Τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων 25 δισ. ευρώ, οι οποίες θα αποτελέσουν το “κλειδί” για την επιτάχυνση της μείωσης των “κόκκινων” δανείων από τις τράπεζες, θα δρομολογήσει ο Μάιος.
Η πρώτη τιτλοποίηση μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων, ύψους 2 δισ. ευρώ, της Eurobank, η επόμενη, ύψους 7,5 δισ. ευρώ, που θα ακολουθήσει με προβληματικά δάνεια όλων των κατηγοριών και η αναμενόμενη έγκριση στο σχήμα του ΤΧΣ, μέσω του οποίου θα μπορέσουν να τιτλοποιηθούν δάνεια τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ, δίνουν το στίγμα τού τι πρόκειται να ακολουθήσει, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι επιμέρους κινήσεις των άλλων τραπεζών.
Είναι φανερό ότι το “εργαλείο” της τιτλοποίησης θα έχει εφεξής τη μεγαλύτερη συμβολή στην επίτευξη της στοχοθεσίας για τα NPLs μέχρι τα τέλη του 2021. Μάλιστα, αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ευρύτερα για τη διαχείριση του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους, αφού πληροφορίες φέρουν ήδη και τη ΔΕΗ να εξετάζει την τιτλοποίηση οφειλών.
Για τις τράπεζες, οι τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων στοχεύουν στον διπλό στόχο μείωσης των NPLs και εξασφάλισης μελλοντικών εσόδων από την ανάκαμψη της αξίας των ενεχύρων των δανείων που θα τιτλοποιηθούν και θα πουληθούν σε επενδυτές.
Με την τιτλοποίηση, η τράπεζα εκδίδει ομολογίες που βασίζονται στις ταμειακές ροές που απορρέουν από στοιχεία του ενεργητικού της (δάνεια) και τις μεταβιβάζει σε όχημα ειδικού σκοπού που θα τις διαθέσει σε επενδυτές. Η αποπληρωμή των τίτλων καλύπτεται από την ταμειακή ροή που δημιουργούν τα ίδια τα δάνεια με την αποπληρωμή τους. Σημειώνεται ότι οι εταιρείες ειδικού σκοπού που θα αγοράσουν τα τιτλοποιημένα δάνεια θα είναι σε θέση να προσφέρουν στον δανειολήπτη επιλογές αναδιάρθρωσης καλύτερες από των τραπεζών, ελλείψει εποπτικών πιέσεων.
Το εναρκτήριο λάκτισμα
Την προοπτική των τιτλοποιήσεων ελληνικών NPLs αναμένεται να καταδείξει η πρώτη τιτλοποίηση στεγαστικών δανείων από τη Eurobank. Πρόκειται για το χαρτοφυλάκιο Pillar, ύψους 2 δισ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει περίπου 45.000 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια με εξασφαλίσεις σε 36.000 ακίνητα. Τα δάνεια αντιστοιχούν σε 31.000 δανειολήπτες και έχουν μέσο χρόνο καθυστέρησης 3,6 έτη. Οι δεσμευτικές προσφορές για το χαρτοφυλάκιο Pillar αναμένονται στα τέλη Απριλίου και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μη δεσμευτικό ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί ήδη από τα funds Cerberus, LoneStar, PIMCO, Elliott και Fortress.
Όπως έχει ανακοινώσει η τράπεζα, το χαρτοφυλάκιο θα μεταφερθεί σε εταιρεία ειδικού σκοπού, η οποία θα εκδώσει τρία ομόλογα, εκ των οποίων έχει αποφασιστεί το senior (υψηλής διαβάθμισης) να διακρατήσει η τράπεζα και το mezzanine (ενδιάμεσης διαβάθμισης) να πουληθεί στον προτιμητέο επενδυτή. Σημειώνεται ότι το senior ομόλογο θα έχει ονομαστική αξία περίπου 1 δισ. ευρώ, το mezzanine γύρω στα 300 εκατ. ευρώ, ενώ το junior (χαμηλής διαβάθμισης) περίπου 700 εκατ. ευρώ, όσο το ύψος των προβλέψεων που καλύπτουν το χαρτοφυλάκιο. Συνεπώς, η καθαρή λογιστική αξία του χαρτοφυλακίου, αφαιρουμένων των προβλέψεων, ανέρχεται σε 1,3 δισ. ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η τράπεζα έχει αποτιμήσει την εμπορική αξία των εξασφαλίσεων των δανείων στα 2,9 δισ. ευρώ.
