H πρωτοφανής πτώση της διεθνούς ζήτησης που παρατηρείται στις αγορές της Ευρώπης ήρθε να προστεθεί στα σοβαρά προϋπάρχοντα προβλήματα της εγχώριας νηματουργίας, με αποτέλεσμα να απειλείται πλέον συθέμελα η ελληνική παραγωγή.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου, χωρίς τη λήψη άμεσων και ριζικών δράσεων από την Πολιτεία και από τους πιστωτές, θα βρεθούμε σύντομα χωρίς εγχώρια παραγωγή στο χώρο της νηματουργίας, καθώς οι πλείστες ελληνικές εταιρείες ταλαιπωρούνται από τα μεγάλα δάνεια, το υψηλό ενεργειακό κόστος και την έντονη πτώση που παρουσιάζει εδώ και μια διετία η ευρωπαϊκή ζήτηση.
«Πώς λένε ότι θα φέρουν επενδυτές στον κλάδο, αν δεν καταφέρουν πρώτα να επιβιώσουν οι υπάρχουσες εταιρείες; Αν σε λίγο καιρό δεν υπάρχει εγχώρια παραγωγή, τι νόημα θα έχουν όλα αυτά τα υποσχόμενα σχέδια για το «European Cotton» και τα βιώσιμα προϊόντα, για τα οποία μάλιστα έχει εκδηλωθεί σημαντικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό; Φοβάμαι πως όταν αποφασίσουν να αντιμετωπίσουν σοβαρά την κατάσταση, τότε θα είναι πολύ αργά» επισημαίνει η ίδια πηγή, συνεχίζοντας:
«Η τρέχουσα μείωση της ζήτησης είναι μεγάλη, καθώς το διαθέσιμο εισόδημα των ευρωπαϊκών νοικοκυριών έχει πληγεί από τον πληθωρισμό και το αυξημένο ενεργειακό κόστος. Ζητούμενο αποτελεί το πόσο θα διαρκέσει ακόμη. Άλλοι ελπίζουν σε μια ήπια ανάκαμψη από το φθινόπωρο -θα βοηθήσει ίσως ψυχολογικά και η αποκλιμάκωση των επιτοκίων- και άλλοι εκτιμούν ότι αξιοσημείωτη τόνωση της ζήτησης θα δούμε από την αρχή του 2025. Σε κάθε περίπτωση, η κρίση δεν αφορά την Ελλάδα, αλλά επίσης την Τουρκία και τις άλλες χώρες της Ασίας.
Παρόλα αυτά, η ουσία είναι πως η ελληνική νηματουργία μπορεί να γίνει βιώσιμη και επωφελής για την οικονομία μας, υπό την προϋπόθεση ότι οι εταιρείες του κλάδου θα μείνουν με λογικές δανειακές υποχρεώσεις και θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ένα χαμηλότερο ενεργειακό κόστος. Ο κλάδος δεν θέλει κίνητρα, αλλά άρση των σημερινών αντικινήτρων».
Οι ιδιαιτερότητες
Η ελληνική ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις άλλα κράτη έγκειται στο ότι η χώρα μας είναι ουσιαστικά η μόνη μεγάλη παραγωγός βάμβακος στην Ευρώπη, προϊόν το οποίο κατά κύριο λόγο εξάγει εισπράττοντας «ψίχουλα» προκειμένου να εισάγει ρούχα σε πολλαπλάσια τιμή. Δηλαδή, χάνει ουσιαστικά όλη αυτή την τεράστια υπεραξία που υπολογίζεται σε αρκετά δισ. ευρώ κάθε χρόνο.
Μια δεύτερη -ευρωπαϊκή αυτή τη φορά- ιδιαιτερότητα, είναι η διαπιστωμένη ανάγκη απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ασία στην ευρύτερη εφοδιαστική αλυσίδα μιας σειράς κλάδων, στους οποίους συγκαταλέγεται και αυτός της κλωστοϋφαντουργίας-ένδυσης.
Η τρέχουσα κατάσταση
Η νηματουργία Βαρβαρέσος οδεύει προς πτώχευση, πνιγμένη από τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της προς τις τράπεζες και προς τη ΔΕΗ, την ώρα που οι πολυετείς προσπάθειες για την προσέλκυση στρατηγικού επενδυτή δεν τελεσφόρησαν.
Η Επίλεκτος, η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία του κλάδου, μπορεί μεν να συνεχίζει να παράγει, ωστόσο ο όμιλος σημειώνει ζημιογόνα αποτελέσματα, έχοντας παράλληλα αρνητικά ίδια κεφάλαια και πολύ υψηλές υποχρεώσεις προς τις τράπεζες. Όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, χωρίς σοβαρό κούρεμα υποχρεώσεων, η υπόθεση δεν μπορεί να έχει πολύ μέλλον μπροστά της και πως με βάση τη μέχρι τώρα ακολουθούμενη τακτική, απλά οι πιστωτές μεταφέρουν το πρόβλημα στο μέλλον, αντί να βρουν μια βιώσιμη λύση που θα ωφελήσει στο τέλος της ημέρας τόσο τους ίδιους, όσο και την ελληνική βιομηχανία.
Τα Κλωστήρια Θράκης μπορεί να έχουν πέρασαν -και να συνεχίζουν να περνούν- πολύ δύσκολες καταστάσεις, ωστόσο το ενδιαφέρον των Ιταλών της Olcese Ferrari δημιουργεί προσδοκίες για την επιβίωση της παραγωγικής μονάδας (διαθέτει και εκκοκκιστήριο). Όσο και αν οι προσπάθειες πλειστηριασμού του ενεργητικού των Κλωστηρίων Θράκης δεν έχουν φέρει μέχρι σήμερα αποτέλεσμα, κύκλοι της αγοράς επιμένουν πως οι Ιταλοί είναι «ζεστοί» για το project, καθώς θα αποκτήσουν μόνο το ενεργητικό των Κλωστηρίων Θράκης και όχι τις υποχρεώσεις τους. Σήμερα, η μονάδα της Ροδόπης εξυπηρετεί κάποιους πελάτες με 38 εργαζόμενους, προσδοκώντας πως όταν έρθουν οι Ιταλοί θα δουν τον αριθμό αυτό να διπλασιάζεται.
Η Κλωστοϋφαντουργία Ναυπάκτου μπορεί μεν να διαθέτει υγιή ισολογισμό και να έχει ολοκληρώσει μέσα στο 2022 επενδυτικό πρόγραμμα αύξησης του capacity και βελτίωσης του προϊοντικού μίγματος, ωστόσο επηρεάστηκε και αυτή σημαντικά από την τρέχουσα κρίση. Ειδικότερα, το 2023 η εισηγμένη εταιρεία υποχρεώθηκε σε μείωση του κύκλου εργασιών της (από τα 16,4 στα 15,8 εκατ. ευρώ), σε αρνητικό EBITDA (-69 χιλ. έναντι 1,823 εκατ. ευρώ) και ζημιογόνο αποτέλεσμα (-748 χιλ. έναντι 413 χιλ. το 2022).
Η όλη κατάσταση έπληξε φυσικά και τον κλάδο της ένδυσης, με την εισηγμένη εταιρεία Fieratex να έχει θέσει σε διαθεσιμότητα το προσωπικό της τουλάχιστον για τον Ιούνιο, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο και για χρονική παράταση της προαναφερθείσας απόφασης.