. “Νομίζω ότι στην πραγματικότητα γέρνει τώρα περισσότερο προς την κατεύθυνση της υπεράσπισης της επέκτασης έναντι της ύφεσης. Φαίνεται πραγματικά ότι η ανησυχία για τον πληθωρισμό έχει περάσει στο παρασκήνιο”.
Αφού άργησε να αυξήσει τα επιτόκια ως απάντηση σε ένα κύμα πληθωρισμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, οι δηλώσεις του Πάουελ υπογραμμίζουν πώς οι αξιωματούχοι της Fed ελπίζουν να αποφύγουν ένα άλλο λάθος πολιτικής τώρα που η αύξηση των τιμών μετριάζεται. Η επιτυχία ή η αποτυχία τους θα καθορίσει αν θα υπάρξει η λεγόμενη ήπια προσγείωση της αμερικανικής οικονομίας, σε σπάνιο κατόρθωμα της χαλιναγώγησης μιας έκρηξης πληθωρισμού χωρίς να οδηγηθεί η οικονομία σε ύφεση.
“Στόχος μας ήταν να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα των τιμών διατηρώντας παράλληλα μια ισχυρή αγορά εργασίας, αποφεύγοντας τις απότομες αυξήσεις της ανεργίας που χαρακτήριζαν προηγούμενα αποπληθωριστικά επεισόδια, όταν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό ήταν λιγότερο καλά εδραιωμένες”, δήλωσε ο Πάουελ. “Αν και το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί, έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο προς την κατεύθυνση αυτή”.
Στην τελευταία τους συνάντηση τον Ιούλιο, η “συντριπτική πλειοψηφία” των αξιωματούχων της Fed θεώρησε ότι πιθανότατα θα είναι κατάλληλη η μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, εάν τα οικονομικά στοιχεία συνεχίσουν να έρχονται σύμφωνα με τις προσδοκίες.
Ενώ ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από τον στόχο της Fed, έχει υποχωρήσει αισθητά από το πρόσφατο αποκορύφωμά του στο 7,1% το 2022. Ο προτιμώμενος δείκτης πληθωρισμού της κεντρικής τράπεζας, ο δείκτης τιμών προσωπικών καταναλωτικών δαπανών, αυξήθηκε κατά 2,5% τον Ιούνιο σε ετήσια βάση. Ένα ξεχωριστό μέτρο του πληθωρισμού των καταναλωτών υποχώρησε τον Ιούλιο για τέταρτο συνεχόμενο μήνα. Εν τω μεταξύ, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε τον περασμένο μήνα, επίσης για τέταρτη συνεχόμενη φορά, φθάνοντας το 4,3%, και οι εργοδότες μείωσαν τον ρυθμό των προσλήψεων.
Ποια θα είναι η πορεία των επιτοκίων;
Οι δηλώσεις του Πάουελ θα τύχουν πιθανώς καλής υποδοχής από τους Αμερικανούς που βρίσκονται αντιμέτωποι με τα υψηλά επιτόκια. Οι επενδυτές αναμένουν ευρέως μια μείωση κατά 25 μονάδες βάσης όταν η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) συνεδριάσει ξανά στις 17-18 Σεπτεμβρίου.
Τα ερωτήματα παραμένουν σχετικά με τη μελλοντική πορεία της Fed και ο Πάουελ δεν παρείχε καμία πρόσθετη σαφήνεια.
Οι επενδυτές αναρωτιούνται αν μια ακόμη αρνητική έκθεση για την απασχόληση θα αναγκάσει τη Fed να μειώσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο. Ένα άλλο βασικό ζήτημα είναι το πώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούσαν να προχωρήσουν με τον ρυθμό και το μέγεθος των μειώσεων των επιτοκίων τους επόμενους μήνες.
Ο Πάουελ δήλωσε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής “θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να στηρίξουμε μια ισχυρή αγορά εργασίας καθώς σημειώνουμε περαιτέρω πρόοδο προς τη σταθερότητα των τιμών”.
