Ο ένας προέρχεται από πλούσια οικογένεια, παρακολούθησε τα καλύτερα σχολεία του Μιλάνου και όλες οι συγχωνεύσεις της σταδιοδρομίας του αφορούν τη Mediobanca , την πιο ισχυρή επενδυτική τράπεζα της Ιταλίας.
Ο άλλος μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο και δεν είχε χρήματα ούτε για να πάει στο Λύκειο, αλλά στα 84 χρόνια του είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ιταλίας έχοντας χτίσει από την αρχή τη μεγαλύτερη εταιρεία οπτικών στον κόσμο.
Ο 54χρονος Alberto Nagel, επικεφαλής της Mediobanca, και ο Leonardo Del Vecchio, ο οποίος σε λιγότερο από δύο μήνες έγινε ο κορυφαίος επενδυτής της τράπεζας, ετοιμάζονται να δώσουν μια μάχη επικράτησης, η οποία ταράζει τον κόσμο της ιταλικής οικονομίας.
Εκείνο που διακυβεύεται είναι η μελλοντική πορεία της Mediobanca, ενός αξιοσέβαστου ιδρύματος που μετρά περισσότερα από 70 χρόνια. Ο δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας Del Vecchio πιστεύει ότι η Mediobanca πρέπει να μειώσει την εστίασή της στη χρηματοδότηση των καταναλωτών και, αντίθετα, να ενισχύσει την παραδοσιακή επιχειρηματική τραπεζική της δραστηριότητα μέσω εξαγορών.
Ο Del Vecchio, πρόεδρος της εταιρείας Essilor Luxottica που κατασκευάζει τα γυαλιά Ray-Ban (ESLX.PA), απέκτησε απροσδόκητα ένα μερίδιο 7% στη Mediobanca στα μέσα Σεπτεμβρίου – ενημερώνοντας τον Nagel για αυτή του την κίνηση μόλις κάποιες ώρες πριν κάνει δηλώσεις.
Την περασμένη εβδομάδα αύξησε την περιουσία του περίπου κατά 10% και τέσσερις πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα δήλωσαν ότι έχει ακόμα υψηλότερο στόχο – κάτι που θα απαιτούσε έγκριση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Μία από τις πηγές ανέφερε ότι σκοπεύει να φτάσει το 20%.
Οι εκπρόσωποι του Del Vecchio δεν έκαναν σχόλια γι’ αυτό το ζήτημα.
Η τολμηρή κίνηση του μεγιστάνα προς στην τράπεζα Mediobanca θυμίζει τις εταιρικές ίντριγκες στο λεγόμενο «salotto buono» ή «ωραίο σαλόνι», το ανεπίσημο club που έχει τον έλεγχο στις επιχειρήσεις της Ιταλίας από το 1945 και είχε επίκεντρο τη Mediobanca.
Μέχρι στιγμής, κρατά κλειστά τα χαρτιά του όσον αφορά το κίνητρό του.
Ωστόσο, σε σύντομες δηλώσεις του που θεωρήθηκαν ευρέως ως άμεση πρόκληση απέναντι στη στρατηγική του Nagel, ανέφερε τον περασμένο μήνα ότι η Mediobanca θα πρέπει να βασίζεται λιγότερο στις συνεισφορές από τις επιχειρήσεις καταναλωτικής πίστης και του πιο πολύτιμου περιουσιακού της στοιχείου, δηλαδή την ασφαλιστική εταιρεία Generali (GASI.MI).
Ανέφερε επίσης ότι η Mediobanca ήταν πολύ μικρή έχοντας χάσει αρκετές πιθανές συμφωνίες.
Τα παράπονα της ασφαλιστικής GENERALI
Η σχέση ανάμεσα στους δύο επιδεινώθηκε με γρήγορους ρυθμούς από το 2017, όταν η Mediobanca ενημέρωσε τον Del Vecchio για τη συγχώνευση Luxottica-Essilor αξίας 48 δισ. ευρώ.
Μια κρίσιμη καμπή φάνηκε ότι πρόεκυψε πέρυσι, όταν η Mediobanca, βασικός μέτοχος σε ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο του Μιλάνου, εμπόδισε μια επένδυση 500 εκατομμυρίων ευρώ την οποία ήθελε να κάνει ο Del Vecchio στο νοσοκομείο χρησιμοποιώντας το δικό του φιλανθρωπικό ίδρυμα που θα αποκτούσε μια μονάδα με το όνομά του.
Σύμφωνα με τρεις από τις πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, απώτερος στόχος του Del Vecchio πίσω από τη διαδικασία αύξησης των μετοχών στη Mediobanca και τις αντιδράσεις της διοίκησης είναι να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο στην πορεία της Generali, συμπεριλαμβανομένων πιθανών διασυνοριακών συμφωνιών.
