O Ισραηλινός δημοπσιογράφος, Attila Somfalvi, έγραψε στο ynetnews ότι “η ξαφνική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ σήμερα το πρωί έχει προκαλέσει σοκ στην ισραηλινή κοινή γνώμη”.
Και συνέχισε λέγοντας πως “όλοι ήξεραν ότι κάτι μπορεί να συμβεί, θυμίζοντας το 1973 και την τρομερή αποτυχία του πολέμου του Γιομ Κιπούρ. Οι συζητήσεις παντού φέτος ήταν γύρω από αποτυχίες, λάθη και δυσλειτουργίες. Ωστόσο, κανείς δεν περίμενε αυτό που εκτυλίχθηκε τις τελευταίες ώρες: τρομοκράτες να περιφέρονται ελεύθερα στις νότιες πόλεις, απαγωγές, πυροβολισμούς στους δρόμους, αλεξιπτωτιστές και χιλιάδες ρουκέτες να χτυπούν ταυτόχρονα διάφορα σημεία της χώρας.
Ιστορικά, αυτό το πρωινό θα καταγραφεί ως “αποτυχία” από κάθε άποψη. Η ιδέα (και πάλι) κατέρρευσε, και το βαρύ τίμημα που πλήρωσαν οι πολίτες για τη λανθασμένη συμπεριφορά των ιθυνόντων είναι αβάσταχτο και τρομακτικό. Τα πολιτικά στελέχη απέτυχαν, αυτό είναι ξεκάθαρο.
Τους τελευταίους δέκα μήνες, η κυβέρνηση Νετανιάχου επικεντρώθηκε πρωτίστως στη διάλυση της ισραηλινής κοινωνίας και στην προσπάθειά της να καταλάβει τον έλεγχο των κέντρων εξουσίας, προωθώντας μια αποτυχημένη μεταρρύθμιση που ύψωσε ένα “σινικό τείχος” οργής μεταξύ των διαφόρων τμημάτων του πληθυσμού. Αντί για την οικοδόμηση του έθνους, ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του ήταν απασχολημένοι με την καταστροφή του σιωνιστικού εγχειρήματος. Αντί να ενισχύσουν την ισραηλινή αποτροπή, απαξίωναν τους στρατιώτες, τους πιλότους και οποιονδήποτε δεν ευθυγραμμιζόταν με την αντιδημοκρατική ατζέντα της κυβέρνησης.
Η δύναμη αποτροπής ενός κράτους και ενός στρατού δεν είναι επιστημονικό ζήτημα. Είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς με ακρίβεια πόσο απέχουν οι εχθροί του Ισραήλ σε κάθε δεδομένη στιγμή και πόσο φοβούνται τον ισχυρότερο στρατό στη Μέση Ανατολή. Η αποτροπή, λένε, επιτυγχάνεται με την οικοδόμηση μιας ισχυρής αντίληψης μεταξύ των εχθρών ότι δεν είναι συνετό να τα βάλουν με τις Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ και τον ισραηλινό μηχανισμό ασφαλείας.
Ωστόσο, η αποτροπή επιτυγχάνεται επίσης με μια πολιτική ηγεσία ικανή να δημιουργεί πίστη και ενότητα και να διαχειρίζεται όλα τα τμήματα του πληθυσμού. Από αυτή την άποψη, η σημερινή κυβέρνηση έχει αποτύχει πλήρως και ξεκάθαρα. Και συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός απέτυχε στην ικανότητα να χαλιναγωγήσει τα πιο ακραία στοιχεία της κυβέρνησής του.
Δεν είχε το θάρρος να τους “τσαλακώσει”, να τους χαλιναγωγήσει ή ακόμα και να τους απορρίψει όταν κάποιος πρότεινε να καεί ένα παλαιστινιακό χωριό, για παράδειγμα.
