Με τη σκόνη να έχει καθίσει πάνω από τη συμφωνία της περασμένης εβδομάδας για την αποφυγή ελληνικής χρεοκοπίας αυτό το καλοκαίρι, αναλυτές και οικονομολόγοι στρέφονται στις πιο μακροπρόθεσμες προοπτικές της χώρας στην ευρωζώνη.
Το παρόν πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας φτάνει στο τέλος σε λιγότερο από 14 μήνες, οπότε η χώρα θα πρέπει είτε να σταθεί στα πόδια της ύστερα από οκτώ χρόνια διασώσεων, είτε να ζητήσει ένα νέο πρόγραμμα.
Κλειδί για οποιαδήποτε αξιολόγηση της φερεγγυότητας της Ελλάδας θα είναι η δυνατότητά της να βγει στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Η χώρα δεν έχει εκδώσει ομόλογο από το 2014, όμως οι αξιωματούχοι της ΕΕ, υπό τον επικεφαλής της διάσωσης Κλάους Ρέγκλινγκ, έχουν εκφράσει ελπίδες πως η κυβέρνηση μπορεί να ξεκινήσει να εκδίδει χρέος ακόμη και μέχρι το τέλος αυτού του έτους.
Άλλοι ωστόσο δεν είναι τόσο αισιόδοξοι.
Σε σημείωμα προς τους πελάτες της, η HSBC έχει προειδοποιήσει πως η Αθήνα χρειάζεται σημαντική βοήθεια από τους πιστωτές της εάν θέλει τελικά να ξεφύγει από τις δόσεις ρευστού και να εκμεταλλευτεί τις αγορές χρέους.
Για να ανακεφαλαιώσουμε: η Ελλάδα θα λάβει δόση 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ χρημάτων διάσωσης για να πληρώσει τους πιστωτές της τον Ιούλιο ύστερα από τη συμφωνία του Eurogroup την περασμένη εβδομάδα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο βρισκόταν σε σύγκρουση για την απροθυμία της ΕΕ να προσφέρει ουσιαστική ελάφρυνση χρέους, έχει πει πως θα συστήσει συνεισφορά 2 δισεκατομμυρίων ευρώ όταν λήξει το πρόγραμμα, εφόσον λάβει περισσότερες διαβεβαιώσεις για μια σοβαρή αναδιάρθρωση μετά το 2018.
«Περαιτέρω πρόοδος για την ελάφρυνση χρέους φαίνεται απίθανη για τις επόμενες εβδομάδες» λέει ο Φάμπιο Μπαλμπόνι της HSBC, ο οποίος εντοπίζει ελάχιστη «επιτακτικότητα» από τους αξιωματούχους της ΕΕ να βρουν δημιουργικούς τρόπους να μειώσουν χρέος ύψους 180% του ΑΕΠ της Ελλάδας μέχρι το επόμενο καλοκαίρι.
Άλλη μία βασική ελπίδα για την Ελλάδα είναι η ένταξη στο πρόγραμμα αγορών ομολόγων της ΕΚΤ, ως ψήφος εμπιστοσύνης στη χώρα και θετικό σημάδι για τους επενδυτές. Ωστόσο, η ΕΚΤ έχει επίσης πει πως χρειάζεται περισσότερες διαβεβαιώσεις για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους προτού μπορέσει να ξεκινήσει την ποσοτική χαλάρωση.
Με τις επιλογές να στενεύουν, ο κ. Μπαλμπόνι προειδοποιεί:
«Χωρίς στήριξη από το QE της ΕΚΤ ή τον ΕΜΣ, μέχρι το τέλος του προγράμματος διάσωσης το Eurogroup μπορεί επιτέλους να προσφέρει περισσότερη σαφήνεια για την ελάφρυνση χρέους, όμως πιθανότατα θα είναι πολύ αργά για μια ξεκάθαρη έξοδο ή έστω ένα ελαφρύτερο προληπτικό πρόγραμμα. Έτσι η Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί νέο πρόγραμμα διάσωσης, με πλήρως αναπτυγμένους όρους.»
Ένα τέταρτο πρόγραμμα διάσωσης θα ήταν το χείριστο σενάριο για την Ελλάδα, τους πιστωτές της και τους επενδυτές, αφού η οικονομία πασχίζει να κερδίσει κάποια ορμή ύστερα από την απώλεια 27% της παραγωγής της μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Μπορεί να υπάρχει ακόμη περιθώριο για δημιουργικές λύσεις, προσθέτει ο κ. Μπαλμπόνι ο οποίος επισημαίνει πως η Ελλάδα μπορεί να μην πετύχει μια «ξεκάθαρη» έξοδο από τα μνημόνια, αλλά μπορεί να λάβει αντί αυτού μια «προληπτική πιστωτική γραμμή» από τους πιστωτές της, για να διατηρήσει τη φερεγγυότητά της μετά τον Αύγουστο του 2018.
«Παρ’ ότι οι αγορές δε χρειάζεται να ανησυχούν για πιθανή χρεοκοπία για κάποιο διάστημα, μπορούμε ακόμη να περιμένουμε πολλές αναταράξεις γύρω από την Ελλάδα τους επόμενους μήνες» συμπληρώνει ο κ. Μπαλμπόνι.