Όπως ανέφεραν οι πηγές, ο Del Vecchio κατηγορεί τον Nagel όπως και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Generali Philippe Donnet για τη χαμηλή απόδοση που θεωρεί ότι έχουν οι μετοχές της Generali σε σύγκριση με άλλους ανταγωνιστές, όπως η γερμανική Allianz (ALVG.DE) ή η γαλλική Axa (AXAF.PA).
Προσθέτουν επίσης ότι, αν και θα προτιμούσε μια ένωση με ξένο όμιλο, θέλει να διασφαλίσει ότι θα διατηρηθεί η ιταλική ταυτότητα της Generali.
Η Mediobanca είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Generali με ποσοστό 13% στην τρίτη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία στην Ευρώπη, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 30% των λειτουργικών κερδών της τράπεζας. Ο Del Vecchio είναι επίσης επενδυτής της Generali με ποσοστό συμμετοχής 4,8%.
Ο Nagel αγνόησε την κριτική του Del Vecchio και την Τρίτη δήλωσε ότι θα βασιστεί στην τρέχουσα στρατηγική του για να δημιουργήσει ανάπτυξη από τις επιχειρήσεις διαχείρισης περιουσίας και καταναλωτικής πίστης της Mediobanca ακολουθώντας ένα σχέδιο μέχρι το 2023.
ΤΟ «ΩΡΑΙΟ ΣΑΛΟΝΙ»
Ορισμένοι τραπεζίτες ισχυρίζονται ότι ο Del Vecchio φαίνεται ότι επιθυμεί να επιστρέψει στο παρελθόν του «ωραίου σαλονιού», τότε που οι ισχυρές οικογένειες ενεργούσαν ως παράγοντας άσκησης επιρροής στην επιχειρησιακή Ιταλία μέσω διασυνδεδεμένων μειοψηφικών μεριδίων.
Τραπεζίτης σε παγκόσμια επενδυτική τράπεζα που έχει στενές σχέσεις με την Generali, σχολιάζει: «Ο Del Vecchio νιώθει νοσταλγία για τις παλιές μέρες. Ποιό είναι όμως το όφελος από το να γυρίσει κάποιος πίσω τον χρόνο; Η Mediobanca έχει εξελιχθεί σε ένα πιο συγκροτημένο και διαφανές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα».
Τα στελέχη της αντίπαλης τράπεζας Mediolanum – η οποία κατέχει το 3,3% της Mediobanca – καθώς και της Intesa Sanpaolo, υποστηρίζουν τον Nagel.
Ο Nagel υπήρξε διευθύνων σύμβουλος της Mediobanca από το 2008 ξεκινώντας την καριέρα του εκεί το 1991 σε ηλικία 26 ετών, και οδήγησε την τράπεζα του Μιλάνου μακριά από τον ιστορικό ρόλο της ως εταιρεία επενδύσεων χαρτοφυλακίου.
Δημιούργησε ένα δίκτυο διασταυρούμενων συμμετοχών που είχαν μετατραπεί σε μέσο μετάδοσης κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, πωλώντας περίπου 5 δισ. ευρώ μειοψηφικών μεριδίων σε κορυφαίες εταιρείες από το 2013.
Στο μεταξύ, επεκτάθηκε στον τομέα διαχείρισης πλούτου ξεκινώντας τη λειτουργία της τράπεζας Che Banca! και μια σειρά από μεσαίου μεγέθους εξαγορές, ενώ ενίσχυσε τις επιχειρήσεις χρηματοδότησης καταναλωτών της τράπεζας.
Τον Απρίλιο, η Mediobanca αγόρασε επίσης τη γαλλική μπουτίκ εμπορική τράπεζα Messier Maris & Associes, μια συμφωνία που απέδωσε μήνες αργότερα όταν έλαβε εντολή να δώσει συμβουλές στον ιδιοκτήτη της Peugeot PSA (PEUP.PA) στις συζητήσεις για συγχώνευση με τη Fiat Chrysler (FCHA.MI) ύψους 50 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, η κριτική του Del Vecchio σύμφωνα με την οποία η Mediobanca στερείται κλίμακας έχει κάποια αξία, σύμφωνα με ορισμένες τραπεζικές πηγές που μίλησαν στο Reuters, προσθέτοντας ότι η τράπεζα αντιμετώπισε αυξημένο ανταγωνισμό στον τομέα επενδυτικής τραπεζικής από την UniCredit και την Intesa Banca IMI, καθώς και από ξένους ανταγωνιστές.
Ο Jean Pierre Mustier, διευθύνων σύμβουλος της UniCredit, φαινόταν ότι θα ασκήσει κριτική στον Nagel αυτό το Σαββατοκύριακο, έχοντας πουλήσει το 8,4% μερίδιο του δανειστή του στην τράπεζα την περασμένη εβδομάδα.
«Η Mediobanca τα πήγε καλά κατά τη διάρκεια της κρίσης», ανέφερε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα La Repubblica. «Σήμερα όμως δεν είναι εύκολο να γίνει επενδυτική τραπεζική στην Ευρώπη, και όπως και για τον υπόλοιπο κλάδο, σημαίνει ότι χρειαζόμαστε καινούριες ιδέες».