Του Κώστα Ράπτη
Μία διπλωματική κρίση “από το πουθενά” μεταξύ Μαδρίτης και Μπουένος Άιρες.
Μία εσωκομματική κρίση στην ευρω-ομάδα “Ταυτότητα και Δημοκρατία”. Και μία προεκλογική συγκέντρωση στη Μαδρίτη που έμοιαζε με διεθνή πανστρατιά. Οι επικείμενες ευρωεκλογές, που αναμένεται να σηματοδοτήσουν σαφή στροφή του πολιτικού κέντρου βάρους προς τα δεξιά, φέρνουν ανακατατάξεις στον ακροδεξιό χώρο – με ιδιόμορφα πολιτικά “προξενιά”, μέντορες και προξενήτρες εκτός του ευρωπαϊκού χώρου, αλλά και τις απαραίτητες εκκαθαρίσεις όσων στέκουν εμπόδιο στον δρόμο της “κανονικοποίησης”, της “κυβερνησιμότητας” και τις ευρωατλαντικής νομιμοφροσύνης.
Η συγκέντρωση που πραγματοποίησε την Κυριακή ενόψει των ευρωεκλογών στον τεράστιο συνεδριακό χώρο του Βισταλέγρε στη Μαδρίτη το VOX του Σαντιάγο Αμπασκάλ, ήδη εμπεδωμένο ως το τρίτο σε δύναμη κόμμα της Ισπανίας, ήταν ένα “προσκλητήριο” της ακροδεξιάς, από το οποίο δεν έλειψε σχεδόν κανείς. Είτε αυτοπροσώπως είτε με βιντεοσκοπημένα μηνύματα έλαβαν τον λόγο η πρωθυπουργός της Ιταλίας (και ηγέτιδα των Fratelli d’ Italia) Τζιόρτζια Μελόνι, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, η πρόεδρος του “Εθνικού Συναγερμού” και επίδοξη αυριανή πρόεδρος της Γαλλίας Μαρίν Λεπέν, ο ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Chega με την αλματώδη ανάδυση, Αντρές Βεντούρα, ο πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέουζ Μοραβιέτσκι, αλλά και εξωευρωπαϊκές συμμετοχές όπως ο “υπερ-φιλελεύθερος” πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών της Χιλής, Χοσέ Καστ, και ο υπουργός Διασποράς της ισραηλινής κυβέρνησης Νετανιάχου, Αμιχάι Τσίκλι.
Πρωτοφανές επεισόδιο
Ο Μιλέι, όπως μπορούσε να αναμένει κανείς, αποτέλεσε την πέτρα του σκανδάλου, εφόσον όχι μόνο αγνόησε κάθε κανόνα πρωτοκόλλου, ακόμη και για ιδιωτικές επισκέψεις αρχηγών κρατών, αποφεύγοντας να συναντηθεί με οποιονδήποτε πολιτειακό και πολιτικό παράγοντα της Ισπανίας, πέρα από ορισμένους επιχειρηματίες, παρά εξαπέλυσε νέα επίθεση εναντίον του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού της φιλοξενούσας χώρας Πέδρο Σάντσεθ, αποκαλώντας τη σύζυγο του τελευταίου “διεφθαρμένη”, λόγω μιας πρόσφατης κατηγορίας για σκάνδαλο, η οποία πάντως έχει αρχειοθετηθεί. Το αποτέλεσμα ήταν να προχωρήσει η Ισπανία σε μόνιμη ανάκληση της πρεσβευτού της στο Μπουένος Άιρες.
Αλλά και μετά την επιστροφή του στα πάτρια, ο Μιλέι συνέχισε τις επιθέσεις, αρνούμενος να ζητήσει συγγνώμη και κατηγορώντας τον Σάντσεθ ότι είναι “δειλός” και έχει γίνει “περίγελως της ευρωπαϊκής διπλωματίας”. Δεδομένου του βάθους των ιστορικών και οικονομικών σχέσεων Ισπανίας και Αμερικής, πρόκειται για κάτι το πρωτοφανές.
Ο Μιλέι μπορεί να κινήθηκε από μια κακώς εννοούμενη διάθεση ανταπόδοσης της φιλοξενίας του Αμπασκάλ. Και πάντως την αρχή είχαν κάνει υπουργοί του Σάντσεθ, οι οποίοι είχαν κατηγορήσει τον πρόεδρο της Αργεντινής ότι “σπέρνει το μίσος” ή και ότι “παίρνει ναρκωτικά”. Όμως το κυριότερο είναι ότι ο Μιλέι προβάλλει ως pop icon μιας δεξιάς που “δεν μασάει τα λόγια της” και καταγγέλλει, όπως έπραξε και στην εκδήλωση του VOX, το μέγεθος της καταστροφής που συνιστά “η εφαρμογή των πολιτικών του σοσιαλισμού από την παγκόσμια ελίτ”.
