Η ασυνήθιστη ησυχία της περασμένης Τρίτης εντός του ΠΑΣΟΚ δημιούργησε ενδεχομένως μια επίπλαστη αίσθηση στο κεντροαριστερό στρατόπεδο. Αποδείχτηκε το ήρεμο τοπίο πριν από μια νέα καταιγίδα για τον Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος πλέον μπαίνει στο στόχαστρο της εσωκομματικής κριτικής, με στελέχη να θέτουν ζήτημα ηγεσίας προτού καν φτάσει η ώρα των οργάνων.
Οι ψίθυροι των πρώτων ωρών μετά το αποτέλεσμα, καθώς και οι δημόσιες δηλώσεις στελεχών για τον στόχο της δεύτερης θέσης που δεν επιτεύχθηκε, πήραν χθες επίσημη μορφή με δύο παρεμβάσεις: αυτή του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου και αυτή του άρτι επανεκλεγέντος ευρωβουλευτή (και πρώτο σε σταυρούς) Νίκου Παπανδρέου. Ο πρώτος με μια επιστολή στα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου ζήτησε επίσπευση της εκλογής προέδρου από τη βάση, που καταστατικά είναι προγραμματισμένη για το φθινόπωρο του 2025, με στόχο ένα «restart ηγετικό, πολιτικό, οργανωτικό για το ΠΑΣΟΚ και τη μεγάλη παράταξη της Κεντροαριστεράς», ενώ ο δεύτερος απέδωσε ευθύνες στην ηγεσία για το αποτέλεσμα και ζήτησε τον λόγο να πάρουν «οι φίλοι και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ» – μιλώντας, επί της ουσίας, για την ίδια διαδικασία στην οποία αναφέρθηκε στην επιστολή του ο αντιπρόεδρος της Βουλής.
Τα απανωτά χτυπήματα
Το μούδιασμα στη Χαριλάου Τρικούπη ήταν φανερό από νωρίς το πρωί, με την παράδοση της επιστολής του Κωνσταντινόπουλου, όμως ήταν φανερό πως το δεδομένο που προκάλεσε τη μεγαλύτερη έκπληξη ήταν τα απανωτά χτυπήματα διακεκριμένων στελεχών, ειδικά αυτών που ανήκουν στην κοινοβουλευτική ομάδα.
Την επίσπευση των διαδικασιών για την εκλογή νέας ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ από τη βάση ζητά με επιστολή του ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος θέτοντας σε αμφισβήτηση τον πρόεδρο του κόμματος Νίκο Ανδρουλάκη
Μετά τον Κωνσταντινόπουλο, ο Παύλος Γερουλάνος χαρακτήρισε (ΣΚΑΪ) την πρόταση για επίσπευση της διαδικασίας εκλογής ηγεσίας «καλοδεχούμενη», κρατώντας ωστόσο τις λεπτομέρειες των κινήσεών του για τη συνεδρίαση των οργάνων. Ο βουλευτής Χαλκιδικής και αναπληρωτής γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας, Απόστολος Πάνας, σχολίασε πως η επιστολή εκφράζει μια «αυθεντική αγωνία» για την επόμενη μέρα ενώ είχε προηγηθεί και η δημόσια δήλωση του Μιχάλη Κατρίνη (ΣΚΑΪ) πως «κανείς δεν είναι στο απυρόβλητο». Αλλα στελέχη ζητούσαν «ψύχραιμη αποτίμηση του αποτελέσματος», παραδεχόμενα ωστόσο πως το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών δεν ήταν το αναμενόμενο για το ΠΑΣΟΚ.
Πριν από τις διαδοχικές δηλώσεις, κύκλοι από τη Χαριλάου Τρικούπη έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν πως δεν τίθεται ζήτημα επίσπευσης της διαδικασίας σε σχέση με το καταστατικό, το χρονοδιάγραμμα του οποίου έχουν σκοπό να τηρήσουν «κατά γράμμα»: «Το ΠΑΣΟΚ έχει ανάγκη από κινήσεις εξωστρέφειας, κάτι που δεν υπηρετούν επισπεύδουσες και συντονισμένες δημόσιες παρεμβάσεις από εκείνους που δήθεν ομνύουν στις θεσμικές λειτουργίες των οργάνων» ανέφεραν χαρακτηριστικά σε σκληρό ύφος. «Δεν θα επιτρέψουμε να βυθιστεί η παράταξη στην εσωστρέφεια και ό,τι χτίστηκε με κόπους και θυσίες τα τελευταία χρόνια να χαθεί σε λίγες μέρες» σχολίαζαν. Επισήμαιναν τον κίνδυνο της απογοήτευσης των ψηφοφόρων που βλέπουν το ΠΑΣΟΚ πάλι να απασχολεί λόγω εσωκομματικών ζητημάτων, λόγω των προσώπων που στρέφουν πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας, την ώρα που ο Ανδρουλάκης δρα με βασικό γνώμονα την ενότητα.