“Θέλει να διατηρήσει τη δυνατότητα επιλογών”, δήλωσε ο Γιαν Χάτζιους, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs. “Η ερμηνεία μου είναι ότι πιστεύει ότι εξαρτάται από τα δεδομένα. Αν προεξοφλεί τις κινήσεις, τότε αυτό θα ανεβάσει το εμπόδιο για τις αποφάσεις όταν τα δεδομένα γίνουν διαθέσιμα”.
Μία επιπλέον έκθεση για την απασχόληση και δύο εκθέσεις για τον πληθωρισμό πρόκειται να δημοσιευθούν πριν από τη συνεδρίαση των αξιωματούχων τον Σεπτέμβριο.
Η πρόεδρος της Boston Fed Σούζαν Κόλλινς και ο επικεφαλής της Philadelphia Fed Πάτρικ Χάρκερ δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια σύντομα και ότι ο ρυθμός των μειώσεων θα πρέπει να είναι “σταδιακός” και “μεθοδικός”.
“Αυτή τη στιγμή δεν χρειάζεται πιθανώς να μειώσουν κατά 50 μονάδες βάσης”, δήλωσε σήμερα στο Bloomberg ο Τζέιμς Μπούλαρντ, πρώην πρόεδρος της Fed του Σεντ Λούις. “Νομίζω ότι αυτό θα πυροδοτούσε προσδοκίες για έναν πραγματικά γρήγορο ρυθμό μείωσης των επιτοκίων. Πιθανότατα δεν χρειάζεται να το κάνουν αυτό”.
Ο Πάουελ “παρέδωσε ένα σημείο εκκίνησης για μια αλλαγή στη νομισματική πολιτική” που θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια στην επόμενη συνεδρίαση της τράπεζας, σύμφωνα με τον Ρικ Ρίντερ, επικεφαλής επενδύσεων της BlackRock για το διεθνές σταθερό εισόδημα. “Οι συμμετέχοντες στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων και εμάς, αναζητούσαν λέξεις-κλειδιά, τις οποίες και ακούσαμε σήμερα”, ανέφερε ο Ρίντερ σε δήλωσή του. “Το γεγονός ότι ο πρόεδρος ανέφερε ότι η “κατεύθυνση είναι σαφής”, υποδηλώνει ότι όχι μόνο αναμένονται πολλαπλές μειώσεις των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης σε αυτό το σημείο, αλλά ότι η πόρτα είναι ανοιχτή και για τις 50 μονάδες βάσης” για να φτάσει ο στόχος των επιτοκίων “πιο κοντά σε ένα επίπεδο που θα εξακολουθεί να είναι περιοριστικό σε σχέση με τις σημερινές οικονομικές και πληθωριστικές συνθήκες, κατά την εκτίμησή μας”, δήλωσε ο Ρίντερ.
“Ήταν μια ομιλία (του Πάουελ) που ουσιαστικά γύρισε σελίδα, λέγοντας ότι η αποστολή, η οποία επικεντρώθηκε στον πληθωρισμό τα τελευταία δύο χρόνια, ήταν επιτυχής”, δήλωσε στο CNBC ο οικονομολόγος Πωλ ΜακΚάλλεϊ, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Pimco.
“Δεν ήταν επιθετικός. ”Αγόρασε” την επιλογή να κάνει ό,τι χρειαστεί να κάνει τον επόμενο μήνα, που θα είναι σαφώς μια μείωση των επιτοκίων”, δήλωσε ο Τζόσεφ Λαβοργκνα, επικεφαλής οικονομολόγος της SMBC Nikko Securities. “Δεν νομίζω ότι η πιθανότητα για 50 μονάδες βάσης είναι ιδιαίτερα υψηλή”.
“Ο Πάουελ χτύπησε το καμπανάκι για την έναρξη του κύκλου περικοπών”, δήλωσε η Σέμα Σαχτης Principal Asset Management. “Ο Πάουελ δεν έχει δεσμευτεί εκ των προτέρων για μείωση κατά 50 μονάδες βάσης. Αλλά μην το αποκλείσετε, αν η αγορά εργασίας δείξει σημάδια περαιτέρω ψύξης, η Fed θα μειώσει τα επιτόκια πιο αποφασιστικά”.