Όσον αφορά την ασφάλεια, τα ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά, αν και πρέπει να δηλωθεί με σαφήνεια: Παρά τις επικρίσεις προς τους πολιτικούς, οι αποφάσεις τους βασίζονται στις πληροφορίες και τις πληροφορίες που παρέχει το προσωπικό ασφαλείας. Ένα πολιτικό κλιμάκιο μπορεί να διαμορφώσει πολιτική μόνο με βάση αυτά που ακούει από τους ειδικούς του. Και σε θέματα ασφάλειας, οι ειδικοί της κυβέρνησης είναι οι στρατιωτικοί διοικητές, η Shin Bet και η Μοσάντ. Αυτοί υποτίθεται ότι δίνουν την πιο ακριβή εικόνα και επιτρέπουν στους πολιτικούς να λαμβάνουν τις καλύτερες αποφάσεις. Αν οι εκτιμήσεις δεν είναι καλές, οι αποφάσεις θα είναι φυσικά κακές. Αυτή είναι μια αναντικατάστατη εξίσωση.
Αμέτρητα ερωτήματα προκύπτουν επίσης υπό το πρίσμα της επιτυχίας των τρομοκρατών να διεισδύουν στο Ισραήλ μέσω του φράχτη που υποτίθεται ότι θα απέκλειε τη Γάζα, να περιφέρονται ελεύθερα για μεγάλο χρονικό διάστημα στους δρόμους των νότιων πόλεων, να διαπράττουν ειδεχθή εγκλήματα και να επιστρέφουν στη Λωρίδα με ομήρους και πάνω σε τζιπ των IDF. Αυτή δεν είναι απλώς μια εικόνα- είναι μια ηχηρή εικόνα νίκης, ένα απαράμιλλο ηθικό πλήγμα. Μια καταστροφή για την αφήγηση που οι Ισραηλινοί έλεγαν στους εαυτούς τους για χρόνια, αλλά και ένα πλήγμα στην αποτυχημένη πολιτική που εξέθρεψε τη Χαμάς και αποδυνάμωσε την Παλαιστινιακή Αρχή. Η μακροχρόνια περιφρόνηση για τις “κατά φαντασίαν τρομοκρατικές οργανώσεις” μετατράπηκε σήμερα το πρωί σε έναν εφιάλτη από τον οποίο θα είναι δύσκολο να ξεφύγει κανείς. Το τραύμα θα στοιχειώνει τους Ισραηλινούς για πολύ καιρό. Η ανάκαμψη θα κοστίσει ακριβά, και δυστυχώς, το τίμημα δεν θα πληρώνεται μόνο σε χρήμα.
Είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα από αυτό το δύσκολο πρωινό, αλλά είναι ήδη σαφές ότι το σκληρότερο πλήγμα που επέφεραν οι τρομοκράτες στο Ισραήλ είναι το ψυχολογικό, το ηθικό. Η αποτροπή κατέρρευσε και οι φρικιαστικές εικόνες που κατακλύζουν τα κοινωνικά δίκτυα, όπως πτώματα αμάχων, απαχθέντες, οδομαχίες και φλεγόμενα τανκς των IDF – αυτές οι εικόνες δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια καταστροφή. Για χρόνια, το Ισραήλ κατάφερε να δημιουργήσει μια αίσθηση στρατιωτικής, ασφάλειας και ηθικής υπεροχής. Για χρόνια, οι Ισραηλινοί υπέμεναν τους πυραύλους – ήξεραν όμως ότι το Iron Dome θα έκανε τη δουλειά του. Ο Νετανιάχου καυχιόταν για την εξάλειψη των σηράγγων και την κατασκευή του υπόγειου φράγματος.
Σήμερα το πρωί, όλα αυτά κατέρρευσαν. Καταπατήθηκαν από τις μπότες των δολοφόνων που τριγυρνούσαν στους δρόμους των νότιων οικισμών. Πνίγηκε στα ποτάμια αίματος αθώων πολιτών. Ο Νετανιάχου και οι πολιτικοί του σύμμαχοι δεν κατέστρεψαν μόνο τους θεσμούς, αλλά και το αίσθημα ασφάλειας των Ισραηλινών, την αίσθηση ότι υπάρχει κάποιος στον οποίο μπορούν να βασιστούν. Πέρασαν 50 χρόνια από την αποτυχία του Γιομ Κιπούρ, πενήντα χρόνια από τότε που οι Ισραηλινοί έχασαν την αθωότητά τους. Τώρα, έχουν χάσει και την αυτοπεποίθησή τους να βγουν από τα σπίτια τους ένα Σάββατο πρωί. Αυτό δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια καταστροφή”.