Η έκβαση του χαρτοφυλακίου Pillar θα είναι ενδεικτική του επενδυτικού ενδιαφέροντος για το επόμενο χαρτοφυλάκιο NPLs, το οποίο η Eurobank θα μεταβιβάσει σε SPV. Πρόκειται για το χαρτοφυλάκιο Cairo, ύψους 7,5 δισ. ευρώ (4,5 – 5 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα δάνεια λιανικής και 2 – 2,5 δισ. μη εξυπηρετούμενα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μεγάλα επιχειρηματικά), από τα οποία τα 500 εκατ. ευρώ προστέθηκαν σε δεύτερη φάση και αποτελούν δάνεια ρυθμισμένα αλλά αβέβαιης είσπραξης (performing forborne). Οι μη δεσμευτικές προσφορές για το Cairo αναμένονται τον Ιούνιο-Ιούλιο.
Και οι δύο τιτλοποιήσεις είναι άμεσα συνδεδεμένες με την προοπτική της εταιρείας διαχείρισης απαιτήσεων της Eurobank, FPS, η οποία αποτελεί κομβικό κομμάτι στο παζλ του μετασχηματισμού της Eurobank μετά τη συγχώνευση της Grivalia. Οι μη δεσμευτικές προσφορές για την FPS αναμένονται στον Μάιο και η διαδικασία για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην εταιρεία εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο.
Εφόσον προχωρήσει το σχέδιο του ΤΧΣ για την τιτλοποίηση και μεταφορά μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών 15-20 δισ. ευρώ σε όχημα ειδικού σκοπού, η Eurobank υπολογίζει ότι θα μπορέσει να ελαφρύνει κατά επιπλέον 2,5 δισ. ευρώ τα στοιχεία σταθμισμένου ενεργητικού από τον ισολογισμό της.
Οι άλλες τράπεζες
H μείωση των “κόκκινων” δανείων της Alpha Bank στο επόμενο δωδεκάμηνο θα περάσει κατά κύριο λόγο μέσα από τιτλοποιήσεις/πωλήσεις. Το 2019 το στοκ των NPEs της τράπεζας αναμένεται να μειωθεί κατά 5,5 δισ. ευρώ, με το 70% να προέρχεται από πωλήσεις NPLs (ειδικότερα, 4 δισ. ευρώ θα είναι η μείωση από πωλήσεις και 1,5 δισ. ευρώ η οργανική μείωση από ρευστοποιήσεις, διαγραφές και ίαση μη εξυπηρετούμενων δανείων).
Οι πωλήσεις/τιτλοποιήσεις θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και στο πλάνο μείωσης των NPLs που θα ανακοινώσει η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας στις 16 Μαΐου στους διεθνείς επενδυτές στο Λονδίνο. Στο διάστημα της τριετίας μέχρι το 2021, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων θα επιτευχθεί κατά 5,8 δισ. ευρώ από πωλήσεις και τιτλοποιήσεις, κατά 1,9 δισ. ευρώ από πλειστηριασμούς, κατά 2,8 δισ. ευρώ από ρυθμίσεις και κατά 900 εκατ. ευρώ από διαγραφές.
Τέλος, για την Τράπεζα Πειραιώς, μεγάλο μέρος της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στην τριετία 2019-2021 θα επιτευχθεί μέσω πωλήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων, συνολικού ύψους 6,9 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, τα 6 δισ. θα αφορούν τιτλοποιήσεις. Στην τριετία 2019-2021 η Τράπεζα θα προχωρήσει σε διαγραφές 4,4 δισ. ευρώ και ρευστοποιήσεις 1,2 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, κατά τα πρότυπα της Eurobank, εξετάζει και μια μαζικότερη κίνηση μείωσης των NPEs με πώληση της μονάδας PLU.