Μετά τη φετινή κορύφωση στο κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων, υπάρχουν τρεις τουλάχιστον λόγοι που είναι σε θέση να ψαλιδίσουν το μέσο επιτόκιο επιβάρυνσης των εισηγμένων εταιρειών από το επόμενο έτος και μετά.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το μέσο επιτόκιο δανεισμού θα κινηθεί φέτος σε υψηλότερα επίπεδα από πέρυσι, παρά το ότι ήδη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ξεκινήσει τις μειώσεις, επηρεάζοντας το Euribor.
Αυτό θα συμβεί γιατί το 2023 είχε αρχίσει με πολύ χαμηλό βασικό επιτόκιο ΕΚΤ, το οποίο ωστόσο μετά από πολλές και διαδοχικές αυξήσεις κορυφώθηκε το φθινόπωρο του ίδιου έτους στο 4%. Ως αποτέλεσμα, το μέσο κόστος δανεισμού του 2023 κυμάνθηκε γύρω στο 3%. Αντίθετα, ολόκληρο σχεδόν το πρώτο μισό της φετινής χρονιάς το επιτόκιο της ΕΚΤ παρέμεινε στο 4%, σήμερα βρίσκεται στο 3,75% ενώ πιθανολογείται ότι θα κλείσει τη χρονιά στο 3,25%.
«Οι αγορές πιστεύουν ότι θα δούμε φέτος δύο ακόμη μειώσεις επιτοκίων και επιπλέον τρεις με τέσσερις αντίστοιχες κινήσεις μέσα στο 2025. Μπορεί το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ να μην επιστρέψει στα μηδενικά επίπεδα του παρελθόντος, ωστόσο μια μέση εκτίμηση γύρω στο 2,75% για το έτος 2025 θα μπορούσε να θεωρηθεί ως λογική. Με άλλα λόγια, σε ό,τι αφορά το κομμάτι του Euribor, το κόστος δανεισμού του 2025 για τις επιχειρήσεις θα μειωθεί σε σχέση με φέτος και θα επιστρέψει κοντά στα επίπεδα του 2023» δηλώνει - οικονομικός διευθυντής εισηγμένης εταιρείας.
Υπάρχουν όμως δύο τουλάχιστον επιπλέον λόγοι για τους οποίους το μέσο κόστος χρήματος των εισηγμένων εταιρειών θα είναι χαμηλότερο το 2025 σε σχέση με φέτος.
Ο πρώτος εστιάζεται στο ό,τι πολλές επιχειρήσεις διαπραγματεύθηκαν με τις τράπεζες και πέτυχαν να μειώσουν τα spreads (περιθώρια) των δανείων τους, δηλαδή το υπερβάλλον επιτόκιο που προστίθεται στο εκάστοτε επίπεδο του Euribor. Μειώσεις στα spreads είχαμε τόσο για επιχειρήσεις που είχαν να επιδείξουν βελτιωμένη πιστοληπτική ικανότητα, όσο και για άλλες που εμφάνιζαν ζητήματα ρευστότητας και κρίθηκε από τους δανειστές πως δεν μπορούσαν να φορτωθούν ολόκληρη την αύξηση των επιτοκίων. Άλλωστε -λόγω και των πενιχρών αυξήσεων στις αποδόσεις των καταθέσεων- το μέσο επιτοκιακό περιθώριο των τραπεζών κινήθηκε σε τόσο υψηλά επίπεδα κατά τη διετία 2023-2024, έτσι ώστε οι τελευταίες να έχουν την ευχέρεια να «περάσουν» ένα κομμάτι αυτού του οφέλους στις επιχειρήσεις-πελάτες τους.
Ένας ακόμη λόγος που θα μπορούσε να οδηγήσει το 2025 σε μειωμένο κόστος δανεισμού τις επιχειρήσεις είναι οι κινήσεις των τελευταίων είτε να ενταχθούν στα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, είτε να συμμετάσχουν άλλα προγράμματα ευνοϊκής χρηματοδότησης που προσφέρονται όχι μόνο σε μεγάλες, αλλά και σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ειδικότερα, σε ότι αφορά το δανειακό κομμάτι του Ταμείου Ανάκαμψης, οι εταιρείες μπορούν να χρηματοδοτήσουν το 40% των επενδύσεών τους (ψηφιακός μετασχηματισμός, πράσινη οικονομία, εξωστρέφεια, κ.λπ.) με επιτόκιο που κυμαίνεται μόλις στο 1%.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το κόστος δανεισμού πέρα από το μέσο επιτόκιο επιβάρυνσης που αναμένεται να υποχωρήσει το 2025, θα εξαρτηθεί και από το μέγεθος των υποχρεώσεων κάθε εταιρείας. Αν και κάθε επιχείρηση ακολούθησε τη δική της ξεχωριστή πολιτική στο ζήτημα αυτό (π.χ. άλλες επέλεξαν να περιορίσουν τις επενδύσεις τους, ή να εκποιήσουν περιουσιακά τους στοιχεία προκειμένου να περιορίσουν το ύψος των ανοιγμάτων τους) μέχρι σήμερα η υποχώρηση των τιμών που παρατηρείται σε βασικά εμπορεύματα και πρώτες ύλες (π.χ. χάλυβας, αλουμίνιο) έχει περιορίσει ως ένα βαθμό τις ανάγκες για κεφάλαιο κίνησης (άρα και για δανειακά κεφάλαια) σε ορισμένους κλάδους.
Η κατάσταση αυτή ωστόσο μπορεί να μεταβληθεί από μήνα σε μήνα.