Η επίθεση του Ισραήλ το πρωί της Κυριακής στο νότιο Λίβανο – με πάνω από 100 μαχητικά που εξουδετέρωσαν εκτοξευτήρες πυραύλων της Χεζμπολάχ – βασίστηκε σε πληροφορίες ότι η Χεζμπολάχ ήταν έτοιμη να εκτοξεύσει χιλιάδες πυραύλους στο Βόρειο Ισραήλ καθώς και drones για να πλήξει, μεταξύ άλλων, και ένα κρίσιμο κέντρο πληροφοριών λίγο βόρεια από το Τελ Αβίβ, μεταδίδει το Bloomberg επικαλούμενο Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Το Ισραήλ κήρυξε 48ωρη κατάσταση έκτακτης ανάγκης και έκλεισε το κεντρικό του αεροδρόμιο για αρκετές ώρες, με πολλές αεροπορικές εταιρείες να ακυρώνουν πτήσεις. Η Χεζμπολάχ απάντησε εκτοξεύοντας περισσότερα από 200 βλήματα, σύμφωνα με το Ισραήλ, αν και αξιωματούχοι είπαν ότι οι ζημιές που προκλήθηκαν ήταν πολύ περιορισμένες ζημιές. Ένας Ισραηλινός στρατιώτης σκοτώθηκε από πτώση συντριμμιών, ενώ τρεις θάνατοι αναφέρθηκαν στον Λίβανο.
Αν η Χεζμπολάχ είχε εκτελέσει επιτυχώς μια επίθεση σε στόχους στο κεντρικό Ισραήλ, οι μάχες που σιγοβράζουν στη συνοριακή περιοχή εδώ και 10 μήνες μπορεί να είχαν μετατραπεί σε ευρύτερο πόλεμο, σημειώνει το Bloomberg.
Η νέα ένταση οδήγησε σε άλμα τις τιμές του πετρελαίου, με τους επενδυτές να φαίνονται ανήσυχοι για τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης, ιδίως αν το Ιράν εμπλακεί άμεσα στη σύγκρουση.
“Η ελπίδα μας είναι τα γεγονότα αυτά… να μην κλιμακωθούν σε κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε περιφερειακό πόλεμο”, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Jake Sullivan το βράδυ της Κυριακής.
“Ήταν τεράστια επιτυχία που εντοπίσαμε αυτά τα σχέδια και τώρα υπάρχει η δυνατότητα και για τις δύο πλευρές να μην κλιμακώσουν αυτήν την πολύ περίπλοκη κατάσταση”, δήλωσε στο Bloomberg ο απόστρατος ταξίαρχος Ilan Biton, πρώην επικεφαλής άμυνας της ισραηλινής αεροπορίας. Τόσο το Ισραήλ όσο και η Χεζμπολάχ ανακοίνωσαν ότι προς το παρόν, οι επιχειρήσεις τους έχουν ολοκληρωθεί – παρά τις συνεχιζόμενες μάχες χαμηλής έντασης.
Το Ισραήλ άνοιξε ξανά το αεροδρόμιο του και χαλάρωσε τους περιορισμούς στις δημόσιες συγκεντρώσεις. Ο στρατιωτικός εκπρόσωπος του Ισραήλ, αντιναύαρχος Daniel Hagari, δήλωσε ότι δεν υπήρξαν ζημιές σε στρατιωτικές βάσεις, ενώ ο στρατός δεν επέβαλε εκ νέου περιορισμούς στον πληθυσμό το βράδυ της Κυριακής, σε μια ένδειξη ότι δεν περίμενε νέες επιθέσεις στο άμεσο μέλλον.
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι οι διαπραγματεύσεις στο Κάιρο με στόχο την επίτευξη εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίστηκαν την Κυριακή, σύμφωνα με τον προγραμματισμό.