Το Καταστατικό δείχνει το κομματικό επιτελείο
Η «μουρμούρα» που έγινε δημόσια επίρριψη ευθυνών δεν ήρθε εν μια νυκτί. Δεν ήταν λίγα τα πασοκικά στελέχη που ερμήνευσαν τη δήλωση του Ανδρουλάκη το βράδυ του αποτελέσματος για «ασυμμετρία μεταξύ Περιφέρειας και Λεκανοπεδίου» ως καταλογισμό ευθυνών στα στελέχη που δραστηριοποιούνται στην Αττική ή έχουν εκλεγεί σε κάποια από τις περιφέρειές της.
Η γεωγραφική προσέγγιση θεωρήθηκε προσπάθεια αποποίησης των οργανωτικών λαθών που έγιναν για την πρωτεύουσα, τη στιγμή που παρόμοια αποτελέσματα υπήρξαν και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε άλλα αστικά κέντρα της χώρας. Παρότι από την ηγετική ομάδα επέμεναν μέχρι και χθες πως ο Ανδρουλάκης δεν προσπαθούσε να «δείξει» προς την κατεύθυνση κανενός συγκεκριμένου, ο Παύλος Γερουλάνος (απαντώντας και σε ανώνυμα σχόλια περί «λευκής απεργίας») με ανάρτησή του εξηγούσε το ανοδικό ποσοστό της Α’ Αθηνών.
«Θα πάμε μπροστά μόνο όταν στεκόμαστε συλλογικά, παραδεχόμαστε και αναγνωρίζουμε όταν γίνεται δουλειά και δεν ψάχνουμε να ρίξουμε την ευθύνη, χωρίς να κάνουμε σωστή εκτίμηση της πραγματικότητας. (…) Αυτό επιβάλλει η ενότητα. Αυτά προς το παρόν» ανέφερε χαρακτηριστικά, με έμμεση αναφορά στα όσα ειπώθηκαν από τον πρόεδρο του κόμματος την Κυριακή. Ο ίδιος αλλά και άλλοι βουλευτές της Αττικής θεωρούνται πρόσωπα που θα μπορούσαν να σταθούν απέναντι στην ηγεσία – και αυτό το δεδομένο έκανε και κάποιους εξ αυτών να πιστεύουν πως υπήρχε στόχευση απόδοσης ευθυνών με το βλέμμα της Χαριλάου Τρικούπη σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Στον αντίποδα, επισήμως από το ΠΑΣΟΚ έλεγαν ότι δεν θα γίνουν συνεδριάσεις οργάνων για το θεαθήναι. «Δεν θα πάμε διακοσμητικά στα όργανα» είπε ο Δημήτρης Μάντζος. «Είναι αναγκαίο να μιλήσουμε πολιτικά και όχι προσωπικά» τόνισε ο ίδιος (Σκάι), προσθέτοντας πως «το Καταστατικό στα κόμματα είναι εκείνο που μπορεί να εγγυηθεί την ενότητα».
Οι επίδοξοι «μνηστήρες» της ηγεσίας
Ενιαίο μέτωπο αμφισβήτησης του Νίκου Ανδρουλάκη δεν υπάρχει, όμως τόσο οι δημόσιες δηλώσεις τους όσο και οι πληροφορίες από το περιβάλλον τους δείχνουν πως υπάρχουν υποψήφιοι μνηστήρες, που σκέφτονται την πιθανότητα να «μετρηθούν» σε κάλπη από τη βάση για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ – από όσους έχουν παρέμβει δημόσια, ένας φέρεται έτοιμος για εσωκομματική κάλπη: ο Παύλος Γερουλάνος φημολογείται εδώ και καιρό πως σκέφτεται να διεκδικήσει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ την ώρα της κάλπης – μέχρι τώρα, προσέχει τις εκφράσεις που χρησιμοποιεί για την ηγεσία, ωστόσο δεν εμφανίστηκε αρνητικός στο ενδεχόμενο πρόωρης κάλπης, όπως εκφράστηκε από τον Κωνσταντινόπουλο. Ο Παύλος Χρηστίδης, όπως και άλλα πρόσωπα εντός ΠΑΣΟΚ, κρατούν όλα τα ενδεχόμενα πάνω στο τραπέζι, αναμένοντας και από άλλους φερόμενους παίκτες να ανοίξουν τα χαρτιά τους.
Ενας παίκτης έχει κρατήσει πολύ χαμηλό προφίλ ως τώρα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν ενδιαφέρεται: ο Μανώλης Χριστοδουλάκης (η σχέση του οποίου με την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα θερμή και έγινε ακόμα ψυχρότερη μετά την συμμετοχή του στην εκδήλωση με Τεμπονέρα – Αχτσιόγλου και το φερόμενο «κόψιμό» του από προεκλογική εκδήλωση) δεν έχει μιλήσει δημόσια από την Κυριακή, με την ανακοίνωση του αποτελέσματος –πληροφορίες από το περιβάλλον του αναφέρουν πως συμφωνεί με την επίσπευση των διαδικασιών και σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να δηλώσει «παρών» σε εσωκομματική αναμέτρηση με τον Ανδρουλάκη. Από την άλλη βρίσκεται ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, ο οποίος ακόμα δεν έχει σχολιάσει δημόσια το αποτέλεσμα, φέρεται να προβληματίζεται από τα δεδομένα που έβγαλε η κάλπη, αλλά και τις εξελίξεις στον προοδευτικό χώρο.