Η συρρίκνωση του πληθυσμού της Ευρώπης έχει εγείρει από καιρό ανησυχίες για τις οικονομικές της προοπτικές. Πολλές κυβερνήσεις εκφράζουν τον προβληματισμό τους ενώ ο Έλον Μασκ έχει χτυπήσει προειδοποιητικό καμπανάκι, ιδίως για την χώρα μας που επιβαρύνεται με τις χειρότερες δημογραφικές προοπτικές. Ωστόσο για κάποιες κατηγορίες επενδυτών, η τάση συνεπάγεται σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες.
Η Funecap Idf SAS που χρηματοδοτείται από ιδιωτικά κεφάλαια έχει δαπανήσει περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ για την αγορά περισσότερων από 300 εγκαταστάσεων αποτέφρωσης και κέντρων κηδειών κυρίως στην Ευρώπη, όπου βρίσκονται οι 17 από τις 20 χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού παγκοσμίως. Βεβαίως η Ελλάδα είναι μία από αυτές.
Επενδύσεις στην φροντίδα γύρω από το θάνατο
Η γαλλική εταιρεία, λοιπόν, με τη χρηματοδοτική συνδρομή της βρετανικής επενδυτικής Charterhouse Capital Partners LLP και της γαλλικής Latour Capital, επιδιώκει να αντλήσει οφέλη από την άνοδο του κόστους των νεκροταφείων και των αναγκών μετακίνησης που σε συνδυασμό με την τάση προς εκκοσμίκευση, αυξάνουν την ανάγκη για αποτεφρώσεις και εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με τις παραδοσιακές εκκλησιαστικές τελετές γύρω από το θάνατο.
Ένας στους πέντε Ευρωπαίους είναι σήμερα από 65 χρονών και πάνω. Μέχρι το 2050, οι Ευρωπαίοι άνω των 65 ετών θα πλησιάζουν το 30%. Και σε αντίθεση με τη Βόρεια Αμερική – η οποία αντιμετωπίζει επίσης μια δημογραφική απειλή – η Ευρώπη έχει περιορισμένο χώρο για την ταφή των ηλικιωμένων της όταν πεθαίνουν.
“Ο κλάδος κηδειών είναι κάτι περισσότερο από το να σκάβεις τρύπες”, δήλωσε ο Τιερί Γκισερό, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Funecap στο Bloomberg. “Έχει να κάνει με υποδομές”.
Ετήσια οργανική ανάπτυξη 5%-7%
Η ευρωπαϊκή αγορά αποτεφρώσεων, ειδικότερα, καταγράφει υψηλή οργανική ανάπτυξη 5% και 7% ετησίως κατά μέσο όρο, προσέθεσε. Οι αποτεφρώσεις έχουν αυξηθεί σε δημοτικότητα, ιδιαίτερα στις καθολικές χώρες όπου οι κανόνες έχουν χαλαρώσει τις τελευταίες δεκαετίες.
Η Funecap εξαγόρασε την Netherlands’s Facultatieve Technologies Ltd, τον παγκόσμιο ηγέτη στον εξοπλισμό αποτέφρωσης νεκρών, το 2022 και πρόσφατα έγινε συνεργάτης στη Rhein-Taunus-Krematorium GmbH, τη μεγαλύτερη εταιρεία αποτεφρώσεων στη Γερμανία. Η Διευθύνουσα Σύμβουλος της RTK, Τζούντιθ Κένσγκεν, ανέφερε στο Bloomberg ότι την έχουν προσεγγίσει και άλλοι υποψήφιοι επενδυτές.
Η αγορά για υπηρεσίες νεκρώσιμων τελετών και εγκαταστάσεων καύσης είναι πιο κατακερματισμένη στην Ευρώπη από ό,τι σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες, ιδιαίτερα στη Γερμανία, σύμφωνα με τον Μπγιορν Βολφ, ιδρυτή της Mymoria GmbH. Η εταιρεία του, η οποία παρέχει υπηρεσίες κηδειών, προσλαμβάνει προσωπικό και θέλει να συνεχίσει να επενδύει στις συγκεκριμένες δραστηριότητες.
“Κάποιοι ιδιοκτήτες γραφείων κηδειών συνταξιοδοτούνται και τα παιδιά τους δεν θέλουν πλέον να διευθύνουν την επιχείρηση”, είπε ο Βολφ. Αγοράζοντας αυτά τα γραφεία, η Mymoria βελτιώνει τη διοίκηση και επιτυγχάνει καλύτερη αποδοτικότητα του κόστους.
Εν τω μεταξύ, οι ταμειακές ροές στον τομέα είναι προβλέψιμες — οι άνθρωποι εν τέλει κάποτε πεθαίνουν. Οι θάνατοι αναμένεται να αυξηθούν ταχύτερα τα επόμενα χρόνια όσο γηράσκει η μεταπολεμική γενιά των baby boomers, προοπτική που θα αυξήσει τα έσοδα για εταιρείες όπως η Funecap και η Mymoria.
Αμφιλεγόμενες πρακτικές
Μια άλλη πηγή εισοδήματος που θεωρείται πιο αμφιλεγόμενη είναι η πώληση υπολειμμάτων μετάλλων που απομένουν μετά την αποτέφρωση των ανθρώπινων σωμάτων.
Πολλοί άνθρωποι έχουν χρυσά δόντια, τεχνητά ισχία ή αρθρώσεις γονάτων, που περιέχουν τιτάνιο, κοβάλτιο ή χρώμιο. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τα μέταλλα αφαιρούνται από τις στάχτες και πωλούνται σε εταιρείες ανακύκλωσης μετάλλων. Αυτό δεν είναι παράνομο εφόσον ενημερώνονται οι συγγενείς.
Πολλά κρεματόρια λένε ότι δωρίζουν το σύνολο ή μέρος των εσόδων από αυτά τα πρόσθετα έσοδα. Σύμφωνα με τον Γιαν Βίλεμ Γκάμπριελς,, επικεφαλής της εταιρείας ανακύκλωσης μετάλλων OrthoMetals A/S, η διαδικασία δωρεάς ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών: η Γερμανία δεν έχει εθνικούς κανονισμούς για το θέμα, ενώ η Σουηδία απαιτεί από τις εταιρείες καύσης να στέλνουν όλα τα έσοδα στο κρατικό της ταμείο κληρονομιάς.
“Μερικές φορές δίνουμε το 100%, μερικές φορές το 50%” είπε ο Γκισερό, σχετικά με την πολιτική της Funecap για τις δωρεές. “Δεδομένου ότι μια εταιρεία δεν είναι φιλανθρωπική οργάνωση, πρέπει να χρησιμοποιούμε τα έσοδά μας και προς το συμφέρον της εταιρείας”.
“Υπάρχουν επενδυτές που υποθέτουν ότι οι εγκαταστάσεις αποτέφρωσης είναι μια μηχανή που τυπώνει χρήμα”, δήλωσε η Κένσγκεν της γερμανικής RTK αλλά έσπευσε να προσθέσει ότι η ιδέα αυτή είναι απατηλή.
“Χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις στον εξοπλισμό και τις διαδικασίες και υπάρχουν μεγάλες ανάγκες συντήρησης, αλλά αν ξέρετε τι κάνετε, μπορείτε να επιτύχετε επαρκείς αποδόσεις”, κατέληξε.