Η άλλοτε πρωταθλήτρια Ελλάδα στην παραγωγή ψαριών μεσογειακής ιχθυοκαλλιέργειας, δηλαδή τσιπούρας και λαβρακιού, έχει απεμπολήσει προ πολλού τον τίτλο αυτό.
Οι Τούρκοι έχουν καταφέρει όχι μόνο να πάρουν κεφάλι σε επίπεδο παραγωγής -σ.σ. η παραγωγή τους είναι υπερδιπλάσια πλέον από αυτή της Ελλάδας αγγίζοντας τους 280.000 τόνους-, αλλά και να χρησιμοποιήσουν τα δίκτυα των Ελλήνων «ψαράδων» για να αποκτήσουν εύκολη πρόσβαση στα τελικά σημεία πώλησης της Ευρώπης.
Αυτό φυσικά δεν έγινε από την μια ημέρα στην άλλη. Η άνοδος της τουρκικής παραγωγής από τη μια και τα σοβαρά προβλήματα των ελληνικών εταιρειών από την άλλη έχουν οδηγήσει την τελευταία δεκαετία στη δημιουργία μιας παράλληλης αγοράς, μέσα στην ελληνική, με στόχο την πρόσβαση στους βασικούς πελάτες της Ελλάδας σε Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία και Γαλλία.
Σύμφωνα με την Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) το 2022 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) εισήχθησαν 12.614 τόνοι νωπών ψαριών (8.524 τόνοι τσιπούρας και 4.089 τόνοι λαβρακιού) όπου εκτελωνίστηκαν στην Ελλάδα και στην συνέχεια σχεδόν στο σύνολο τους επαναπροωθήθηκαν (ως τουρκικό ψάρι) σε άλλες χώρες της ΕΕ-27.
Ποσότητες που έχουν αυξηθεί έτι περαιτέρω την τελευταία διετία. Στελέχη του κλάδου που μίλησαν - αναφέρουν πως στο τέλος του 2023 τα τούρκικα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας αντιπροσώπευαν το 12-13% του συνολικού όγκου που κατευθύνθηκε από την Ελλάδα προς τις Ευρωπαϊκές αγορές. Το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι θα φτάσει και πιθανότητα θα ξεπεράσει στο τέλος της φετινής χρονιάς το 20%.
Σε αυτή την ανοδική πορεία σημαντικό ρόλο έχουν διαδραματίσει τα σοβαρά προβλήματα των ελληνικών εταιρειών και δη της Avramar, αλλά και η δραστηριοποίηση εμπορικών εταιρειών, τουρκικών συμφερόντων, με έδρα την Ελλάδα.
Ο λόγος κυρίως για την DALGA Seafood που μετρά 9 χρόνια παρουσίας στη χώρα και δευτερευόντως για τη SURSAN Hellas που ιδρύθηκε μόλις το περασμένο φθινόπωρο.
Η DALGA Seafood που ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2015 με μετοχικό κεφάλαιο 2.400 ευρώ αντιπροσωπεύει στην Ευρώπη την Gümüşdoğa A.Ş., μια από τις μεγαλύτερες τουρκικές εταιρίες στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας.
Σε αυτά τα 9 χρόνια παρουσία της στην Ελλάδα έχει καταφέρει να εξάγει 20.000 τόνους φρέσκα και κατεψυγμένα λαβράκια, τσιπούρες, πέστροφες και κρανιούς σε χονδρεμπόρους, λιανεμπόρους και αλυσίδες super market σε περισσότερες από 15 χώρες σε όλη την Ευρώπη, (Ιταλία, Γαλλία, Ολλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Αυστρία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Λετονία κ.λπ.).
Αποτέλεσμα το 2022 (τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός), η εταιρεία η οποία έχει στελεχωθεί με υπαλλήλους από εταιρείες όπως οι Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες και η Avramar, πραγματοποίησε πωλήσεις άνω των 108 εκατ. ευρώ από 80 εκατ. ευρώ το 2021 και διπλασίασε τα καθαρά της κέρδη στα 2,054 εκατ. ευρώ.
Η SURSAN Hellas, η έτερη τουρκικών συμφερόντων εταιρεία που έχει έδρα την Ελλάδα, ιδρύθηκε μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, και συνέπεσε χρονικά με το πρόβλημα της Avramar είχε πάρει διαστάσεις. Βασικός και μοναδικός μέτοχος της SURSAN Hellas που ιδρύθηκε με μετοχικό κεφάλαιο 25.000 ευρώ είναι η SURSAN SuUrunleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Sirketi που δραστηριοποιείται, όπως λέει στον ιστότοπό της, πάνω από 40ετή στην υδατοκαλλιέργεια, παράγοντας λαβράκι και τσιπούρα. Η ελληνική θυγατρική έχει στελεχωθεί και από πρώην υπαλλήλους της Avramar.
Σε ό,τι αφορά την Avramar, το σχέδιο διάσωσης της έχει μπει στην τελική ευθεία. Μέσα στα επόμενα εικοσιτετράωρα, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση -, οι τράπεζες και η Deloitte θα καταλήξουν με ποιους από τους τέσσερις επενδυτές, μεταξύ των οποίων βρίσκεται μια εταιρεία τουρκικών συμφερόντων, ένα fund από τα ΗΑΕ, ένα fund από την Ισπανία και ένα fund από την Ιρλανδία, θα πάνε σε αποκλειστικές διαπραγματεύσεις προκειμένου να αναδειχθεί ο προτιμητέος επενδυτής.
Ο στόχος των τραπεζών είναι το πρόβλημα της Avramar να έχει διευθετηθεί μέσα στον Σεπτέμβριο. Στόχος που θεωρείται ιδιαίτερα φιλόδοξος από στελέχη της αγοράς που τονίζουν ότι η Avramar αποτελεί «συστημικό κίνδυνο».