Ωστόσο, αν και από την πλευρά του Ισραήλ αναφέρεται ότι σημειώνεται πρόοδος, η Χαμάς – με την αντιπροσωπεία της να έχει ήδη αποχωρήσει από το Κάιρο – δείχνει κάτι διαφορετικό. Αναφέρει ότι το Ισραήλ έχει θέσει “νέους όρους” για μια κατάπαυση του πυρός και συνεχίζει να δημιουργεί καθυστερήσεις, ενώ απορρίπτει και την αμερικανική αισιοδοξία, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν “δημιουργεί ψεύτικες ελπίδες” για μια επικείμενη συμφωνία “για εκλογικούς σκοπούς.
Οι συνομιλίες πρόκειται να συνεχιστούν πάντως σε χαμηλότερο επίπεδο τις επόμενες ημέρες σε μια προσπάθεια να γεφυρωθούν οι διαφορές, αναφέρει το Associated Press, επικαλούμενο Αμερικανό αξιωματούχο που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. Ο αξιωματούχος είπε ότι οι τελευταίες συνομιλίες ήταν εποικοδομητικές και τα μέρη εργάζονται για να καταλήξουν σε μια εφαρμόσιμη συμφωνία.
Οι τελευταίες εχθροπραξίες μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ “είναι πιο πιθανό να βοηθήσουν, αντί να περιπλέξουν τις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός”, σημειώνει ο Mike Singh, managing director του Washington Institute. “Στέλνοντας το μήνυμα ότι το Ισραήλ είναι πρόθυμο και ικανό να κλιμακώσει και ότι η Ουάσινγκτον θα το στηρίξει όταν το κάνει, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ υπογραμμίζουν τις συνέπειες για τη Χαμάς, την Χεζμπολάχ και το Ιράν αν συνεχίσουν να αρνούνται μια συμφωνία”
Η Χεζμπολάχ ανέφερε ότι η επίθεσή στο Ισραήλ σχεδιάστηκε ως η έναρξη των αντιποίνων για τη δολοφονία του διοικητή της Fuad Shukr στις 30 Ιουλίου στα νότια προάστια της Βηρυτού. Ανακοίνωσε ότι εκτόξευσε περισσότερους από 320 πυραύλους, καθώς και drones, στοχεύοντας 11 στρατώνες και στρατιωτικές τοποθεσίες στο βόρειο Ισραήλ.
Μπορούν οι ΗΠΑ να πιέσουν;
Οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει την παρουσία τους στην περιοχή ως προειδοποίηση προς το Ιράν και τους συμμάχους του να μην αυξήσουν τις εχθροπραξίες.
Ερωτηθείς εάν το Ισραήλ είχε ενημερώσει τις ΗΠΑ εκ των προτέρων για τα σχέδιά του να χτυπήσει τη Χεζμπολάχ, ο Sullivan, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, δεν θέλησε να δώσει περισσότερες πληροφορίες: “Δεν μπορώ να μιλήσω απευθείας για τις συνομιλίες που εκτυλίχθηκαν χθες, εκτός από το να πω ότι υπήρχε συνεχής επικοινωνία και παρακολουθούμε την απειλή επιθέσεων της Χεζμπολάχ εναντίον του Ισραήλ εδώ και αρκετό καιρό”, είπε.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Merissa Khurma, διευθύντρια του προγράμματος Μέσης Ανατολής στο Wilson Center στην Ουάσιγκτον, η τελευταία επίθεση στη Χεζμπολάχ αποτελεί ένα νέο κτύπημα για την αμερικανική διπλωματία η οποία εστιάζει στην αποκλιμάκωση. “Οι τελευταίοι δέκα και πλέον μήνες είχαν τα πάνω και τα κάτω τους στις σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ, αλλά είχαν σίγουρα μια σημαντική αύξηση των εντάσεων”, σχολιάζει.
Το τελευταίο περιστατικό αυξάνει τις αμφιβολίες μεταξύ των περιφερειακών συμμάχων “αν οι ΗΠΑ συνεχίζουν να έχουν τα μέσα για να κάνουν το Ισραήλ να τις ακούσει”.