Είναι χαρακτηριστικό ότι και η ισπανική κεντροδεξιά αρνήθηκε να στηρίξει την κυβέρνηση Σάντσεθ στη διπλωματική σύγκρουση με το Μπουένος Άιρες, όπως αντίστοιχα είχαν πράξει οι Σοσιαλιστές ως αντιπολίτευση, για λόγους εθνικής ενότητας, σε προηγούμενη κρίση στις σχέσεις της Μαδρίτης με το Καράκας.
Το δημόσιο φλερτ ECR και ID
Οι λοιποί παρόντες στο Βισταλέγρε πάντως είχαν να ανταλλάξουν κρισιμότερα, λόγω της συγκυρίας, μηνύματα. Και ήταν όλα μηνύματα… αγάπης και ενότητας.
Με δεδομένα αφενός τα θετικά εκλογικά αποτελέσματα που αναμένουν και αφετέρου το γεγονός ότι το ΕΛΚ της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν αποκλείει προκαταβολικά μελλοντικές συνεργασίες με τον χώρο δεξιότερά του, οι μεγάλες πρωταγωνίστριες της εκδήλωσης Μαρίν Λεπέν και Τζιόρτζια Μελόνι ενέπνευσαν αισιοδοξία στο κοινό τους, αφήνοντας να φανεί ότι ενδιαφέρονται για ξεπέρασμα των διαχωριστικών γραμμών που παρεμβάλλονταν έως τώρα μεταξύ τους.
Υπενθυμίζεται ότι η Μελόνι “ανάσσει” στην ευρωομάδα των “Ευρωπαίων Μεταρρυθμιστών και Συντηρητικών” (ECR), που είχε ιδρυθεί από τους Βρετανούς Τόρις και τους Πολωνούς φίλους τους, ενώ αντίστοιχα η Λεπέν κυριαρχεί στην ευρωομάδα “Ταυτότητα και Δημοκρατία” (ID), που φέρεται να έχει πολύ δεξιότερα χαρακτηριστικά, αφού συμπεριλαμβάνει και την αμφιλεγόμενη “Εναλλακτική για τη Γερμανία” (AfD). (Το κόμμα Fidesz, πάλι, του Όρμπαν έχει ως γνωστόν αποβληθεί πρόσφατα από το ΕΛΚ.)
Στην πραγματικότητα, οι αποκλίσεις έχουν κυρίως να κάνουν με την αταλάντευτα ατλαντιστική τοποθέτηση της ECR, έναντι της περισσότερο “κυριαρχιστικής” και ύποπτης για ρωσοφιλία ID.
Η πόρτα της εξόδου
Αλλά η απόκλιση αυτή μοιάζει σαν να έχασε μόλις το περιεχόμενό της με τη διαγραφή από την ευρωομάδα στην οποία συμμετέχει η Λεπέν και των εννέα ευρωβουλευτών της AfD.
Αφορμή αποτέλεσε συνέντευξη του επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου της AfD Μαξιμίλιαν Κρα, στην οποία αυτός δήλωσε ότι “δεν ήταν όλα τα μέλη των Ες-Ες εγκληματίες”.
“Ήταν επείγον να δημιουργήσουμε έναν υγειονομικό κλοιό”, δήλωσε η Λεπέν μιλώντας στον ραδιοσταθμό Europe 1. “Η AfD πηγαίνει από πρόκληση σε πρόκληση”.
Αλλά το πρόβλημα που αντιπροσώπευε για την Λεπέν η ήκιστα ευπρόσωπη AfD και ιδίως η τάση της που εκφράζει ο Κρα δεν είναι απλώς η υποψία εξτρεμιστικών συμπαθειών. Είναι και το γεγονός ότι ο Κρα (του οποίου κοινοβουλευτικός βοηθός εξετάζεται ως ύποπτος κατασκοπείας υπέρ της Κίνας) αποτελεί ρητό εκφραστή μιας επεξεργασμένης άποψης γερμανικής εθνικής κυριαρχίας, η οποία προϋποθέτει ανοικτές θύρες προς ανατολάς. “Οι δυνάμεις κατά της Κίνας στη Γερμανία δεν εκπροσωπούν τα συμφέροντα της Γερμανίας. Η αποσύνδεση από την Κίνα θα εξυπηρετούσε μόνο τα συμφέροντα της Αμερικής και θα ζημίωνε σοβαρά τη δική μας βιομηχανία”, έχει δηλώσει χαρακτηριστικά, ενώ το κόμμα του τάσσεται υπέρ της άρσης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας και είναι το μόνο που επιμένει να ζητά διερεύνηση της δολιοφθοράς κατά των αγωγών Nord Stream.
Αυτές δεν είναι συναναστροφές που θα φανούν χρήσιμες στη Λεπέν όσο θεωρεί ότι πλησιάζει προς το Μέγαρο των Ηλυσίων.