Στα τέλη Ιανουαρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν εκτεταμένες κυρώσεις κατά της κρατικής εταιρείας ενέργειας της Βενεζουέλας, της PDVSA, ενισχύοντας τις πιέσεις στο καταπιεστικό καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο σε μια προσπάθεια να επιβληθεί μια δημοκρατική μετάβαση. Αφού η Βενεζουέλα αποκλείστηκε από την κύρια πηγή σκληρού νομίσματος, ο σύμβουλος της Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζον Μπόλτον, προέβλεψε την πτώση της κυβέρνησης μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Τρεις μήνες αργότερα, ο Μαδούρο εξακολουθεί να μένει στο Miraflores, το προεδρικό μέγαρο. Ακόμα και η πιο εξαρτημένη από το πετρέλαιο κυβέρνηση παρέμεινε στη ζωή, τουλάχιστον μέχρι στιγμής. Εν μέρει η ανθεκτικότητά της προέρχεται από την περικοπή των δαπανών για τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού: Τρόφιμα, φάρμακα, ακόμη και ηλεκτρική ενέργεια.
Αλλά αντανακλά επίσης την πρόσβαση του καθεστώτος σε δολάρια με άλλα μέσα. Το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, η παράνομη εξόρυξη και άλλα λαθραία προϊόντα φέρνουν επίσης δισεκατομμύρια σε σκληρό νόμισμα στο καθεστώς. Και καθώς οι κυρώσεις αυξάνουν τη στέρηση και την απελπισία του λαού της Βενεζουέλας, μία από αυτές τις αναπτυσσόμενες εισροές νομίσματος προέρχονται από εμβάσματα, χρήματα που στέλνονται από Βενεζουελάνους που ήταν ήδη στο εξωτερικό ή που βρίσκονται μεταξύ των περισσότερων από 3 εκατομμύρια ανθρώπων που έχουν φύγει, τα τελευταία τρία χρόνια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Econoanalitica, περίπου 4 δισ. δολ. θα επιστρέψουν στη Βενεζουέλα μόνο φέτος. Προσθέστε και τα 1,5 δισ. δολ. από ξένους τραπεζικούς λογαριασμούς και τα εμβάσματα πιθανόν να ξεπεράσουν τα δολάρια από το πετρέλαιο που επιστρέφουν στο έθνος της Νότιας Αμερικής.
Ένα προϊόν με παρηγορητική επίδραση στη δυστυχία, τα εμβάσματα έχουν μακρά ιστορία στη Λατινική Αμερική. Πάνω από δεκαετίες, εκατομμύρια μετανάστες έστελναν χρήματα στο σπίτι για να πληρώσουν για τρόφιμα, ιατρικά και σχολικά τέλη, να χτίσουν σπίτια και να παρέχουν κεφάλαια εκκίνησης για τις μικρές επιχειρήσεις. Ενώ βελτιώνουν ξεχωριστά την κατάσταση αυτών που έχουν μείνει πίσω, συνολικά αυτές οι ροές έχουν κάποιες φορές ύπουλες πολιτικές επιπτώσεις, μειώνοντας την πίεση στις κυβερνήσεις να εκπροσωπήσουν και να ανταποκριθούν στα αιτήματα του λαού τους, ακόμη και υποστηρίζοντας διεφθαρμένα και καταπιεστικά καθεστώτα.
Στα έθνη της Κεντρικής Αμερικής όπως η Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ και η Ονδούρα, τα εμβάσματα αντιπροσωπεύουν πάνω από το 10% του ΑΕΠ, καθώς εισάγονται περισσότερα δολάρια από καφέ, ζάχαρη, ενδύματα ή οποιαδήποτε άλλη εξαγωγή. Ωστόσο, παρέχοντας μία διέξοδο για τις οικογένειες, οι ροές αυτές επέτρεψαν επίσης στις κυβερνήσεις να αγνοήσουν τους ψηφοφόρους και ακόμη και να λεηλατήσουν τα θησαυροφυλάκια τους.
Αυτές οι δυσμενείς συνέπειες είναι πιο έντονες στην Κούβα. Για να αντισταθμιστεί το καταστροφικό τέλος της οικονομικής στήριξης από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το καθεστώς του Κάστρο άνοιξε νέα οικονομικά κανάλια. Τα εμβάσματα από τη νότια Φλόριντα και άλλες περιοχές εκτοξεύτηκαν ανοδικά, βοηθώντας πολλούς να επιβιώσουν από τα βαθύτερα πλήγματα του έθνους, μία περίοδος που χαρακτηρίστηκε ως “ειδική”. Αλλά αυτές οι ροές δολαρίου υποστήριζαν επίσης το αυταρχικό καθεστώς, χρηματοδοτώντας τις ζωτικές εισαγωγές και εξυπηρετώντας το διεθνές χρέος και βοηθώντας στη διατήρηση των Κάστρο στην εξουσία.
Το καθεστώς της Βενεζουέλας έχει μάθει αυτό το μάθημα και έχει ήδη βρει τρόπους να αξιοποιήσει τα εμβάσματα. Με τα περισσότερα χρήματα να πηγαίνουν σε τρόφιμα, φάρμακα και βασικές ανάγκες, μειώνεται η πίεση στο καθεστώς να παρέχει στους πολίτες της, τη στιγμή που ακόμη και 20 δολάρια το μήνα μπορούν να βοηθήσουν μια οικογένεια.
Μερικά από τα χρήματα που εισέρχονται καταλήγουν απευθείας στις τσέπες του καθεστώτος. Οι τελωνειακοί δασμοί, οι φόροι επί των κρυπτονομισμάτων και άλλες χρηματικές μεταβιβάσεις, οι δυσμενείς επίσημες συναλλαγματικές ισοτιμίες και οι δωροδοκίες στηρίζουν τα έσοδα του καθεστώτος. Ένα ανέκδοτο: Ένας φίλος από τη Βενεζουέλα στέλνει πακέτα από το Amazon μέσω μιας γυναίκας στην Τάμπα. Για κάθε $100 δολάρια σε γάλα σε σκόνη, ζυμαρικά, Ντορίτος και άλλα προϊόντα, πληρώνει επιπλέον $500 για να εξασφαλίσει ότι τα προϊόντα θα καταφέρουν να περάσουν τη θάλασσα, μέσω των τελωνείων, και θα φτάσουν στο διαμέρισμα της οικογένειας στο Καράκας.
Η οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάρρευση της Βενεζουέλας αντικατοπτρίζει αυτή της Ζιμπάμπουε τη δεκαετία του 1990. Ωστόσο, αυτή και άλλα ιστορικά όμοιες καταστάσεις δείχνουν ότι η απελπισία δεν οδηγεί πάντοτε στην επανάσταση. Καθώς αυξάνονται τα εμβάσματα, οι προσπάθειες καλής θέλησης για την ελάφρυνση των δεινών εκατομμυρίων αθώων ατόμων μπορούν να δώσουν απροσδόκητα μια σωτηρία στους καταπιεστές τους – ένας ακόμη λόγος για τον οποίο η οικονομική πίεση δεν θα πετύχει μόνη της χωρίς μια συνετή προσπάθεια για να τερματιστεί το τρομακτικό αδιέξοδο της Βενεζουέλας,