Την Κυριακή πάντως ο Νετανιάχου προειδοποίησε τόσο τη Χεζμπολάχ όσο και το Ιράν ότι με την τελευταία επίθεση “δεν τελείωσε η ιστορία”, αλλά αποτελεί “ένα ακόμη βήμα στο δρόμο για την αλλαγή της κατάστασης στο βορρά και την επιστροφή των κατοίκων μας με ασφάλεια στα σπίτια τους”.
Το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ ανταλλάσσουν πυρά κατά μήκος των συνόρων τους από τον Οκτώβριο, όταν η λιβανική οργάνωση μπήκε στη μάχη για να υποστηρίξει τη Χαμάς στη Γάζα. Από τότε τα ισραηλινά χτυπήματα έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 500 ανθρώπους, οι περισσότεροι μαχητές της Χεζμπολάχ. Στο Ισραήλ, περίπου 30 στρατιώτες και 18 άμαχοι έχουν σκοτωθεί από επιθέσεις της Χεζμπολάχ.
Οι μάχες θα συνεχιστούν
Παρά το γεγονός ότι έχει αποφευχθεί προς το παρόν ένας ευρύτερος πόλεμος στη Μέση Ανατολή, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χεζμπολάχ καθώς και οι μάχες με τη Χαμάς στη Γάζα ουσιαστικά δείχνουν ότι θα συνεχιστούν.
“Στρατηγικά η κατάσταση δεν έχει αλλάξει και είμαστε εκεί που ήμασταν” σχολίασε η αναλύτρια στο Ισραηλινό Φόρουμ Πολιτικής με έδρα την Νέα Υόρκη, Σιρά Εφρόν.
Μια εκεχειρία στο Λίβανο εξαρτάται από μια εκεχειρία στη Γάζα η οποία ως προοπτική παραμένει μακρινή. Μετά από τετραήμερες συναντήσεις αξιωματούχων από ΗΠΑ, Ισραήλ, Αιγύπτου και Κατάρ δεν καταγράφηκε πρόοδος αν και οι διαπραγματευτές δήλωσαν ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν. Η Χεζμπολάχ έχει διαμηνύσει ότι θα συνεχίσει τη μάχη της μέχρι το Ισραήλ να συμφωνήσει εκεχειρία με τη Χαμάς στη Γάζα. “Αυτό στην πράξη σημαίνει συνεχή εξουθενωτικό πόλεμο” με συνεχή κίνδυνο κλιμάκωσης χωρίς να φαίνεται κάποιο τέλος τον ορίζοντα” δήλωσε η Εφρόν. “Στο μεταξύ εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινοί και εκατομμύρια Παλαιστίνιοι συνεχίζουν να υποφέρουν μέσα σε μια περιοχή που ισορροπεί στο χείλος της καταστροφής” πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπεντζαμιν Νετανιάχου εξακολουθεί να αντεπιτίθεται σε όρους της προτεινόμενης συμφωνίας εκεχειρίας που θα καθιστούσαν πιο δύσκολο για το Ισραήλ να επαναλάβει τις μάχες μετά από μια παύση διάρκειας εβδομάδων υποστηρίζοντας ότι μια τέτοια συμφωνία θα επέτρεπε στη Χαμάς να επιβιώσει από τον πόλεμο.
Η Χαμάς από την πλευρά της είναι αποφασισμένη να παραμείνει μια δύναμη στη μεταπολεμική Γάζα και έχει δηλώσει ότι απορρίπτει οποιαδήποτε προσωρινή εκεχειρία που δεν εξασφαλίζει την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα.
“Ζητούν από τη Χαμάς να αποδεχθεί την ισραηλινή κατοχή της Λωρίδας της Γάζας εν μέρει ή ολόκληρη” δήλωσε ο Ιμπραήμ Νταλάλσα, διευθυντής του Horizon Center, μιας παλαιστινιακής ερευνητικής ομάδας στη Ραμάλα. “Το να τους ζητάμε να σκεφτούν καν μια τέτοια συνθήκη είναι βασικά σαν να τους ζητάμε να αυτοκτονήσουν πολιτικά” πρόσθεσε, εκτιμώντας πως “αυτό είναι κάτι που η Χαμάς ποτέ, μα ποτέ, δεν θα συμφωνήσει”.