Μέχρι τις 7 Ιουνίου αρχηγοί και κόμματα θα βομβαρδίζουν το εκλογικό σώμα με συνθήματα. Θα του αναλύουν ξανά και ξανά πώς οι ίδιοι θα διαβάσουν τα ψηφοδέλτια που θα ρίξει στην κάλπη, αλλά και τι θα καταλάβουν εφόσον μια σημαντική του μερίδα αποφασίσει να μην εμφανιστεί στα εκλογικά τμήματα. Κάποιοι, μάλιστα, το έχουν προειδοποιήσει πως ό,τι θέλει να πει με την ψήφο του ίσως χαθεί στη μετεκλογική μετάφραση. Παρ’ όλα αυτά, μια πιο προσεκτική ματιά στα γκάλοπ που γίνονται αυτές τις μέρες δείχνει πως οι ψηφοφόροι ήδη γράφουν τα μηνύματα τα οποία ετοιμάζονται να στείλουν σε ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ.
Εκλογολόγοι με πείρα, μελετώντας τα στοιχεία των πρόσφατων ερευνών της κοινής γνώμης – και ανατρέχοντας στους κανόνες οι οποίοι έχουν διαμορφωθεί χάρη στις απαντήσεις των δειγμάτων που κρατούν στο αρχείο τους –, έχουν σχηματίσει μια ιδέα των κρίσεων στις οποίες φαίνεται πιθανό να καταλήξουν οι πολίτες σε 15 μέρες από σήμερα.
Κάποιες από αυτές τις έχουν παραδεχτεί ευθέως οι τελευταίοι στους ερευνητές των εταιρειών δημοσκοπήσεων. Για παράδειγμα, το 60,3% στην τελευταία δημοσκόπηση της MRB δήλωσε ότι θα ψηφίσει για να στείλει ένα «μήνυμα δυσαρέσκειας για την ακολουθούμενη πολιτική της ΝΔ», ενώ το 80,8% όσων αναφέρουν ότι παρακινούνται από το συγκεκριμένο κίνητρο θα επιλέξει το κόμμα που εκφράζει καλύτερα τη δυσαρέσκειά του και το 19,2% την αποχή. Στην εν λόγω ομάδα ανήκει περίπου το 1/3 των ψηφοφόρων της ΝΔ.
Διαμαρτυρία για ακρίβεια, ασφάλεια, Μεταναστευτικό
Η προφανής εξήγηση αυτής της εκλογικής συμπεριφοράς είναι η διαμαρτυρία για την ακρίβεια, την οποία επικαλείται ως νούμερο ένα πρόβλημα της καθημερινότητάς της η πλειονότητα των συμμετεχόντων στις μετρήσεις. Κατά τα λεγόμενα γνωστού δημοσκόπου, όμως, υπάρχει μια ακόμη ερμηνεία: «η ενίσχυση των μικρών δεξιών κομμάτων μαρτυρά ότι ορισμένοι συντηρητικοί ψηφοφόροι αξιολογούν αρνητικά τις κυβερνητικές επιδόσεις στον τομέα της ασφάλειας και στο Μεταναστευτικό. Οπότε, επιθυμούν να καταγραφεί κι ένα τέτοιο μήνυμα». Οπως σημειώνει, «η ΝΔ δεν έχει πετύχει σημαντικό περιορισμό των διαρροών προς τα δεξιά της. Τα ποσοστά του Βελόπουλου, φέρ’ ειπείν, έπεσαν λίγο κυρίως επειδή πλέον χάνει υποστηρικτές προς τη Λατινοπούλου».
