Του Τάσου Δασόπουλου
Πληθαίνουν οι πιθανότητες η ΕΚΤ να προηγηθεί χρονικά – έστω και ελάχιστα – και στην δεύτερη μείωση επιτοκίων του ευρώ, στις 12 Σεπτεμβρίου, πριν η FED προχωρήσει στην πρώτη μείωση επιτοκίων λίγες μέρες αργότερα, στις 18 του μήνα.
Πριν την χθεσινή σύνοδο των τραπεζιτών στο Jackson Hole, συντηρητικά στελέχη του συμβουλίου νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, υποστήριζαν ότι τα στοιχεία του πληθωρισμού δείχνουν μια δεύτερη μείωση των επιτοκίων του ευρώ μέσα στον Σεπτέμβριο. Εκτός από τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, την συνέχιση της μείωσης των επιτοκίων “υποστηρίζουν” η αναιμική ανάπτυξη της Ευρωζώνης και – κυρίως – η συνεχής φυγή επενδύσεων από την ΕΕ προς τις ΗΠΑ που εν μέρει οφείλεται και στο ισχυρό ευρώ.
Πλέον, με την υποχώρηση του ευρωπληθωρισμού κάτω από το 3% και παρά την διακύμανση που ακόμη παρουσιάζει όλοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι θα πρέπει έστω και έμμεσα η ΕΚΤ να ασχοληθεί τώρα και με την ανάπτυξη.
Οι χθεσινές δηλώσεις του προέδρου της FED κ. Τζερόμ Πάουελ από την σύνοδο των τραπεζιτών στο Jackson Hole, με τις οποίες άνοιξε στην ουσία το κύκλο της μείωσης των επιτοκίων του δολαρίου, εκτόξευσαν την ισοτιμία ευρώ – δολαρίου σε ιστορικά υψηλά δύο ετών. Τούτο, παρά το γεγονός ότι ο κ. Πάουελ αναφέρθηκε μόνο στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ κάτω από το 3% και την απειλή της ύφεσης που προδιέγραψε η άνοδος της ανεργίας στο 4,3% αλλά όχι για τον “ελέφαντα στο δωμάτιο” για την οικονομία των ΗΠΑ: Το τεράστιο έλλειμμα.
Από την άλλη, η Ευρωζώνη έχει να αντιμετωπίσει εκτός από τον πληθωρισμό την
επιβράδυνση του Γαλλογερμανικού άξονα που τείνει να καταδικάσει σε στασιμότητα το σύνολο της Ευρωζώνης, αλλά την υστέρηση σε ανταγωνιστικότητα σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Μάλιστα είναι πολύ επείγον να βρεθούν άμεσες λύσεις από τα νέα κέντρα λήψης αποφάσεων, τα οποία έχουν αρχίσει αργά αργά να σχηματίζονται στις Βρυξέλλες.
Ερωτηματικό η ταχύτητα της χαλάρωσης
Το ερώτημα που άφησε αναπάντητο χθες ο κ. Πάουελ είναι η ταχύτητα της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, παραπέμποντας το θέμα στα στοιχεία που θα έρχονται σε γνώση της FED για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό.
Στο ίδιο μήκος, η ΕΚΤ η οποία φοβάται μεν την αναζωπύρωση του πληθωρισμού αλλά ακόμη περισσότερο ένα στασιμοπληθωρισμό στην Ευρώπη και παραπέμπει την όποια επόμενη κίνησή της στα στοιχεία που έρχονται περιοδικά σε γνώση της τόσο για τον πληθωρισμό, όσο και για την ανάπτυξη. Το θετικό είναι ότι η ΕΚΤ ανάλογα με τις περιστάσεις θα πρέπει να προηγείται της FED για να μην ανοίξει υπερβολικά το κενό της ανταγωνιστικότητας με τις άλλες μεγάλες οικονομικές οντότητες.
Οι προσδοκίες της Αθήνας
Σε αυτό το ασαφές περιβάλλον η Αθήνα έχει την προσδοκία ότι η ΕΚΤ θα μπορέσει να πετύχει να μειώσει τα επιτόκια του ευρώ στο 2% από 3,75% που είναι σήμερα μέχρι και το 3ο τρίμηνο του 2025. Η ελληνική ανάπτυξη βασίζεται πλέον κατά 2/3 στο κομμάτι των επενδύσεων. Αυτό σημαίνει ότι όσο το ταχύτερο βελτιωθούν οι όροι χρηματοδότησης επενδύσεων, τόσο υψηλότερα θα φτάσει η ανάπτυξη ειδικά για τα κρίσιμα έτη 2025 και 2026 όταν η χώρα θα λάβει το σύνολο των 36 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Απώτερος στόχος είναι η ανάπτυξη να παραμείνει αρκετά υψηλότερα από το μέσο όρο της Ευρωζώνης ώστε να συνεχιστεί η σύγκλιση των εισοδημάτων με τον μέσο όρο της ΕΕ.