“Η αγορά θα πρέπει να είναι ευχαριστημένη με αυτή την ομιλία, επειδή δεν ήταν σε καμία περίπτωση επιθετική, έδωσε το πράσινο φως για μειώσεις των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης και άφησε ανοιχτή την πόρτα για ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις, εάν αυτό καταστεί αναγκαίο (π.χ. σε περίπτωση που η οικονομία ή η αγορά εργασίας υποχωρήσει σημαντικά). Ενώ πολλοί σπεύδουν να κάνουν λόγο για ήπια προσγείωση, εμείς παραμένουμε επιφυλακτικοί. Μας εξέπληξε ευχάριστα το γεγονός ότι η οικονομία παρέμεινε τόσο ανθεκτική και ελπίζουμε για το καλό όλων μας ότι η αγορά εργασίας θα αντέξει και η ύφεση θα μπορέσει να αναβληθεί μέχρι το 2025 ή και αργότερα. Αλλά είναι σημαντικό αυτή τη στιγμή να ακολουθήσουμε μια ισορροπημένη προσέγγιση στις επενδύσεις και ούτε να σχεδιάζουμε για μια επικείμενη ύφεση, ούτε να κυνηγάμε τον κίνδυνο και να εφησυχάζουμε μόνο και μόνο επειδή η Fed θα μειώσει τα επιτόκια σε λιγότερο από ένα μήνα”, δήλωσε ο Κρις Ζακαρέλι της Independent Advisor Alliance
“Με τον πληθωρισμό φαινομενικά υπό έλεγχο, τα σημάδια περαιτέρω ψύξης των συνθηκών στην αγορά εργασίας θα μπορούσαν να δελεάσουν τη Fed να κινηθεί με “λιγότερο” επιφυλακτικό ρυθμό”, τόνισε παό τη μεριά της ο Τσάρλι Ρίπλεϊ, υψηλόβαθμο στέλεχος της Allianz Investment Management.
“Το κύριο θέμα της ομιλίας του Πάουελ ήταν ότι ο πληθωρισμός εξακολουθεί να εξασθενεί, και ενώ η καταπολέμηση του πληθωρισμού ήταν ο πρωταρχικός στόχος της Fed τα τελευταία δύο χρόνια, τώρα ήρθε η ώρα να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην άλλη πλευρά της διπλής εντολής της Fed – τη μέγιστη δυνατή απασχόληση. Οι μειώσεις των επιτοκίων έρχονται, σχεδόν σίγουρα τον επόμενο μήνα, αν και ο ρυθμός και το βάθος αυτών των μειώσεων κατά τους επόμενους μήνες και χρόνια παραμένει αβέβαιο”, τόνισε ο Τεντ Ρόσμαν της Bankrate.
Μια μεγαλύτερη από το αναμενόμενο ψύξη της αγοράς εργασίας θα μπορούσε να ωθήσει σε ταχύτερες και πιο απότομες μειώσεις επιτοκίων από τη Fed, σύμφωνα με την τελευταία μηνιαία έρευνα του Bloomberg μεταξύ οικονομολόγων. Αυτό θα μπορούσε να φέρει τα επιτόκια 75 μονάδες βάσης χαμηλότερα έως το τέλος του τρέχοντος έτους από το τρέχον επίπεδό του – η έρευνα του Ιουλίου έβλεπε μόνο 50 μονάδες βάσης χαλάρωσης – και να ακολουθήσει ταχύτερος ρυθμός μειώσεων έως το 2026.
Για τον Μάικλ Γουίλσον, υψηλόβαθμο στέλεχος της Morgan Stanley, τα στοιχεία για την απασχόληση στις αρχές Σεπτεμβρίου θα έχουν μεγάλη σημασία. “Πρόκειται για τα εργασιακά δεδομένα, τελεία και παύλα – αυτά είναι που θα υπαγορεύσουν τι θα κάνει η Fed, το έχουν πει αυτό”, δήλωσε ο Γουίλσον σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Bloomberg.
Κατά τη συνεδρίασή τους τον επόμενο μήνα, οι αξιωματούχοι της Fed θα δημοσιεύσουν νέα σειρά οικονομικών προβλέψεων και θα υποδείξουν πού εκτιμούν ότι θα βρίσκονται τα επιτόκια στο τέλος κάθε έτους έως το 2026.
Στάθης Κετιτζιάν