Αποδοκιμασία σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
Από την άλλη, βέβαια, η ίδια πηγή αναφέρει ότι παρά την εξαιρετικά κακή βαθμολογία της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της ακρίβειας, το κυβερνών κόμμα παραμένει πρώτο. «Αυτό υπονοεί ένα ακόμη μήνυμα με αποδέκτες τις μεγαλύτερες δυνάμεις της αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ. Οι πολίτες φαίνεται ότι θα τους ξεκαθαρίσουν στις 9 Ιουνίου πως δεν τις θεωρούν έτοιμες να αναλάβουν κυβερνητικά καθήκοντα». Με άλλα λόγια, η καθήλωσή τους στα νούμερα που καταγράφουν τώρα οι δημοσκοπήσεις θα ισοδυναμεί με μια σύσταση να προσπαθήσουν πολύ περισσότερο για να κερδίσουν τον τίτλο του αντιπάλου της ΝΔ και κατά συνέπεια της εναλλακτικής σε αυτή. Κι όχι μόνο. «Είναι και μια επιβεβαίωση της κυριαρχίας του Μητσοτάκη όσο κι αν δυσανασχετούν με την παρούσα κατάσταση του πολιτικού συστήματος αρκετοί εκλογείς» συμπληρώνει ο δημοσκόπος.
Τα δηµοσκοπικά ευρήµατα
Η Pulse βρίσκει ότι το 50% θα ψηφίσει στην ευρωκάλπη το κόμμα που ψήφισε στην περσινή εθνική αναμέτρηση. Το ποσοστό αυτών στην εκλογική βάση της ΝΔ φτάνει το 62%, ωστόσο ένα 14% της καταθέτει στα δημοσκοπικά πρακτικά την πρόθεσή του να τιμωρήσει ή να στείλει ένα μήνυμα μέσω της επιλογής που θα κάνει. Και στις έρευνες της GPO παρατηρείται ένα σχεδόν σταθερό 45% το οποίο αναφέρει ότι θα ψηφίσει το κόμμα που ψηφίζει συνήθως. Τα παραπάνω νούμερα είναι ένα ακόμη επιχείρημα στη φαρέτρα όποιων πιστεύουν ότι η λαϊκή ετυμηγορία θα δώσει «ένα σήμα ανοχής στον Μητσοτάκη», όπως το θέτει πολιτικός αναλυτής.
Υπάρχουν κι αυτοί που δεν φωνάζουν τις αρνητικές τους αξιολογήσεις. Αυτοί που δεν είναι πλέον σίγουροι ότι το κόμμα που διάλεξαν έναν χρόνο πριν αξίζει φέτος τη στήριξή τους. Σύμφωνα με τη Marc, η οποία επιχείρησε να χαρτογραφήσει την αδιευκρίνιστη ψήφο, το 39,1% των αναποφάσιστων είναι ψηφοφόροι της ΝΔ, το 15,3% του ΣΥΡΙΖΑ και το 12,4% του ΠΑΣΟΚ.
Οσο για το ποιοι φαίνεται πιθανότερο να γίνουν αποστολείς μηνυμάτων; Εμπειρος δημοσκόπος υπογραμμίζει ότι «η ΝΔ είναι τώρα δεύτερη στις νέες ηλικίες. Παρουσιάζει μια κακή εικόνα σε όλα τα γκρουπ μέχρι 40 ετών καθώς και στα χαμηλά εισοδήματα». Οι νεαροί ψηφοφόροι πηγαίνουν, λέει, σχεδόν προς πάσα κατεύθυνση. Από το ΚΚΕ και την Πλεύση Ελευθερίας μέχρι τη Φωνή Λογικής. «Η διασπορά της ψήφου είναι πιο έντονη στους 25 με 39 χρονών, όπου παρατηρούνται κι οι περισσότεροι αναποφάσιστοι».
Για αυτόν, πάντως, «η αποχή στις ευρωεκλογές δύσκολα εκλαμβάνεται σαν μήνυμα απαξίωσης», επειδή «υπάρχει κόπωση από τις συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις, όχι όμως διακύβευμα». Στη δε επισήμανση πως πολλοί ίσως επιλέξουν να διαμαρτυρηθούν από τον καναπέ τους απαντά με ένα εύλογο ερώτημα. «Αν υπήρχε διάθεση ανατροπής, γιατί να μην πάνε μαζικά να ψηφίσουν κάποιον ώστε να καταστήσουν σαφή τη γνώμη τους;» αναρωτιέται. Διακινδυνεύοντας μια πρόβλεψη της μεγάλης εικόνας, μάλιστα, στοιχηματίζει ότι «όλοι θα δηλώνουν νικητές το βράδυ των εκλογών χωρίς τίποτα να έχει αλλάξει στην ουσία».