Σε μια αποθήκη στο Μόναχο, οι υπάλληλοι φορτώνουν κιβώτια με φρούτα και τυροκομικά, προϊόντα που έχουν διανύσει περισσότερα από 2.000 χιλιόμετρα από την Ελλάδα.
Αυτά τα προϊόντα είναι κομμάτια μιας ευρύτερης εμπορικής σχέσης που εκτυλίσσεται καθημερινά εδώ και δεκαετίες, όπου η Ελλάδα και η Γερμανία είναι οι πρωταγωνιστές σε μια αδιάκοπη ανταλλαγή αγαθών. Αλλά αυτός ο κύκλος κινδυνεύει να διαταραχθεί.
Η γερμανική οικονομία, μια από τις πιο ισχυρές μηχανές της Ευρώπης, βρίσκεται τώρα σε κρίση. Αυτό προκύπτει από τις τελευταίες φθινοπωρινές προβλέψεις του Ινστιτούτου του Κιέλου. Τα θετικά μηνύματα στα μέσα του έτους δεν επιβεβαιώθηκαν, γι’ αυτό και το Ινστιτούτο αναθεώρησε σημαντικά προς τα κάτω τις προσδοκίες του για το τρέχον και το επόμενο έτος.
Το γερμανικό ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κατά 0,1% το 2024 (καλοκαιρινή πρόβλεψη: 0,2%). Για το 2025 οι προσδοκίες για την ανάπτυξη περιορίζονται στο 0,5% από 1,1%. Το ποσοστό ανεργίας είναι πιθανό να αυξηθεί στο 6% εφέτος και 6,1% το 2025 από 5,7% το 2023, ενώ ο πληθωρισμός θεωρείται ότι θα υποχωρήσει σταδιακά στο 2,2% εφέτος και στο 2% το 2025.
Αυτή η αβεβαιότητα στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, που επιτείνεται από την αύξηση των πτωχεύσεων, το κλείσιμο κρίσιμων παραγωγικών μονάδων που σχεδιάζουν εταιρείες όπως η VW που θα φέρουν απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων, ρίχνει τη σκιά της και πάνω στις ελληνικές εξαγωγές και τις ελληνικές επιχειρήσεις που εξάγουν σε μια χώρα που έχει σημαντική βαρύτητα για τα ελληνικά «χρώματα».
Η Γερμανία αποτελεί για την Ελλάδα τον πρώτο εμπορικό εταίρο με μερίδιο 8,7% επί του συνολικού όγκου εμπορίου και τον τρίτο σε επίπεδο εξαγωγών με μερίδιο 6,7%. Πέρυσι οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Γερμανία σημείωσαν αύξηση 5,3%, φτάνοντας τα 3,2 δισ. ευρώ. Ανοδική τάση που διατηρήθηκε και το πρώτο εξάμηνο του 2024, με αύξηση 9,6% των ελληνικών εξαγωγών. Όμως, τα μηνύματα για το μέλλον δεν είναι ευοίωνα.
Τον Ιούλιο με βάση προσωρινά στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας (Destatis), οι εξαγωγές της Γερμανίας μειώθηκαν κατά 1,2% και οι εισαγωγές κατά 0,1% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2023. Σε επίπεδο επταμήνου Ιανουαρίου – Ιουλίου οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 5,1% σε σχέση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2023.
Για τον πρόεδρο του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), Αλκιβιάδη Καλαμπόκη, «οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη στη γερμανική οικονομία θα δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα για τους Έλληνες εξαγωγείς». Όπως λέει «η Γερμανία είναι ένας παραδοσιακός και αξιόπιστος εμπορικός εταίρος εδώ και πολλά χρόνια. Τα προϊόντα μας βρίσκονται σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ σε μεγαλύτερη έκταση απ’ ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα».
Για τον ίδιο τα προβλήματα της Γερμανίας είναι το κερασάκι στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς.
Ποια είναι αυτά τα προβλήματα τον ρωτάμε. «Το αυξημένο μεταφορικό κόστος για τις εξαγωγές προς την Ασία, λόγω της ανάγκης να διασχίζουμε όλη την Αφρική. Το υψηλό ενεργειακό κόστος, η έλλειψη φορολογικών κινήτρων, χρηματοδότησης και τα επιτόκια που παραμένουν υψηλά» λέει.
Σύμφωνα με τον ίδιο «ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων με τις γεωπολιτικές αναταράξεις δημιουργεί ένα εκρηκτικό μίγμα. Εάν προσθέσουμε σε αυτό και τις πιθανές αρνητικές συνέπειες από τη γερμανική οικονομική κρίση, η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη».
Υπάρχει λύση; Ο Αλκιβιάδης Καλαμπόκης που ανέλαβε πρόσφατα πρόεδρος του ΠΣΕ, λέει ότι υπάρχει. «Όπως τονίζω εδώ και χρόνια, και όπως υποστηρίζω και από τη νέα μου θέση, είναι κρίσιμο να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη των εξαγωγών μας προς τρίτες χώρες που προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες, οι οποίες σήμερα αποτελούν το 35-40% του συνόλου των εξαγωγών μας. Παράλληλα, πρέπει να διατηρήσουμε τη θέση μας στην ευρωπαϊκή αγορά, ακόμη και αν η Γερμανία βρεθεί σε ύφεση. Χρειάζεται στρατηγική για να ανταπεξέλθουμε σε αυτές τις προκλήσεις και να διευρύνουμε τις εξαγωγές μας σε νέες αγορές», αναφέρει.