Σε ανάκληση της άδειας λειτουργίας δύο εταιρειών, που δραστηριοποιούνται ως ανταλλακτήρια συναλλάγματος, και την υπαγωγή τους σε ειδική εκκαθάριση αποφάσισε την περασμένη Παρασκευή 28/02, η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), μετά τα στοιχεία κεφαλαιακής ανεπάρκειας και τα σημαντικά κενά στους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου, που έφερε στο φως σχετικός έλεγχος.
Πρόκειται για τα χρηματοδοτικά ιδρύματα «ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια Συναλλάγματος ΑΕ» και «ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών ΑΕ», τα οποία συνεργαζόταν καθώς η ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια λειτουργούσε ως αντιπρόσωπος της ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών για την εκτέλεση εμβασμάτων.
Μετά την αναστολή λειτουργίας τους, που αποφασίστηκε από την ΤτE πέρσι τον Ιούλιο, ακολούθησε έλεγχος, από τον οποίο προέκυψε για την ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια κεφαλαιακή ανεπάρκεια, ύψους 1,48 εκατ. ευρώ, με στοιχεία 31.12.2018. Με δεδομένο, δε, ότι η ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια εισέπραττε εμβάσματα για λογαριασμό της ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών, τα οποία δεν απέδιδε στο σύνολό τους, συμπαρέσυρε στην οριστική ανάκληση αδείας και την τελευταία.
Ας ξετυλίξουμε, όμως, το κουβάρι από την αρχή, στηριζόμενοι στις αποφάσεις της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων (ΕΠΑΘ) της ΤτΕ. Όπως παραθέτουν οι αποφάσεις, τον Ιούλιο του 2019 (3/7) διενεργήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι στην ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια και στην ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών.
Από τη φυσική καταμέτρηση των χρηματικών διαθεσίμων στο κεντρικό ταμείο της «ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια» προέκυψε ότι ο βασικός μέτοχος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, έχει προβεί σε αναλήψεις χρηματικών ποσών από το κεντρικό ταμείο του ιδρύματος, συνολικού ποσού 798.126,48 ευρώ.
Εξαιτίας αυτού και λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν ελήφθη κανένα μέτρο για την επιστροφή των αναληφθέντων από το ταμείο χρηματικών ποσών κρίθηκε σκόπιμη, σύμφωνα με την Επιτροπή Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων, η ολική απομείωση της παραπάνω απαίτησης, με αντίστοιχη ισόποση επιβάρυνση των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων της ΚΑΠΑ.
Επιπρόσθετα, από την οικονομική σχέση, που είχαν αναπτύξει στο παρελθόν η ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια με την «ΚΑΠΑ COM ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΕ» παραμένουν στα λογιστικά βιβλία της πρώτης, κατά την 31.12.2018, ανείσπρακτες απαιτήσεις, ύψους 1.304.965,61 ευρώ. Με δεδομένο ότι υφίστανται σημαντικές ενδείξεις, περί αδυναμίας ανάκτησης του παραπάνω ποσού, κρίνεται σκόπιμη η ολική απομείωση της απαίτησης, με αντίστοιχη επιβάρυνση των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων της ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια.
Τέλος, στα περιουσιακά στοιχεία της ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια περιλαμβάνεται αναπόσβεστη αξία παγίων ποσού 30.798,73, που αφορούν σε κόστη διαμορφώσεων, βελτιώσεων και προσθηκών σε καταστήματα που πλέον δεν μισθώνει το ίδρυμα. Καθότι τα υλικά των διαμορφώσεων χώρων δεν δύναται να ανακτηθούν, κρίνεται σκόπιμη η διαγραφή του υπολοίπου των 30.798,73 με ισόποση επιβάρυνση των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας.
Το «φέσι» της ΚΑΠΑ στην ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών
Στις 28 Φεβρουαρίου η ΕΠΑΘ ανακάλεσε και την άδεια λειτουργίας της «ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών ΑΕ», καθώς από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι η ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια, που λειτουργούσε ως αντιπρόσωπος της ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών για την εκτέλεση εμβασμάτων, δεν απέδιδε το σύνολο των εισπραχθέντων εμβασμάτων στην ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών.
Στις 31.12.2018 το ανεξόφλητο ποσό των εμβασμάτων ανερχόταν σε 1,23 εκατ. ευρώ και αν αφαιρεθούν οι νόμιμες προμήθειες διαμορφώνεται σε 1,17 εκατ. ευρώ. Με την ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια να εμφανίζει σημαντικές ενδείξεις αδυναμίας αποπληρωμής κρίθηκε σκόπιμη η ολική απομείωση της παραπάνω απαίτησης της ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών.
Μετά από την απομείωση, τα εποπτικά ίδια κεφάλαια της ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών καθίστανται στις 31.12.2018 αρνητικά κατά το ποσό των 947.305.93 ευρώ και το χρηματοδοτικό ίδρυμα εμφανίζει ισόποση κεφαλαιακή ανεπάρκεια.
Πώς το ντόμινο φθάνει ως τον… Καύκασο
Η ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών, αδυνατώντας να καλύψει με ίδια μέσα τα ανείσπρακτα εμβάσματα από την ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια, διευκολύνθηκε χρηματικά από την εταιρεία MFO RICO EXPRESS LTS. Η MFO RICO παρέχει σε τρίτους υπηρεσίες εμβασμάτων στη Γεωργία, για λογαριασμό της ΚΜΤ Ίδρυμα Πληρωμών.
Κατά παρέκκλιση των συμβατικά προβλεπόμενων όρων, η RICO εκτελεί πληρωμές εμβασμάτων χωρίς προηγούμενη είσπραξη των αντίστοιχων ποσών από την KMT Ίδρυμα Πληρωμών. Έτσι, στις 31.12.2018 υφίστανται ανεξόφλητες υποχρεώσεις από εμβάσματα και προμήθειες της ΚΜΤ προς τη RICO, ύψους 1,1 εκατ. ευρώ.
Από τη φυσική καταμέτρηση των χρηματικών διαθεσίμων στο κεντρικό ταμείο της ΚΜΤ, που διενεργήθηκε από το κλιμάκιο ελέγχου στις 03.07.2019, διαπιστώθηκε η φύλαξη, εκτός του ταμείου, χρηματικού ποσού 25.000 ευρώ από τον μέτοχο – Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο. Τέλος, αναφέρεται ότι υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές προς υπαλλήλους και εκμισθωτές ακινήτων της ΚΜΤ.
Από τους παραπάνω ελέγχους της ΤτΕ σε ΚΑΠΑ Ανταλλακτήρια και ΚΜΤ διαπιστώθηκε ανεπαρκές οργανωτικό πλαίσιο διακυβέρνησης και κενά στους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της διοικητικής και λογιστικής οργάνωσης και της διαχείρισης κινδύνων.