Η κλιμάκωση της πανδημικής κρίσης, κατά τους πρώτους μήνες του 2020, η διάσπαση της διεθνούς εφοδιαστικής αλυσίδας και η επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου είχαν αρνητικό αντίκτυπο στο εξαγωγικό εμπόριο αγαθών της χώρας μας. υπενθυμίζει η Alpha Bank στην εβδομαδιαία ανάλυσή της.
Επισημαίνει ωστόσο ότι τα αρνητικά αποτελέσματα της μειωμένης εξωτερικής ζήτησης μετριάσθηκαν από τη χαμηλή εισοδηματική ελαστικότητα που χαρακτηρίζει τα κυριότερα εξαγόμενα προϊόντα, όπως τα φάρμακα και τα αγροτικά αγαθά (τρόφιμα, καπνά κλπ.). Αντιθέτως, η πανδημία είχε έντονη πτωτική επίδραση σε προϊόντα που συνιστούν σημαντικούς κρίκους των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων ή δεν είναι αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως ορυκτά καύσιμα, βαμβάκι, σίδηρος και χάλυβας, μηχανές και συσκευές, ενδύματα, πλαστικές ύλες κλπ.
Κατά τους τελευταίους μήνες η παραδοσιακή διάρθρωση των εμπορικών μας εταίρων δεν μεταβλήθηκε, καθώς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Γαλλία κ.ά. κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις σε όρους αξίας εξαγωγών.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται στις ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές των εξαγωγών αγαθών, καθώς αυτές συμβαδίζουν, ως ένα βαθμό, με το μέγεθος του υγειονομικού πλήγματος και το συνεπαγόμενο βάθος της υφεσης που κατέγραψαν οι επιμέρους χώρες, κατά το πρώτο πεντάμηνο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ιταλίας η οποία δέχθηκε σοβαρό οικονομικό πλήγμα (ΑΕΠ 1ου τριμήνου 2020: -5,5% και ΑΕΠ 2ου τριμήνου 2020: -17,3%, σε ετήσια βάση) και η οποία είναι ο πρώτος εξαγωγικός μας προορισμός. Η ετήσια πτώση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών προς αυτή τη χώρα άγγιξε το 12% το πρώτο πεντάμηνο του 2020.
Αντιθέτως, προς τη Γερμανία, η οποία κατέγραψε σχετικά μικρότερη συρρίκνωση του αντίστοιχου ΑΕΠ (ΑΕΠ 1ου τριμήνου 2020: -2,2% και ΑΕΠ 2ου τριμήνου 2020: -11,7%, σε ετήσια βάση), οι εξαγωγές μας σημείωσαν ετήσια αύξηση κατά 11,4%, ενώ, παραδόξως, εντυπωσιακή ήταν και η αντίστοιχη αύξηση προς τη Γαλλία (+28,6%), παρά το γεγονός ότι η υποχώρηση του ΑΕΠ της ήταν πολύ έντονη (ΑΕΠ 1ου τριμήνου 2020: -5,7% και ΑΕΠ 2ου τριμήνου 2020: -19,0%, σε ετήσια βάση).
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (Απρίλιος-Μάιος 2020) που διεξήχθη από την ΕΛΣΤΑΤ, στο πλαίσιο της οποίας αντλήθηκαν στοιχεία από αντιπροσωπευτικό υποσύνολο των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, η εκτίμηση για την ετήσια μεταβολή των εξαγωγών αγαθών το 2020 διαμορφώνεται σε +2%. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη που ουσιαστικά αντανακλά τις προσδοκίες των επιχειρήσεων για διατήρηση της ανθεκτικότητας των εξαγωγών και ήπια ανάκαμψή τους, εν μέσω της αναμενόμενης επιβράδυνσης του διεθνούς εμπορίου, υπολείπεται σημαντικά της πρώτης εκτίμησης της ίδιας έρευνας (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2020), η οποία είχε διαμορφωθεί σε +9%.
Σημειώνεται ότι το ποσοστό των επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε συλλογικές προωθητικές ενέργειες εξαγωγών (εμπορικές εκθέσεις και επιχειρηματικές αποστολές στο εξωτερικό) και αποκρίθηκαν στον πρώτο κύκλο συλλογής της έρευνας διαμορφώθηκε σε 47%, ενώ το 53% δεν συμμετέχει σε ανάλογες προωθητικές ενέργειες. Τούτο, εν μέρει, αποτυπώνει τις περιορισμένες πρωτοβουλίες και δράσεις ενίσχυσης της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων, αφού μόνο το ήμισυ εξ αυτών συμμετέχει σε εμπορικές εκθέσεις και επιχειρηματικές αποστολές στο εξωτερικό. Ως εκ τούτου, θα ήταν σκόπιμο η Πολιτεία να συνδράμει περαιτέρω σε τέτοιου είδους δράσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και να ανακτηθεί μεσοπρόθεσμα ένα μέρος της απώλειας σε όρους Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος.